menu
tygodnik internetowy
ISSN 2544-5839
zamknij
Przegląd prasy 24/7. O czym szumią media

1.10.2022

Historia i wykorzystanie wariografów w praktyce śledczej

Materiał zewnętrzny

W filmach sensacyjnych często mamy do czynienia ze sceną, podczas której spocony z emocji podejrzany jest przesłuchiwany za pomocą tak zwanego "wykrywacza kłamstw". Prawda jest taka, że wariografy wielokrotnie czynnie przyczyniły się do ustalenia faktów związanych z morderstwami, gwałtami i innymi przestępstwami. Historia ich wykorzystania oraz praktyka śledcza na nich oparta w procesie dochodzeniowym będą główną osią poniższego artykułu.
Historia i wykorzystanie wariografów w praktyce śledczejfot. unsplash.com, licencja: https://unsplash.com/license

Rzut oka na najwcześniejszą historię wariografu 

Historia badań nad pomiarami psychofizjologicznymi jako pomocy w wykrywaniu fałszu w zeznaniach świadków lub oskarżonych sięga roku 1921. To właśnie wtedy kalifornijski policjant i zarazem fizjolog John A. Larson skonstruował aparat do jednoczesnego pomiaru ciągłych zmianw ciśnieniu krwi, częstości akcji serca i częstości oddechów, aby pomóc w wykryciu głośnego oszustwa.

Wynalezienie wariografu nie można jednak przypisać jednej tylko osobie. Już bowiem siedem lat wcześniej, w 1914 roku, włoski psycholog Vittorio Benussi opublikował swoje odkrycia dotyczące układu oddechowego reagującego bezpośrednio na objawy kłamania, a swój wkład dorzucił również amerykański psycholog i prawnik William M. Marston, który w 1915 r. wynalazł test nieciągłego skurczowego ciśnienia krwi. Te praktyczne wynalazki stały się w sumie częścią składową wariografu Larsona. 

Rok 1923 przyniósł ze sobą słynną sprawę Frye`a, podczas której starano się po raz pierwszy oficjalnie wykorzystać wariograf (lie detector) w praktyce sądowej. Wtedy jeszcze Sąd odrzucił dowody uzyskane tą metodą, argumentując że: "uznanie zeznań eksperymentalnych wyprowadzonych z powszechnie uznanej zasady naukowej lub odkrycia, z czego dokonuje się dedukcji, muszą być wystarczająco ugruntowane, aby uzyskać ogólną akceptację w danej dziedzinie." 

Wariograf wchodzi na salony 

Dopiero od roku 1935 możemy mówić faktycznie o początku oszałamiającej kariery wariografu w metodach dochodzeniowych. Pojawia się tutaj nazwisko amerykańskiego detektywa Leonarda Keelera, który stworzył pierwszy przenośny aparat wariograficzny i jako pierwszy dodał galwaniczną reakcję skóry do dotychczasowych pomiarów ciśnienia krwi i częstotliwości oddechu. Równocześnie pojawiła się i następnie rozwinęła technika zadawania pytań istotnych i nieistotnych podczas badania "wykrywaczem kłamstw". Dokładnie taki wariograf jego autorstwa można zobaczyć w popularnym filmie noir "Call Northside 777" (1948).

Wreszcie w roku 1965 dokonano pierwszego empirycznego przeglądu zdolności wariografu, z uwzględnieniem całego aparatu naukowego. Testy wyszły pozytywnie, można zatem śmiało stwierdzić to właśnie wtedy wariograf wszedł na salony. W roku 1983 ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan wydał "Dyrektywę o bezpieczeństwie narodowym", w której upoważnił wszystkie agencje federalne do używania "wykrywaczy kłamstw". 

Wariografy we współczesnej praktyce śledczej

Czas mijał i wariografy stawały się coraz bardziej nowoczesne. Dzisiejszy "wykrywacz kłamstw" nie używa już pisaków przymocowanych do bębnów do pisania atramentem na rolce papierowej sprzężonych z mechanizmem zegarowym, jak to było za czasów Keelera. Współczesne wariografy wytwarzają cyfrowe dane wyjściowe, które pochodzą bezpośrednio z przyrządów pomiarowych wprost do komputera z odpowiednim oprogramowaniem.

