30.01.2008 Prawo w mediach
Cenzura w mediach
Róża Chojnacka
Cenzura w mediach oczywiście istnieje, jednak jej stopień zależy od konkretnego środka przekazu. Na przykład powszechnie uważa się, że Internet jest sferą swobodnego komunikowania się i wolności słowa.
Ludzie korzystający z Internetu coraz częściej nie tylko biernie przyswajają sobie informacje, ale i uczestniczą w sposób czynny w społeczności cyfrowej. Dużą popularnością cieszą się czaty i fora dyskusyjne, które to gwarantują swobodną wymianę poglądów i anonimowość. Zazwyczaj takie fora dyskusyjne mają swoje regulaminy, nad przestrzeganiem których czuwają moderatorzy i administratorzy. Użytkownicy forów muszą ograniczyć swoją wolność słowa zgodnie z regulaminem lub dowolną interpretacją osób zarządzających projektem. W praktyce każdego użytkownika obowiązuje netykieta (np. zakaz spamowania, zakaz cross-postowania, czyli wysyłania maili/postów do kilku grup naraz, zakaz pisania nie na temat, kultura osobista itp.).
Złamanie tych zasad w zależności od wagi sprawy może spowodować zbanowanie IP danego użytkownika, czyli wykluczenie go z danego forum bądź udzielenie mu ostrzeżenia. Zazwyczaj wystarczy ostrzeżenie, chociaż z doświadczenia wiem, że raz na jakiś czas zdarzają się natręci łamiący nagminnie regulamin, których ciężko się pozbyć z powodu dynamicznego IP. Dzięki tej cenzurze możemy porozumiewać się w sposób ucywilizowany i czuć się dobrze wśród społeczności internetowej, ponieważ nikt nie lubi być obrażany, a znaczna większość ludzi nie toleruje wulgaryzmów. W sieci jest wszystko, czy tego chcemy czy nie. Jest anonimowość, którą i tak silnie łamiemy. Podajemy swoje dane osobowe na domowych stronach internetowych, uzewnętrzniamy się na blogach. Na videoblogach często sami nagrywamy siebie i puszczamy w obieg po świecie. Osobną kwestią jest sprawa cenzury internetowej w Chinach, ale to już temat na osobny artykuł. W tym opisuję ją w kontekście państwa demokratycznego.
W telewizji cenzura jest bardziej zauważalna. Programy są znakowane odpowiednimi symbolami, które to mają sygnalizować, co nie jest przeznaczone dla młodego widza. Ponadto producenci starają się, by programy zawierające w swoich treściach przemoc czy pornografię były emitowane w godzinach nocnych. Zanim jakiś program czy film trafi na ekrany, musi przejść przez szereg kontroli. Rzadko kiedy przechodzi w pierwotnym kształcie. Potrzebna jest autoryzacja, wymagania ramówki programowej, obostrzenia prawne przed ewentualnym zniesławieniem itd.
Chciałabym w tym miejscu zauważyć, że media nie promują rozpusty i przemocy dlatego, że mają taką misję, ale by zwiększyć oglądalność i odpowiedzieć na zapotrzebowanie odbiorców. To oczywiste, że śladowa choć dawka seksu drastycznie zwiększa atrakcyjność prezentowanego materiału, o czym doskonale wie Fakt, Bravo itd. To bowiem nie media zdemoralizowały społeczeństwo, ale oczekiwania społeczne zdemoralizowały media. Wszystko robione jest pod publikę i niewiele czasu na antenie jest poświęcone np. twórczości niedawno zmarłego wybitnego pisarza science-fiction Stanisława Lema, imprezom kulturalnym itd. Z tego też powodu w polskiej telewizji królują seriale-tasiemce i programy show typu "Siłacze".
A jak ma się sprawa cenzury w radiu? Ostatnio (6 maja br.) miał miejsce mały skandal w Radiostacji. W młodzieżowej rozgłośni dziennikarka radiowa Katarzyna Burzyńska przeprowadzając wywiad (rozmowę) z prostytutką przekroczyła granice dobrego smaku, ale cenzury nie było. Teraz pani redaktorka/spikerka już tam nie pracuje. W czasie audycji dziennikarka ani razu nie przerwała wulgarnych wypowiedzi rozmówczyni, która zachwalała swoją profesję. Na pytanie, ilu klientów jest w stanie obsłużyć w ciągu nocy, prostytutka Oliwia odpowiedziała: "k... ile wlezie", dziennikarka skomentowała tę wypowiedź słowami "całkiem nieźle". Dziewczyna sama o sobie mówiła, że jest "największą zdzira Podkarpacia", "suką jak złoto". Rozmowę z gościem dziennikarka zakończyła słowami "wielkie dzięki, trzymaj się ciepło". Burzyńska tłumaczy się, że poniosły ją emocje i dopiero krytyka zbulwersowanych słuchaczy uświadomiła jej, co się stało.
