menu szukaj
tygodnik internetowy ISSN 2544-5839
nowe artykuły w każdy poniedziałek
tytuł monitorowany przez IMM i PSMM
zamknij
Work in media. Find a job in the world of communications.

31.12.2007 Warsztat reportera

Transformacja edukacji dziennikarskiej w Europie

dr Lidia Pokrzycka

24 listopada 2005 roku w Kijowie miała miejsce międzynarodowa konferencja "Transformacja edukacji dziennikarskiej w Europie", organizowana przez BBC World Service Trust oraz Uniwersytet Kijowski.

W obradach uczestniczyli przedstawiciele szkół dziennikarskich z niemalże całej Ukrainy, a także Irlandii, Francji, Wielkiej Brytanii i Polski. W sprawozdaniu szerzej opisuję podstawowe problemy poruszane podczas konferencji, związane ze szkolnictwem dziennikarskim w krajach aktualnie przechodzących transformację edukacji zawodowej dziennikarzy.

Referaty wygłaszane były w języku angielskim lub ukraińskim. Także dyskusja możliwa była dzięki symultanicznym tłumaczeniom na ukraiński i angielski. Według organizatorów (BBC Word Service Trust) pomysł projektu zrodził się przede wszystkim z powodu tego, że dziennikarstwo to biznes. W edukacji dziennikarskiej konieczne jest połączenie teorii z praktyką. W redakcjach (np. BBC) wszyscy etatowi pracownicy są bardzo zajęci i jeżeli absolwent nie posiada przygotowania praktycznego - wejście do zawodu jest bardzo trudne.

Dr Waladimir Rizun (Ukraina) stwierdził, że choć wolność prasy na Ukrainie stała się faktem, to jednak należy zmienić programy studiów, zunifikować systemy kształcenia, przy zachowaniu wysokiej jakości edukacji. Problemem staje się sposób połączenia teorii z praktyką dziennikarską. W dotychczasowym systemie edukacji - stosowanym na Ukrainie - podstawę stanowią przedmioty teoretyczne, praca dyplomowa - magisterska staje się bardziej naukową, niż dziennikarską. To należałoby zmienić.

Z kolei red. Michael Foley (Irlandia) podkreślił, że system boloński powinien być wprowadzony do 2010 roku. Opiera się on na dwóch schematach: studia 3-letnie licencjackie i 2-letnie magisterskie, lub 4-letnie licencjackie i uzupełniające roczne magisterskie. Referent zaakcentował, że studia licencjackie przygotowują do zawodu dziennikarza dość szybko i opierają się na praktycznym programie nauczania. Oczywiście, dostosowanie studiów do systemu bolońskiego wymaga wiele pracy - opracowania punktów ECTS, podstawowych, w miarę jednolitych, schematów kształcenia, co jest szczególnie trudne w państwach o innej tradycji nauczania dziennikarskiego. Wydaje się jednak, że lepiej dołączyć do systemu bolońskiego i w kształceniu dziennikarskim położyć większy akcent na praktykę.

Red. Claire Moreau-Shirbon (Francja) przedstawiła natomiast francuski model kształcenia dziennikarskiego, akcentując, że nie jest on jedynym, najlepszym (choć oczywiście opartym na systemie bolońskim). Jednak dziennikarstwo to zawód, stąd podstawą staje się "know-how" - jak zbierać i prezentować informacje. Teoria nie jest zbędna, ale musi być jednak widoczna przewaga praktyki. Referentka porównała przy tym dziennikarstwo do gotowania, czy pływania, stwierdzając, że nie można tylko o tym mówić. Najlepiej zacząć od praktyki i skończyć edukację dziennikarską także w formie praktycznej.

Natomiast dr Nora French (Irlandia) opisała dawny system kształcenia dziennikarskiego (80% - teorii, 20% przedmiotów dziennikarskich), akcentując, że nie jest on dobry i był krytykowany przez samych absolwentów. Konieczne jest zatem sprzężenie zwrotne teorii i praktyki. Pamiętać przy tym należy, że dziennikarze pełnią służbę publiczną i muszą być aktywnymi członkami nowoczesnego społeczeństwa. Niezbędne jest więc, by posiadali oni umiejętności wyszukiwania informacji, pisania, prezentowania, produkcji newsów, layoutów. Powinni także pracować w małych grupach, gdzie będzie można sprawdzić ich praktyczną wiedzę. Standardem też powinny się stać przedmioty fakultatywne, efektywnie poszerzające kwalifikacje studentów w wybranych przez nich obszarach.

