2.04.2018 Rynek medialny
Zaufanie do informacji w mediach. Badanie Press Club Polska
Bartłomiej Dwornik

Przedstawienie kontekstu problemu, neutralny język czy nawet popularność źródła informacji, jak wynika z badania opublikowanego przez Press Club Polska, mają znaczenie drugorzędne. Na wiarygodność informacji w mediach najbardziej wpływają natomiast:
- prezentowanie opinii niezależnych ekspertów, autorytetów w danej dziedzinie - 59%
- odwoływanie się do badań naukowych - 51%
- prezentowanie różnych źródeł informacji - 46%
- Blisko 80 procent Polaków deklaruje, że weryfikuje informacje na tematy polityczne, najczęściej sprawdzając, co mówią na ten temat inne media, wyszukiwarka internetowa czy internauci za pośrednictwem social mediów. Informacje ekonomiczne oraz społeczne cieszą się co prawda większym zaufaniem, ale mimo to ponad 60 procent respondentów nie ufa w pełni relacjom pozyskanym tylko z jednego źródła - komentuje Jarosław Włodarczyk z Press Club Polska, cytowany na stronie Pressclub.pl. - Co ciekawe, informacje medialne są dla Polaków częstym tematem rozmów w gronie rodziny i znajomych. Dla ponad 40 proc. konfrontacja własnych opinii z informacjami i przekonaniami innych jest jednym ze sposobów.
Skąd czerpiemy informacje
Z badania "Zaufanie do mediów" wynika, że najbardziej interesujące informacje w mediach to dla Polaków te związane z ich hobby. Deklaruje to ponad połowa ankietowanych. Tematami społecznymi interesuje się ponad 40 proc. Kolejne 35 proc. Polaków śledzi informacje gospodarcze i finansowe, tylko co trzeci badany deklaruje zainteresowanie newsami politycznymi.
Najczęściej wykorzystywanym do pozyskiwania informacji źródłem jest telewizja. Na podstawie deklaracji uczestników badania ogólny podział źródeł informacji, bez względu na wiek i zainteresowania, prezentuje się następująco:
- telewizja - 97%
- radio - 85%
- prasa - 85%
- internet - 80%
Autorzy badania podkreślają, że najrzadziej informacje pozyskujemy ze specjalistycznych blogów i mediów społecznościowych. Traktowanie tych miejsc jako źródło informacji deklaruje około 65 proc. Polaków.
Badanie przeprowadzone zostało we wrześniu 2017 roku, jego szczegółowe wyniki zobaczyć można na stronie Press Club Polska.
Zaufanie do mediów się zmienia
Na wyniki uzyskane przez Press Club Polska warto spojrzeć przez pryzmat danych, jakie pięć lat temu opublikował Reader`s Digest w raporcie z badania European Trusted Brands 2012. Wówczas mieszkańcy 15 europejskich krajów, w tym Polski, również zostali zapytani o zaufanie do mediów. Wyniki pokazały, że tradycyjne media cieszyły się wówczas znacznie mniejszym zaufaniem niż internet.
Zaufanie do mediów w Polsce w roku 2012
- internet - 56%
- prasa - 38%
- telewizja - 37%
- radio - 37%
Polacy w 2012 roku mieli zdecydowanie mniejsze zaufanie do radia i telewizji oraz nieco mniejsze do prasy w porównaniu do pozostałych Europejczyków. Autorzy badania sprzed pięciu lat sugerowali dwa powody takich wyników. Pierwszy jest taki, że Polacy generalnie nie ufają instytucjom. Drugi to głębokie podziały polityczne w społeczeństwie rzutujące na rozgraniczenie mediów na „nasze” i „wasze”. Wyjątkiem był internet, któremu ufał znacznie większy odsetek Polaków, dużo większy także niż średnio u Europejczyków. Jednak już wówczas rysować się zaczął wyraźny spadek zaufania do internetowych newsów. Dwa lata wcześniej, czyli w roku 2010, zaufanie do internetu wynosiło aż 72%. W ciągu zaledwie dwóch lat spasło więc aż o 16 punktów procentowych.
Internet źródłem fake news
Globalny spadek zaufania do informacji z internetu tłumaczyć można podejrzliwością, coraz bardziej uzasadnioną w związku z zalewem dezinformacji i fake newsów. Skalę tego problemu badali niedawno analitycy Reuters Institute. Opublikowany przez nich w lutym 2018 roku raport Measuring the reach of “fake news” and online disinformation in Europe dotyczył sytuacji we Francji i Włoszech. Te kraje uznane zostały za szczególnie dotknięte problemem świadomej dezinformacji, wynikającej z chęci zysku lub prowadzonej ze względów ideologicznych i politycznych.
