Światowe media pod lupą. Reuters Institute Digital News Report 2024

ilustracja: bing.com/create

Autorzy raportu skupili się na tematach konsumpcji wiadomości, zaufania do mediów oraz wpływu nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja (AI), na przemysł medialny. Kluczowe wnioski i dane liczbowe rysują miejscami dość niepokojący obraz.

Spadek zainteresowania i zaufania do mediów

Raport zwraca uwagę na niepokojący trend malejącego zainteresowania wiadomościami, co przekłada się na mniejszą liczbę osób aktywnie poszukujących informacji. Ponadto, zaufanie do mediów pozostaje na niskim poziomie, zaledwie 40% respondentów we wszystkich badanych krajach deklaruje, że ufa większości wiadomości.

• dla porównania, na szczycie pandemii COVID-19 odsetek ten był o 4 punkty procentowe wyższy;
• w Wielkiej Brytanii, zainteresowanie wiadomościami spadło prawie o połowę w ciągu ostatniej dekady — z 70% w 2015 roku do zaledwie 38% w 2024 roku;
• podobny trend można zaobserwować w Argentynie, gdzie zainteresowanie wiadomościami spadło z 77% w 2017 roku do 45% w 2024 roku;
• krajach, takich jak Grecja i Węgry, zaufanie do mediów jest na najniższym poziomie, osiągając zaledwie 23%;
• Finlandia jest jedynym krajem, w którym zainteresowanie wiadomościami pozostało wysokie, co jest wyjątkiem na tle ogólnego trendu spadkowego.

Warto również zauważyć, że kobiety i młodzi ludzie stanowią znaczną część tej zmiany. W przypadku młodszych pokoleń, coraz większy odsetek z nich unika tradycyjnych wiadomości na rzecz alternatywnych źródeł, takich jak media społecznościowe. Dla przykładu, platformy takie jak TikTok i Instagram stają się głównymi źródłami informacji dla młodych ludzi, co dodatkowo obniża ich zainteresowanie tradycyjnymi formami dziennikarstwa.

Wpływ mediów społecznościowych i głos influencerów

Środowisko, w którym funkcjonują wydawcy wiadomości, zostało znacząco zmienione przez zmiany w algorytmach mediów społecznościowych oraz wzrost znaczenia nowych platform. Tradycyjne platformy, takie jak Facebook i X (dawniej Twitter), ograniczają widoczność wiadomości, podczas gdy platformy wizualne i wideo, takie jak TikTok, Instagram i YouTube, zyskują na znaczeniu. Zmiana ta utrudnia tradycyjnym mediom utrzymanie odbiorców i kierowanie ruchu na swoje strony.

Raport uwidacznia wyraźne różnice pokoleniowe w sposobie dostępu do wiadomości:

• starsi odbiorcy częściej korzystają bezpośrednio ze stron internetowych i aplikacji informacyjnych;
• młodsze pokolenia coraz częściej używają mediów społecznościowych i wyszukiwarek jako głównych bram dostępu do informacji;
• ta pokoleniowa zmiana podkreśla znaczenie dostosowania strategii mediów do preferencji różnych grup wiekowych.

Raport podkreśla także rosnący wpływ alternatywnych głosów i influencerów na platformach takich jak YouTube i Instagram. Ci influencerzy często przyciągają dużą publiczność, szczególnie wśród młodszych użytkowników, i konkurują z tradycyjnymi mediami o uwagę. Ten trend rodzi pytania o jakość i wiarygodność wiadomości konsumowanych za pośrednictwem tych kanałów.

Sztuczna inteligencja w mediach

Wzrost wykorzystania AI w produkcji i dystrybucji wiadomości jest zauważalny, a niektórzy wydawcy korzystają z narzędzi AI do generowania treści, tworzenia streszczeń, a nawet prezentowania wiadomości. Na przykład:

• nordycki wydawca Schibsted wykorzystuje AI do generowania "punktów kulminacyjnych" na początku wielu artykułów, co ma na celu zwiększenie zaangażowania czytelników;
• w Niemczech wydawnictwo Axel Springer wprowadziło AI do pisania ponad 5% publikowanych artykułów, korzystając z robota AI o nazwie Klara Indernach;
• w Meksyku Radio Fórmula poszło krok dalej, wprowadzając AI-generowanych prezenterów wiadomości, takich jak Nat, który dostarcza wiadomości na stronie internetowej i w mediach społecznościowych.

Jednak raport ostrzega przed nadmiernym poleganiem na AI, ponieważ odbiorcy generalnie wolą, aby ludzie nadal kontrolowali produkcję wiadomości.Istnieją również obawy co do wiarygodności treści generowanych przez AI, szczególnie w kontekście rozróżniania wiadomości prawdziwych od fałszywych.

Presja ekonomiczna i płatny dostęp

Raport omawia trwające wyzwania finansowe, przed którymi stoi przemysł medialny, w tym spadek przychodów z reklam i rosnące koszty. Te presje ekonomiczne doprowadziły do zwolnień, zamknięć i cięć w redakcjach na całym świecie. Ponadto, uzależnienie od platform społecznościowych, które coraz częściej deprecjonują wiadomości, zwiększa niepewność co do przyszłości dziennikarstwa.

REKLAMA
Pomimo wyzwań, istnieją rynki, na których znaczna liczba osób jest gotowa płacić za wiadomości online. Na przykład około 40% mieszkańców Norwegii i 22% mieszkańców Stanów Zjednoczonych płaci za wiadomości online. Niemniej jednak, gotowość do płacenia osiągnęła pewien poziom nasycenia, a wielu konsumentów nadal preferuje darmowe źródła wiadomości.

Raport sugeruje, że organizacje medialne muszą wyraźnie pokazać swoją wartość, aby zachęcić więcej konsumentów do płacenia za ich treści.

Wnioski i implikacje

Raport „Digital News Report 2024” maluje złożony obraz obecnego stanu cyfrowych mediów informacyjnych. Chociaż istnieją wyraźne wyzwania – takie jak spadające zaufanie, zmieniające się nawyki konsumpcyjne i presje ekonomiczne – istnieją również możliwości dla organizacji medialnych, aby wprowadzać innowacje i dostosowywać się do nowych realiów. Wzrost AI, na przykład, oferuje potencjał zwiększenia efektywności i personalizacji dostarczania wiadomości, ale wymaga ostrożnej implementacji, aby utrzymać zaufanie odbiorców.

Ponadto, w miarę jak platformy społecznościowe ewoluują, organizacje medialne muszą znaleźć nowe sposoby angażowania odbiorców, szczególnie młodszych pokoleń, które coraz częściej odwracają się od tradycyjnych źródeł informacji. W tym szybko zmieniającym się krajobrazie zdolność organizacji medialnych do pozostania istotnymi, wiarygodnymi i finansowo stabilnymi będzie zależała od ich gotowości do przyjęcia zmian i eksploracji nowych modeli dziennikarstwa.

Cały raport Digital News Repor 2024 można pobrać bezpłatnie ze strony:
https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2024