Z kolei dr Lidia Pokrzycka (Polska) przedstawiła sytuację dziennikarzy i szkolnictwa dziennikarskiego w Polsce. Zastanowiła się czy wykonywanie zawodu dziennikarza musi być związane z ukończeniem specjalistycznych studiów? Jak okazuje się - często wręcz przeciwnie. Po rozmowach z redaktorami funkcyjnymi poszczególnych gazet można dojść do wniosku, że jest to w części wina programów studiów dziennikarskich. Nastawienie na teorię, dużo egzaminów, a mało praktyki, w konsekwencji dają to, że młodzi adepci zawodu nie radzą sobie w redakcjach. Zazwyczaj na wszystkich typach studiów słuchacze muszą zaliczyć średnio około miesiąca praktyk zawodowych. To jednak zbyt mało. Studenci sami powinni poszukiwać możliwości współpracy, konieczne jest uzupełnianie ich wiedzy w formie laboratoriów i konwersatoriów (kosztownych, ale i najbardziej efektywnych) z zakresu np. marketingu, organizacji i zarządzania czy ekonomiki mediów. Bardzo ważny jest również sposób naboru. Dziennikarzem można oczywiście zostać po każdym kierunku studiów - niektórzy redaktorzy naczelni nawet preferują absolwentów po specjalnościach jak najdalszych od dziennikarstwa. Z drugiej jednak strony współczesny pracownik mediów musi być specjalistą niemalże we wszystkich dziedzinach wiedzy. Wąskie specjalizacje odchodzą powoli "do lamusa". Stąd, być może, tendencja do powstawania studiów obejmujących zakres nie tylko dziennikarstwa, ale i szeroko pojętego komunikowania społecznego. Część absolwentów znajduje zatrudnienie w instytucjach pokrewnych dziennikarstwu (rzecznicy prasowi, działy public relations). Podstawą kształcenia -według referentki - powinna więc być praktyczna edukacja i tak powoli się staje, dzięki systemowi studiów licencjackich-zawodowych, staże, praktyki w redakcjach i zatrudnianie według jasnych, obiektywnych kryteriów. Natomiast pracownicy mediów, nie posiadający dotychczas kierunkowego wykształcenia, powinni uzupełnić wiedzę teoretyczną, np. podczas studiów podyplomowych, cieszących się coraz większą popularnością.

Kolejny referent - red. Andriy Shevchenko (Ukraina) - akcentował, jak ważny jest sam rynek medialny. To dla niego przygotowuje się specjalistów. Rynek potrzebuje doświadczonych i dobrze przygotowanych - także teoretycznie - dziennikarzy. Pamiętać należy, że absolwenci dziennikarstwa pracować mogą również w firmach public relations, czy jako rzecznicy prasowi. W związku z tym, że w Europie funkcjonuje wiele modeli kształcenia należy zastanowić się, jak dostosować edukację dziennikarską do realiów rynkowych i oczekiwań rynku medialnego. Powinno się więc określić, co jest dobre, a co złe w dotychczasowym szkolnictwie dziennikarskim. Według referenta najlepszy jest system wolontariatu w redakcjach, a także kształcenie według modelu - jeden opiekun-jeden student. A. Shevchenko stwierdził także, że nie ma idealnego modelu kształcenia (także na zachodzie Europy), jednak ukraiński rynek jest specyficzny i aby go zmienić potrzeba więcej czasu, a także pomocy ekspertów. Bez wsparcia Europy proces transformacji systemu edukacji będzie bardzo wolny.

Z kolei red. Taras Pietriv (Ukraina) stwierdził, że przed 1991 rokiem na Ukrainie nie było rozwiniętego szkolnictwa dziennikarskiego. Jeżeli już, to było to wyłącznie wykształcenie ideologiczne. Teraz powstają nowe specjalności - stosunki międzynarodowe, public relations, komunikowanie masowe. Odbywają się także zajęcia fakultatywne. Jednak kształcenie dziennikarskie musi opierać się również na aspektach praktycznych, a także - co bardzo ważne - na świetnym wyposażeniu uniwersytetów w specjalistyczny sprzęt (pracownie TV, radiowe, prasowe). Z drugiej strony specjalizacje muszą być na tyle uniwersalne, by absolwent nie miał problemów ze znalezieniem zatrudnienia. Dziennikarze muszą być również niezależni w przekazywaniu informacji i widzieć rezultaty swojej pracy. To niewątpliwie zachęca do wykonywania zawodu dziennikarskiego.

