menu szukaj
tygodnik internetowy ISSN 2544-5839
nowe artykuły w każdy poniedziałek
tytuł monitorowany przez IMM i PSMM
zamknij

24.08.2006 Fotografia prasowa

Fotoreporter i jego prawa

Dorota Majka, Laboratorium Reportażu

Wasze pytania wskazują, że nie bardzo wiecie na czym stoicie - powiedział dr Maciej Pacuła (Zakład Prasowy Instytutu Dziennikarstwa UW) otwierając panel poświęcony "prawu autorskiemu". Temat spotkania cieszył się dużym zainteresowaniem wśród członków Klubu Fotoreporterów Prasowych. Jakie prawa nam przysługują? Kiedy zdjęcia należą do fotoreportera, a kiedy do gazety, dla której pracuje? Czy wydawca ma prawo do wielokrotnego wykorzystania jednej fotografii? Jak powinno się podpisywać zdjęcia? - to najczęstsze pytania, jakie stawiano panelistom.

Dyskusja, która wywiązała się między Maciejem Pacułą, Januszem Foglerem (ZPAF), Maciejem Hoffmanem (szefem Wydawców Prasy) i Andrzejem Krajewskim (Centrum Monitoringu Wolności Prasy) poświadczyła istniejącą w Polsce rozbieżność interesów środowiska fotoreporterskiego i wydawców. Niewątpliwie jest źle. Jeśli nie zabierzemy się za to wspólnie, staniemy się świadkami upadku sztuki polskiej fotografii - stwierdzono.

Musimy zdać sobie wreszcie sprawę, że stwarzając fotoreporterom godziwe warunki umowy wydawcy zyskują ich lojalność, zwiększają efektywność ich pracy i, co za tym idzie, przyczyniają się do wzmocnienia zawodu. To się im opłaca. - powiedział Maciej Pacuła komentując nagminne przypadki, kiedy fotoreporterzy za swą pracę otrzymują od czołowych polskich wydawnictw zaledwie siedem złotych wynagrodzenia.

Fotoreporterzy uczestniczący w spotkaniu mówili o konieczności odmawiania wydawcom przyjęcia tak niegodziwych stawek, rozmawiania z nimi z pozycji autora a nie ofiary: Brak solidarności środowiska fotoreporterów sprawia, że wydawcy często nas okradają. Brońmy się przed tym. Nie zgadzajmy się na takie traktowanie!

Paneliści zgodzili się, że tak uwłaczające godności stawki za zdjęcie nie mają żadnego uzasadnienia ekonomicznego i są zjawiskiem, które można określić tylko jednym słowem: bandytyzm. Wyrazili przekonanie, że "życie wymusi" stopniowe ustalanie minimalnych stawek, tym bardziej, że Polska uczestnicząc w strukturach Unii Europejskiej będzie musiała dostosować się do obowiązujących tu, ustalanych corocznie, cenników.

Odpowiadając na pytanie: Co nam przysługuje?, Maciej Pacuła przypomniał fotoreporterom o ich nieprzenaszalnych, niezbywalnych i nieograniczonych w czasie prawach osobistych.

Fotoreporter ma przede wszystkim prawo do desygnowania zdjęcia swoim imieniem i nazwiskiem, do wyłącznego dysponowania swoim dziełem, pod warunkiem, że jest ono chronione prawem autorskim (a więc przejawia cechy indywidualnej twórczości - art. 1 PA i PP). Z punktu widzenia prawa autorskiego istotne są cechy twórcze, a nie techniki wykonania zdjęcia. Dlatego tak samo chroniona jest fotografia tradycyjna, jaki i cyfrowa, artystyczna i reporterska.

