5.09.2006 Warsztat reportera
Od pomysłu do tekstu
Katarzyna Bocheńska, Otwarta Akademia Umiejętności
Jak zaczarować myśli w dziennikarski tekst? Zapis prezentacji z II Dolnośląskiej Konferencji Opiekunów Gazetek Szkolnych.
Dwie drogi ku ostateczności dziennikarskiego spełnienia:
- Praca indywidualna
- Praca w zespole
Specyfika pracy w pojedynkę:
- Tekst tworzy się od początku do końca samemu,
- Dziennikarz występuje w roli demiurga,
- Dziennikarz podejmuje wyzwanie i zdaje się na swoją rolę sprawczą,
- Nie musi ustępować pierwszeństwa i oddawać palmy zwycięstwa.
Podział zadań w pracy zespołowej:
- Wspólne dochodzenie do tematu, konstrukcji,
- Opracowywanie kawałkami tekstu,
- Oddanie sklejenia tekstu osobie trzeciej,
- Kompromis w sprawie wniosków czy wydźwięku tekstu,
Zadania redaktora naczelnego:
- Umiejętne dzielenie tematów,
- Proporcjonalizowanie gatunków,
- Wizja całości,
- Ustalanie charakteru konstrukcji tekstów.
Cel zadania dziennikarskiego:
- Zbudować świat, który ożyje i będzie prawdziwy
Zasady dobrego pisania:
- Klarowność
- Wigor
- Błyskotliwość
- Porządek
Jak uzyskać klarowność?
- Sformułuj jasno tezy,
- Zbuduj jasny plan,
- Używaj strategii eseju,
- Hołduj akapitom,
- Unikaj nadmiaru liczb,
- Przechodź do rzeczy,
- Nie komplikuj narracji,
- Zrezygnuj z narracji.
Jak osiągnąć wigor w tekście?
- Używaj czasu teraźniejszego,
- Stosuj stronę czynną,
- Używaj zwartych, pozytywnych stwierdzeń,
- Trzymaj się aktualności,
- Odrzuć chronologię,
- Buduj zdania z twardego materiałuBuduj zdania z twardego materiału,
- Unikaj napuszonego języka,
- Uważaj na cudzysłowy,
- Nie bij pokłonów dużymi literami,
- Nie eksponuj siebie.
Sposób na błyskotliwość:
- Zaskakuj czytelnika nieogranymi tematami,
- Bądź elastyczny,
- Pracuj nad pytaniami,
- Nastawiaj ucho na język,
- Baw się językiem.
Kroki do osiągnięcia porządku w tekście:
- Uważaj na użycie czasu,
- Konsekwentnie stosuj liczbę,
- Tykaj z głową,
- Pilnuj swoich metafor,
- Stosuj style book,
- Unikaj ozdobników i popisywania się przed czytelnikiem,
- Poprawiaj gotowy tekst.
Stosuj:
- Tytuły,
- Nadtytuły,
- Podtytuły.
Korzystaj z akapitu tranzytywnego.
Zasady konstrukcji informacji
Lead informacji musi posiadać:- Podmiot
- Orzeczenie
- Dopełnienie
Typy leadów:
- Streszczający,
- Pojedynczy,
- Dramatyczny,
- Cytat,
- Opisowy,
- Prognozujący,
- Pytający,
- Hasłowy,
- Anegdotyczny,
Informacja musi być:
- Bezstronna
- Przejrzysta
Nie rozpoczynaj od podawania cyfr i nieprecyzyjnych liczb.
Nie rozpoczynaj informacji od cytatu.
Informacja Twoja musi zawierać fakty. Zapomnij o zwrotach
- najprawdopodobniej
- chyba
Wywiad, jak go tworzyć by za każdym razem był inny?
- Zadawać inne pytania,
- Poprzedzać go różnorakimi stylistycznie wprowadzeniami,
- Zmieniać charakter rozmowy,
- Wprowadzać dialog stron,
- Różnicować konstrukcję pytań,
Reportaż - dziennikarskie cudo
- Stosować śródtytuły,
- Łamać chronologię,
Felieton, który się nie zżyma...
- Zarzucić szkolne biadolenie,
- Musisz widzieć dalej niż czubek własnego nosa,
- Wprowadź fikcję, gawędę oraz kronikę,
- Pamiętaj felieton jest: pasożytem, salcesonem zarazem,
Jak ugryźć TEMAT?
- Z różnych stron tylko nie bawić się w szkolne wprowadzenia,
- Wyrzucić RÓŻEWICZOWSKIE ? JA MNIE,MÓJ,
- Opowiedz historię od końca,
- Wprowadź kilka głosów,
- Nie powtarzaj tytułów,
- Zarzuć sztampę,
Słowa, nastroje, barwy
- Pozwól sobie na okruchy literackości,
- Pozwól czytelnikowi towarzyszyć w emocjach bohatera,
- Spraw, by czytelnik wierzył,
Dziennikarski warsztat językowy
Styl tekstu dziennikarskiego polega na określonym wyborze środków językowych (słownikowych i gramatycznych) i ich szczególnej organizacji.
Korzystaj z:
- Stylizacji,
- Pastiszu,
Przekształcenia semantyczne, czyli tropy
- Metafora
- Personifikacja
- Animizacja
- Metonimia
- Porównanie
- Ironia
Co z...
- Szablonami językowymi?
- Uproszczeniami?
- Frazesami?
- Banałami?
- Wulgaryzmami?
- Stylem potocznym?
- Angielszczyzną?
- Patosem?
- Uniesieniem?
- Emfazą?
- Ekspresyjnością?
***
Artykuł udostępniony przez Otwartą Akademię Umiejętności
PRZERWA NA REKLAMĘ
Zobacz artykuły na podobny temat:
Filozofia. Wykład V
Krzysztof Dowgird
Wykłady Magisterskiego Zaocznego Studium Dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim.
Oblicze rodziny w mediach
Justyna Sobecka
Telewizja, prasa, radio - ze względu na swą funkcję edukacyjną - mogą stać się naturalnymi sojusznikami rodziców w procesie wychowania.
Dziennikarstwo z mistrzem
Robert Monik
Jak patrzył na dziennikarstwo Ryszard Kapuściński, czym według niego jest ta profesja i co to znaczy być prawdziwym dziennikarzem.
Przepraszamy za reklamy
Michał Chmielewski
Emisja reklam podczas filmu jest ważna, ponieważ wtedy oglądalność rośnie, ale są pewne granice. Granice, które Polsat i TVN zdążli już przekroczyć tysiące razy.
Walka z plagą fake newsów. Debata #FakeHunter Challenge
PAP MediaRoom
O sposobach walki z plagą fake newsów w ramach debaty towarzyszącej konkursowi FakeHunter Challenge dyskutowali przedstawiciele europejskich agencji prasowych. Wydarzenie było częścią projektu edukacyjno-technologicznego GovTech Festival.
Copywriting. Przez słowa do sukcesu
Marta Bober
Można powiedzieć, że żadną sztuką nie jest napisanie kilku słów czy też zdań. Ale co, kiedy zależy nam na czymś więcej? Stworzenie treści wartościowej, ciekawej i angażującej - takiej obok której trudno jest przejść obojętnie i oderwać wzrok - jest dużym wyzwaniem.
Paragraf 23
Katarzyna Kolenda-Zaleska
My, dziennikarze, nie sprawdziliśmy się w wolnej Polsce, bo nie umieliśmy pomóc ludziom w zrozumieniu istoty demokracji. [Źródło: Tygodnik Powszechny]