Natomiast red. Siergiej Kvit (Ukraina) zaakcentował, że edukacja dziennikarska staje się przemysłem medialnym. "W Ukrainie nie reformujemy szkolnictwa dziennikarskiego - zaczynamy od początku. Musimy opracować programy kształcenia i minima programowe" - dodawał S. Kvit, przy czym konieczna jest współpraca z innymi państwami europejskimi. Przy położeniu dużego nacisku na praktykę, ważne jest uzupełnienie także sprzętu o produkty najnowszej technologii. Trzeba także opracować podstawowe "know-how" - jak kształcić, na jakich specjalnościach, skupić się na nauczaniu bezpośrednim. Rynek medialny jest coraz bardziej obszerny, dawna specyfika zawodu dziennikarza na Ukrainie jest już nieaktualna. Transformację należy przeprowadzić od podstaw, chociaż to ministerstwo określa minima programowe. Ważna jest także ścisła współpraca europejska na linii nauczyciele - studenci.

W dyskusji stwierdzano, że dziennikarstwo powinno być bardziej profesjonalne, do systemu bolońskiego należy przygotować samych wykładowców. Natomiast już praktykujący dziennikarze powinni uzupełniać swoją wiedzę podczas studiów podyplomowych. Zastanawiano się także nad rolą zajęć fakultatywnych w edukacji dziennikarskiej, które - według dyskutantów - są bardzo ważne. Uczestnicy konferencji ze strony ukraińskiej obawiali się, że wprowadzenie systemu bolońskiego ograniczy liczbę studentów ubiegających się o tytuł magistra. Obawy te skutecznie rozwiali przedstawiciele Irlandii, cytując dane liczbowe, świadczące o determinacji w dalszym kształceniu większości absolwentów studiów zawodowych. W konkluzjach stwierdzono, że należy wspierać edukację dziennikarską, tak ważną dla prawidłowego rozwoju społeczeństwa, także poprzez specjalny system dofinansowań - tak jak np. w Irlandii, gdzie 1% opłat radiowo-telewizyjnych odprowadzanych jest na cele kształcenia dziennikarskiego.

Kijowska konferencja była początkiem dłuższej współpracy poszczególnych uniwersytetów, przy unowocześnianiu programów studiów dziennikarskich, a także kształceniu nauczycieli dziennikarstwa na Ukrainie. Obrady - choć krótkie - uświadomiły uczestnikom, jak wiele jest do zrobienia w tym zakresie.*****Lista wygłoszonych referatów:

1. Dr Waladimir Rizun, Szkolnictwo dziennikarskie - idealny model?, Uniwersytet Kijowski,
2. Red. Michael Foley, System Boloński, podstawowe problemy, The Dublin Institute of Technology;
3. Red. Claire Moreau-Shirbon, Teoria i praktyka dziennikarstwa, Ecole Superieure de Journalisme de Lille;
4. Dr Nora French, Zmiany w kształceniu dziennikarzy w Irlandii, The Dublin Institute of Technology;
5. Dr Lidia Pokrzycka, Edukacja dziennikarska w procesie transformacji (na przykładzie Polski), Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie;
6. Red. Andriy Shevchenko, Edukacja dziennikarska z punktu widzenia ukraińskich mediów, niezależny ekspert dziennikarstwa, Kijów;
7. Red. Taras Pietriv, Edukacja dziennikarska w Ukrainie, Uniwersytet w Kijowie;
8. Red. Siergiej Kvit, Jaka powinna być edukacja dziennikarska?, Mohyla School of Journalism, Kijów.

Udostępnij znajomym:

dodaj na Facebook prześlij przez Messenger dodaj na Twitter dodaj na LinkedIn

PRZERWA NA REKLAMĘ

Najnowsze w dziale Warsztat reportera:

Wydajność WordPressa na wyciągnięcie ręki. Jak minimalizować obciążenie serwera przez optymalizację wtyczek

MB
Jakie wtyczki najbardziej obciążają serwer, jak można identyfikować i usuwać zbędne wtyczki oraz jak optymalizować pozostałe, aby poprawić wydajność strony. Poznaj praktyczne narzędzia i wskazówki do monitorowania i utrzymania optymalnej wydajności strony na WordPressie.