Autorowi przysługuje prawo do wprowadzania dzieła do obrotu, do ochrony jego integralności (fotoedytor nie może bez zgody autora modyfikować fotografii, gdyż prawo chroni nienaruszalność jej wymowy artystycznej i ideowej).
Inną grupą praw autorskich są prawa majątkowe, które w odróżnieniu od praw osobistych, są zbywalne, ograniczone w czasie (chronione przez siedemdziesiąt lat po śmierci twórcy) i przenaszalne.

Przeniesienie praw majątkowych na wydawcę, agencję fotograficzną itp. odbywa się w ramach następujących umów:

  • rozporządzających (analogicznych do umów kupna - sprzedaży)
  • licencyjnych (dających prawo do korzystania z naszych zdjęć wyłącznie lub niewyłącznie)
  • pracowniczych (prawa majątkowe należą do wydawcy tylko wtedy, gdy odbierze, przyjmie i wykorzysta zdjęcie zgodnie z jego przeznaczeniem, w ciągu ustawowo określonego czasu).

Żyjemy w kulturze ikonicznej, więc fotografia przetrwa na pewno - stwierdzili na koniec paneliści. Pytanie tylko - za jaką cenę?

***
Artykuł udostępniony przez serwis Laboratorium Reportażu

Udostępnij znajomym:

dodaj na Facebook prześlij przez Messenger dodaj na Twitter dodaj na LinkedIn


PRZERWA NA REKLAMĘ

Zobacz artykuły na podobny temat:

Czym powinien się charakteryzować profesjonalny statyw?

euro.com.pl
Odpowiednia kompozycja, idealnie ostre ujęcia czy efektowne fotografie nocne — jeśli marzy Ci się wyczarowanie zdjęć z wyższej półki, warto zdecydować się na wysokiej jakości statyw do aparatu. Bez tego sprzętu trudno mówić o profesjonalnej fotografii, dlatego powinien wyposażyć się w niego każdy, kto myśli o karierze w tej branży. Zobacz, jakie cechy wyróżniają dobry statyw do aparatu. [artykuł partnera]

Fotografia prasowa - co to znaczy

Janusz Wójtowicz
Fotografia prasowa może być sztuką, musi jednak wtedy odpowiadać tym warunkom. Dobry fotoreporter prasowy zawsze dąży do uzyskania dzieła sztuki, choć nie zawsze jest to do osiągnięcia.

Sylwetka Annie Leibovitz

Magdalena Banyś
Praca jest jak dziecko, już to kiedyś mówiłam, musi być ciągle karmione i nie można zajmować się niczym innym, naprawdę nie można - Anna Leibovitz

Podglądają, demaskują, niszczą

Milena Rachid Chehab
Nasi paparazzi tropią ofiary tygodniami, przebierają się, latają na lotni. Efekty pracy polskich fotografów pstrykających z ukrycia już przypominają fotografie znane z zachodnich brukowców.

Zanim kupisz używany aparat

Janusz Wójtowicz
Poradnik dla początkujących fotoreporterów - jak wybrać odpowiedni sprzęt za właściwą cenę, żeby potem nie żałować.

Użyć - nie użyć, kupić warto

Anna Cymer
W życiu fotografa istnieją dwa okresy: okres kiedy wszystko chce kupować i okres kiedy wszystko chce sprzedawać.

Czerwone oczy na zdjęciach. Jak ich uniknąć?

Barbara Gilbas, Nikon Polska
To niechciane zjawisko spowodowane jest odbiciem się lampy błyskowej aparatu w siatkówce oka fotografowanej osoby. Oto, jak samodzielnie sobie z tym poradzić.

więcej w dziale: Fotografia prasowa

dołącz do nas

Facebook Twitter Google+ LinkedIn RSS

reklama


Rozlicz PIT i przekaż 1,5% na projekty fundacji Ogólnopolski Operator Oświaty



zarabiaj

Zarabiaj przez internet

więcej ofert



Reporterzy.info

Dla głodnych wiedzy

Nasze serwisy

Współpraca


© Dwornik.pl Bartłomiej Dwornik 2oo1-2o23