Warto przy tym zaznaczyć, że podstawowe kanały fizjologiczne, które mierzone są wariografem, w dużej mierze pozostały niezmienione w stosunku do oryginalnych modeli. Nadal najważniejsza jest tutaj aktywność sercowo-naczyniowa, aktywność oddechowa oraz elektrodermalna (pomiar GSR). Zmienne te na wydruku są uwidocznione w postaci trzech kolorowych linii - odpowiednio czerwonej, niebieskiej i zielonej. Zwiększenie częstości akcji serca i ciśnienia krwi jest wywołane przez współczulny układ nerwowy uwalniający neuroprzekaźnik (noradrenalina), podczas gdy spadek częstości akcji serca i ciśnienia krwi jest powodowany przez przywspółczulny układ nerwowy uwalniający acetylocholinę. 

Problemy i kontrowersje

Nie ma jednak róży bez kolców i nadal wśród badaczy można zauważyć pewnego rodzaju polaryzację. Istnieje podział na zagorzałych zwolenników badania wariografem w praktyce śledczej, jak i nie mniej zagorzałych przeciwników. Z czego wynika ten sceptycyzm? 

Argumentuje się często, że podwyższone ciśnienie krwi może się wiązać ze zwiększoną aktywność fizyczną lub psychiczną. Przewidywanie jakiegokolwiek zagrożenia, a nawet mało komfortowe warunki w jakich przeprowadza się badanie "wykrywaczem kłamstw" mogą zatem rzutować bezpośrednio na uzyskane wyniki. Mogą się one także wymiernie różnić u osób z aktywnymi chorobami psychicznymi lub lękami. Ma to oczywiste implikacje dla praktyków wariografów, którzy zakładają, że pewne wzorce aktywności sercowo-naczyniowej są charakterystyczne dla pewnych stanów psychicznych (np. zwodniczości). 

Aktywność oddechowa jest jeszcze bardziej problematyczna pod tym względem, ponieważ ma na nią wpływ zarówno autonomiczny, jak i ośrodkowy układ nerwowy. Tak naprawdę ilość zmiennych wpływających na wiarygodność wyników badania wariografem jest znacznie większa... 

Podsumowanie - czy badanie wariografem jest wiarygodne? 

Na szczęście rozwój technologiczny znacznie zwiększa wiarygodność tego rodzaju badań. Aktualnie przyjmuje się, że możliwe jest osiągnięcie skuteczności badania "wykrywaczem kłamstw" na poziomie nawet 98%. 

Istniejąca od 1966 roku agencja APA (American Polygraph Association), która przez dekady zajmuje się udoskonalaniem metod badania wariografem wskazuje tutaj na kilka warunków. Przede wszystkim badanie powinno być wykonane profesjonalną maszyną cyfrową mierząca niezależnie kilka podstawowych parametrów. Poza tym badany powinien być zdrowy, a ekspert doświadczony. 

Źródła:

Instytut Badań Wariograficznych - Wariograf

Wariograf cyfrowy a poligraf analogowy – Poznaj różnicę

Lie detector test locations USA

Lie detector test uk

Udostępnij znajomym:

dodaj na Facebook prześlij przez Messenger dodaj na Twitter dodaj na LinkedIn

PRZERWA NA REKLAMĘ
Czytaj prasę w PDF

Najnowsze w dziale :

Odzyskiwanie odszkodowań komunikacyjnych. Jak skutecznie walczyć o swoje prawa?

artykuł sponsorowany
Odzyskiwanie odszkodowań komunikacyjnych to proces, który dla wielu poszkodowanych wydaje się zawiły i pełen pułapek. Tymczasem zrozumienie przysługujących praw oraz wsparcie doświadczonej kancelarii prawnej może znacząco zwiększyć szanse na uzyskanie sprawiedliwego świadczenia. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje, które pomogą Ci skutecznie dochodzić roszczeń po wypadku drogowym.

Jak może wyglądać nowoczesna edukacja finansowa dla najmłodszych?

materiał partnera
Ponad 700 dzieci z Wrocławia, Gdańska, Poznania, Lublina i Rękus wyruszy na wakacje z nową wiedzą finansową. To ważne, bo - jak pokazują badania - potrzebują jej już pięciolatki, a tylko troje na czworo dzieci w tym wieku rozmawia o pieniądzach ze swoimi najbliższymi.