Naucz się pisać zgodnie z zasadami Google. SZKOLENIE [LINK]

link promocyjny
Dlaczego warto konstruować tytuły przyjazne dla wyszukiwarki? Jak poprawnie tworzyć tytuły SEO? Jak pisać artykuł przyjazny dla Google i czytelny dla internautów? Szkolenia z pozycjonowania SEO uczą jak pisać do internetu tak, aby Google chciało wyświetlać treści na wysokich pozycjach.

Psychika kluczem do sukcesu. Jak buduje się przyszłych mistrzów sportu

Sonia Stępień, oLIVE media
Psychologia sportowa odgrywa coraz większą rolę w rozwoju młodych sportowców, co w swojej debiutanckiej książce "Mistrzostwo umysłu" podkreśla Mateusz Brela, psycholog współpracujący z Kaman Sport Group. Maciej Ignatowski, prezes KSG, od lat dostrzega, jak istotne jest wsparcie psychologiczne, uzupełniające trening fizyczny. Eksperci podzielili się swoimi doświadczeniami, pokazując, jak psychologia sportowa przyczynia się do rozwoju młodych talentów.

Podobne artykuły:

Informować, informować, informować

Wojciech Warecki, Marek Warecki
"Informować , informować, informować" to motto p. Andrzeja Morozowskiego, jakie nam był zaprezentował w trakcie wywiadu do książki. Niestety, wywiadu nie mogliśmy umieścić...

Słowo jest najważniejsze [LINK]

Krzysztof Piekarski
Samo skończenie studiów dziennikarskich wcale nie uprawnia do określania siebie mianem dziennikarza. Wielu doskonałych fachowców w tym zawodzie kończyło zupełnie inne studia. [Wywiad z Piotrem Kraśko pochodzi z serwisu www.dziennikarz.prv.pl]

Reklama ukryta

Biuro Reklamy TVP S.A.
W przekazywanych informacjach należy unikać sformułowań wartościujących, podkreślających zalety lub zachęcających do korzystania z towarów lub usług. Publikacja dzięki uprzejmości Komisji Etyki TVP.

Jak zdać na dziennikarstwo. Redagowanie i adjustacja

© by Dawid Federowicz & Oficyna Studencka CEZAR
Co się zdaje na wstępnym, gdzie można studiować i na czym dziennikarstwo w ogóle polega.

więcej w dziale: Warsztat reportera

dołącz do nas

Facebook LinkedIn X Twitter Google RSS

praca w mediach

Wydawca, redaktor
praca stacjonarna i online Dziennikarz, reporter
oferty mediów lokalnych, regionalnych i ogólnopolskich Grafik, Social Media, SEO, reklama
Warszawa • Białystok • Bydgoszcz • Gdańsk • Katowice • Kielce • Kraków • Lublin • Łódź • Olsztyn • Opole • Poznań • Rzeszów • Szczecin • Toruń • Wrocław • Zielona Góra • Praca zdalna Więcej

reklama

WhitePress - zarabiaj na swojej stronie
Dwornik.pl • szkolenia • warsztaty • marketing internetowy



Sklep reportera

Sklep reportera

Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
do pisania
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
dla fotoreportera
Książki i e-booki o mediach
Książki i e-booki o mediach
do czytania
Drony wideo i latające kamery
Drony wideo i latające kamery
dla pilota
Gimbale do stabilizacji wideo
Gimbale do stabilizacji wideo
dla operatora
Oprogramowanie i aplikacje
Oprogramowanie i aplikacje
dla twórców
więcej produktów

zarabiaj

Zarabiaj przez internet

więcej ofert
gazety w PDF i epub

Czytaj gazety w PDF i EPUB

Okładka Forum
Forum
Okładka National Geographic Traveler
National Geographic Traveler
Okładka Newsweek Polska
Newsweek Polska
Okładka NIE
NIE
Okładka Super Express
Super Express
Okładka Tygodnik Do Rzeczy
Tygodnik Do Rzeczy
więcej e-gazet

Reporterzy.info

Dla głodnych wiedzy

Nasze serwisy

Współpraca


© Dwornik.pl Bartłomiej Dwornik 2oo1-2o25
stats