Wyniki badań pokazały jednak, że:
- najpopularniejsze francuskie i włoskie strony internetowe bazujące na fake news nie przekraczają 3,5% zasięgu wśród internautów,
- odbiorcy serwisów dezinformacyjnych spędzają w nich miesięcznie znacznie mniej czasu, niż na stronach ze sprawdzonymi informacjami,
- zaangażowanie w niezweryfikowane treści w mediach społecznościowych we Francji jest dwukrotnie wyższe, niż w tradycyjnych mediach.
Warto przypomnieć również wyniki ubiegłorocznego badania, przeprowadzonego w Polsce prze ISProject Wydawca. Jego autorzy zbadali zaufanie do informacji z internetu wśród polskich internautów:
- 19% ma pełne zaufanie do informacji znalezionych w internecie,
- 20% porównuje znalezioną informację w kilku źródłach,
- 61% stosuje zasadę ograniczonego zaufania.
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Rynek medialny:
Zaufanie do mediów społecznościowych. Youtube wygrywa z TikTokiem i X
Krzysztof Fiedorek
Czy Polacy naprawdę ufają mediom społecznościowym? Nowe badanie pokazuje ogromne różnice oceny najważniejszych kanałów. Zaufanie trafia tam, gdzie jest autentyczność, a nie algorytm. Rośnie rola ludzi, spada znaczenie marek.
Sztuczna inteligencja w redakcjach. Trzy realia ery AI w mediach
Krzysztof Fiedorek
Według raportu Europejskiej Unii Nadawców, wiele redakcji już korzysta z AI, ale nadal nie ufa jej w pełni. Odbiorcy nie chcą "robotycznych" wiadomości, a same technologie - choć szybkie - bywają kosztowne, zawodne i zaskakująco… ludzkie w błędach.
Zero-click search 2025. Jeszcze większy koniec klikania w wyszukiwarkach
Bartłomiej Dwornik
Google rezygnuje z pozycji internetowego drogowskazu. Coraz bardziej chce być celem całej podróży. Depczące po piętach ChatGPT i Perplexity zmieniają zasady gry w wyszukiwanie. AI Overviews to karta z tej samej talii. Tylko twórcy treści są w tym wyścigu na coraz słabszej pozycji.
Podobne artykuły:
Influencer Power Index w czasach koronawirusa. Raport MediaCom
Paweł Usakowski
Czy i jak zmienił się wizerunek influencerów podczas epidemii koronawirusa? Wskaźnik COVID Index pokazuje, że Robert Lewandowski istotnie umocnił swoją już wysoką pozycję, na drugim biegunie znaleźli się m.in. Maffashion i Patryk Vega, którzy odnotowali spadki w wielu badanych wymiarach wizerunkowych.
Europejczycy ufają mediom publicznym. Wyjątkiem są Polska i Węgry
EuroPAP News
Obywatele unijnych państw najbardziej ufają tradycyjnym nadawcom oraz mediom drukowanym, także w wydaniu internetowym. Narażeni są na dezinformację. 28 proc. Europejczyków ocenia, że w ciągu ostatniego tygodnia często mieli styczność z fake newsami - wynika z najnowszego sondażu Eurobarometru.
Publiczni nadawcy i newsy w social media. Badanie Reuters Institute
BARD
Na Facebooku i Twitterze najaktywniejszy jest Franceinfo, internetowe ramię publicznego radia i telewizji z Francji. Z Instagrama najintensywniej korzysta brytyjskie BBC. Najmniej pracowników dba o media społecznościowe włoskiego RAI, choć wcale nie są one najskromniejsze. Reuters Institute zbadał aktywność newsową w mediach społecznościowych największych nadawców publicznych Europy.
Wirtualni influencerzy są postrzegani jako bardziej autentyczni od ludzi
Agnieszka Kliks-Pudlik
Wirtualni influencerzy to fikcyjne, wygenerowane postacie, które naśladują wygląd i zachowanie prawdziwych ludzi. Mają miliony followersów. Przez pokolenie Alfa są postrzegani nawet jako bardziej autentyczni niż ci realni, co rodzi wiele wyzwań – podkreśla dr Ada Florentyna Pawlak.