Polski komunikator GG planuje europejską ekspansję

artykuł gościnny
GG (dawniej Gadu-Gadu) zaprasza internautów i inwestorów do wspólnego tworzenia nowego rozdziału w 25-letniej już historii polskiego komunikatora. Wkrótce każdy będzie mógł zostać akcjonariuszem kultowej marki ze słoneczkiem. Rozpoczęła się prekampania spółki Fintecom S.A.

Podobne artykuły:

Dlaczego agencje medialne i reklamowe potrzebują wsparcia w zakresie obsługi kadrowo-płacowej?

artykuł sponsorowany
Agencje reklamowe i medialne, działając w dynamicznej branży, często muszą elastycznie dostosowywać się do zmieniających się projektów i oczekiwań klientów. Zarządzanie zasobami ludzkimi w takim środowisku może być wyjątkowo wymagające, a sprawna obsługa kadrowo-płacowa staje się kluczowa dla efektywności pracy całego zespołu.

Współczesne metody archiwizacji dokumentów

artykuł sponsorowany
Archiwizacja dokumentów, pomimo rewolucji cyfrowej, pozostaje jednym z kluczowych wyzwań współczesnych organizacji. Odpowiednie przechowywanie informacji nie tylko chroni firmę przed ryzykiem utraty danymi, ale również zapewnia efektywne zarządzanie procesami biznesowymi.

Graficzny monitor sieci lokalnej. Funkcjonalności i kwestie bezpieczeństwa

artykuł sponsorowany
Sprawna sieć domowa, firmowa czy urzędowa jest niezbędna do normalnej pracy. Kiedy występuje problem, graficzny monitor sieci pozwala podjąć błyskawiczne działania. Co daje tego typu aplikacja? Poznaj korzyści, jakie zapewni monitorowanie sieci lokalnej!

Influencer marketing – potęga autentyczności w świecie cyfrowej reklamy

artykuł sponsorowany
W świecie, w którym social media rządzą uwagą milionów ludzi, marki nie mogą już ignorować siły, jaką niesie ze sobą influencer marketing. To coś więcej niż tylko współpraca z popularnymi twórcami – to sztuka opowiadania historii, budowania zaufania i realnego wpływania na decyzje zakupowe swoich odbiorców.

dołącz do nas

Facebook LinkedIn X Twitter TikTok Instagram Threads Youtube Google News Blue Sky Social RSS

Reporterzy.info - internetowy magazyn medioznawczy. Świat komunikacji od kuchni. Media, dziennikarstwo, PR i marketing. Dane, raporty, analizy, porady. Historia i rynek, prawo, fotografia, oferty pracy.


praca w mediach

Wydawca, redaktor
praca stacjonarna i online Dziennikarz, reporter
oferty mediów lokalnych, regionalnych i ogólnopolskich Grafik, Social Media, SEO, reklama
Warszawa • Białystok • Bydgoszcz • Gdańsk • Katowice • Kielce • Kraków • Lublin • Łódź • Olsztyn • Opole • Poznań • Rzeszów • Szczecin • Toruń • Wrocław • Zielona Góra • Praca zdalna Więcej

reklama

webePartnres



Sklep reportera

Sklep reportera

Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
do pisania
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
dla fotoreportera
Książki i e-booki o mediach
Książki i e-booki o mediach
do czytania
Drony wideo i latające kamery
Drony wideo i latające kamery
dla pilota
Gimbale do stabilizacji wideo
Gimbale do stabilizacji wideo
dla operatora
Oprogramowanie i aplikacje
Oprogramowanie i aplikacje
dla twórców
więcej produktów

zarabiaj

Zarabiaj przez internet

więcej ofert
gazety w PDF i epub

Czytaj gazety w PDF i EPUB

Okładka Gazeta Wyborcza
Gazeta Wyborcza
Okładka Gość Niedzielny
Gość Niedzielny
Okładka Kuchnia
Kuchnia
Okładka Tygodnik Solidarność
Tygodnik Solidarność
Okładka Wysokie Obcasy Extra
Wysokie Obcasy Extra
Okładka Zwierciadło
Zwierciadło
więcej e-gazet

Reporterzy.info

Dla głodnych wiedzy

Nasze serwisy

Współpraca


© Dwornik.pl Bartłomiej Dwornik 2oo1-2o25