Inaczej zareagowali producenci podczas finału amerykańskiego futbolu Super Bowl 2004. W przerwie meczu wystąpił duet Janet Jackson i Justin Timberlake. Wykonując piosenkę "Rock Your Body" Timberlake zerwał ze swej partnerki fragment stroju, odsłaniając jej prawą pierś. Program natychmiast zdjęto z anteny, na chwilę oczywiście, pokazując reklamy. Skandal, jaki wybuchł wskutek tego incydentu, oglądanego na żywo przez 100 milionów telewidzów, nie miał precedensu w historii amerykańskiego showbiznesu. Od tamtej pory w USA większość programów "na żywo" tak naprawdę nie jest na żywo, bo emituje się je z kilkusekundowym opóźnieniem.
Czytałam kiedyś artykuł o tym, że przeciwnicy palenia tytoniu chcieliby, żeby wycięto wszystkie sceny z papierosami i tytoniem ze starych filmów. To już lekka przesada, ponieważ nie ma sensu przy nowych produkcjach zakazywać filmów z fajką albo przemocą, skoro można się tego nauczyć jeszcze z kilku innych źródeł.
Na koniec zadajmy sobie pytanie: czy cenzura medialna to zjawisko pozytywne czy negatywne? Myślę, że na tak postawione pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Po to mamy środki masowego przekazu, żeby dzielić się informacjami z innymi w sposób obiektywny, bez żadnych barier, a cenzura w dzisiejszych czasach, choćby nawet prewencyjna, wynika z forsowania i propagowania czyichś poglądów. Natomiast cenzura jest zjawiskiem pozytywnym, jeśli w delikatnym stopniu prostuje nasza moralność, ale powinna dotyczyć tylko spraw, których zakwestionowania chciałby ogól społeczeństwa, a nie np. ortodoksi. Idealnym rozwiązaniem byłoby, gdyby każdy miał w sobie moralnego stróża, sumienie i postępował według jego głosu. Jest to jednak utopia, i cieszmy się z tego jak jest, bo historia pokazuje jak ciężko do takiego stanu dochodziliśmy.
***
źródło: www.cenzura.zyxist.com
licencja Creative Commons:
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Poland
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Prawo w mediach:
Twórczość AI i prawa autorskie. Dylematy i wyzwania Artificial Creativity
Newseria
Algorytmy potrafią tworzyć muzykę dopasowaną do preferencji i nastroju, malować obrazy, a nawet pisać poezję czy scenariusze filmowe. To rodzi szereg wyzwań dotyczących praw autorskich. Są także wątpliwości dotyczące ochrony dzieł, z których AI się uczy. Narzucanie prawnych zakazów i obostrzeń może jednak nie przynieść efektów.
Prawo wkrótce będzie tworzyć nam AI. Prognozy eksperta PIE [ROZMOWA]
Mira Suchodolska
– Zanim algorytmy zaczną wydawać wyroki, pewnie jeszcze minie trochę czasu, ale już wkrótce AI będzie pomagała tworzyć uzasadnienia do decyzji sądowych i uczestniczyć w procesie tworzenia aktów prawnych – przewiduje Ignacy Święcicki, kierownik Zespołu Gospodarki Cyfrowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym.
Jak rządy w Azji Południowej manipulują mediami. Raport IFJ
Krzysztof Fiedorek
Azja Południowa zmaga się z ogromnymi wyzwaniami w utrzymaniu demokracji i wolności prasy. Najnowszy raport Międzynarodowej Federacji Dziennikarzy (IFJ), „Artificial Independence: The Fight To Save Media and Democracy”, przedstawia rosnące zagrożenia dla dziennikarzy, którzy mierzą się z przemocą, presją finansową i cenzurą
Podobne artykuły:
Dane osobowe w sieci i model T-Form. Badanie Akademii Koźmińskiego
prof. Grzegorz Mazurek, dr Karolina Małagocka
Naukowcy z Katedry Marketingu Akademii Leona Koźmińskiego przeanalizowali, jak powinien wyglądać idealny transfer danych osobowych między użytkownikami internetu a markami. Opracowali model T-Form. Trzy litery „t” to Transparency, Type of data i Trust. Transparentność, typ danych i zaufanie.
Nowe Prawo Prasowe. Zmiany zasad autoryzacji od 12 grudnia 2017
Bartłomiej Dwornik
Przepisy nakładają na dziennikarza obowiązek poinformowania rozmówcy o prawie do autoryzacji. Za złamanie tego obowiązku grozić będzie grzywna. Rozmówca będzie miał natomiast od 6 do 24 godzin na zautoryzowanie wypowiedzi i nie wolno mu będzie ingerować w materiał. Nowelizacja Prawa Prasowego wchodzi w życie 12 grudnia 2017.
Prywatne blogi podlegają prawu krajowemu
Michał Kot
W prawie unijnym głównym aktem prawnym regulującym kwestie odpowiedzialności za treści zamieszczane w internecie jest dyrektywa o handlu elektronicznym z 2000 roku.
Prawa i obowiązki dziennikarza jako świadka
Kancelariapawelczak.pl
Każdy ze świadków posiada nałożone obowiązki, lecz prócz tego przysługuje mu mnóstwo praw, o których może nie zdawać sobie sprawy. Dotyczy to również dziennikarzy, występujących przed sądem na przykład w związku z opisanymi przez nich wydarzeniami. [artykuł sponsorowany]