menu szukaj
tygodnik internetowy ISSN 2544-5839
nowe artykuły w każdy poniedziałek
tytuł monitorowany przez IMM i PSMM
zamknij
Czytaj gazety  PDF. Na kmputerze, czytniku, tablecie i smartfonie.

22.01.2008 Warsztat reportera

Sztuka robienia wywiadu - kontekst wojny

Patrycja Kierzkowska, źródło: www.dziennikarz.shrew.pl, 26 marca 2006
artykuł opublikowany za zgodą autorki

W poprzedniej notce pisałam o robieniu wywiadów twarzą w twarz. Było to podejście poprawne. Tym razem zaprezentuję sztukę robienia wywiadu w kontekście… wojny. Tak! Wywiad to sztuka wojny. I nie przypadkiem kojarzysz (lub nie) to z Sun Tsu “Sztuka wojny”.

Duża część rozmówców, zwłaszcza polityki i biznesmeni doskonale znają techniki oddziaływania na tłum. Ty jesteś łącznikiem między nim, a tłumem. I twoim zadaniem jst walczyć z cwaniakami. Pisałam o tym w Sztuka robienia wywiadu twarzą w twarz.

Strategia nie dla wszystkich przypadków

Oczywiście strategie wojskowe nie są potrzebne zawsze. Zależy to oczywiście od Twojego rozmówcy, kim jest i jak traktuje wywiad. Cokolwiek się dzieje, warto być przygotowanym na użycie siły ;-) Tekst opieram aa przykładzie wywiadu z politykiem.

Rozmówca wrogiem

Aby skłonić wroga do przyjścia z własnej woli, trzeba bać mu przynętę.

To chyba jasne. Z wywiadu obie strony mają korzyść. Ty, bo szlifujesz warsztat, spełniasz swoje (często chore) ambicje i jeszcze Ci za to płacą. Twój rozmówca ma promocję. Kto nie zna siły mediów i siły wywiadu - nigdy nie będzie widoczny.

Media kreują gwiazdy. Zatem nieważne, co robisz, ważne, jak to pokażesz. Owszem ma to swoje złe strony, o których wszyscy wiemy. W mediach widzimy ludzi, którzy często znaczą lub zrobili niewiele, a dzięki “bywaniu” w mediach są dziś wielcy.

Skąd biorą się rozmówcy do wywiadów? I tu będzie zabawnie. Najczęściej zgłaszają się sami. Kiedyś powiedziałam, że mądrzy ludzie nie biorą udziału w konkursach”. Możemy odnieść to do wywiadów. Zwykle Ci, którzy sami się zgłaszają są niedowartościowani, a my mamy im wmówić, że są cudowni i podbudować ich wywiadem. Bo wiadomo… powszechnie sądzi się, że wywiadu udzielają ludzie ważni i mądrzy.

Jak znaleźć ciekawego rozmówcę? To nie jest proste, ale warto wysilić się. Selekcjonuj, szukaj, pytaj znajomych, szukaj w sieci pasjonatów. Nie bierz wszystkich, którzy zgłaszają się. Nie wszyscy są godni uwagi Czytelnika. Każdy zgłaszający się, ma swój odpowiednik, który nie zgłosił się. Znajdź go! A potem porównaj, który może opowiedzieć więcej, ciekawiej i nie cierpi na syndrom niedowartościowania albo odwrotnie - “jaki ja jestem fajny”. Zdziwisz się, kiedy odkryjesz, ze znaleziony przez Ciebie jest dużo ciekawszą postacią. Ma to swoje uzasadnienie:

- sam go znalazłeś więc masz do niego stosunek emocjonalny
- mądrzy ludzie nie zgłaszają się sami, bo nie mają potrzeby publicznej egzaltacji nad swoimi dokonaniami

Upada tym samym idea wszelkich konkursów, ale to już zupełnie inna historia. Na forum MI toczyła się swego czasu dyskusja na ten temat

Strategie kierowania wojskiem

Gdy generał otrzymuje rozkazy od władcy,
jednoczy wojsko i powołuje masy.


Gdy naczelny daje Ci temat, bierz bez wahania.

Nie rozbijaj obozu na terenie,
w którym łatwo o zasadzki.


Szukasz odpowiedniego terytorium na którym możesz zrealizować swój cel:
- najpierw bazy pośrednie czyli zbieranie materiałów
- poóżniej docelowy teren czyli gdzie stoczy się walka

Jednocz się ze sprzymierzeńcami
na terenie skupiającym*


* teren skupiający - Ziemia z trzech stron otoczona przez panów feudalnych, którą kto pierwszy zajmie, ten zdobędzie wszystkich ludzi pod Niebem, nazywa się terenem skupiającym.

Zawsze walcz w otoczeniu, które jest Tobie przychylne.

Nie pozostawaj na terenie izolowanym.

Wsparcie naczelnego zawsze jest pomocne.

W przypadku powikłania terenu,
twórz plany strategiczne.


Nie zawsze wszystko idzie po Twojej myśli. Bądź przygotowany na zmianę kierunku, choć w ostateczności i tak zmierzasz do wcześniej obranego celu.

Tam, gdzie nie da się uniknąć bitwy, trzeba ją podjąć.

Czasami inaczej się nie da.

Są drogi, którymi się nie przejdzie.

Dlaczego trzeba być elastycznym przy stawianiu pytań czyli szukaniu innej drogi do celu.

Są armie, których się nie atakuje.

Nie atakujemy tzw. przeciętnych ludzi, którzy rozmawiają z nami, bo możemy im pomóc.
Osobiście nie uznaję opcji, że nie atakujemy silniejszego. Jeśli Dawid pokonał Goliata, a walka nie była dla idei, tylko dla słusznego celu to walkę podejmujesz. Wystarczy uśpić czujność silnego, poczekać chwilę, apotem atakować.

Są twierdze, których się nie szturmuje.

Są tereny, na których nikt nie podejmuje walki.

Są rozkazy od władcy,
których nie można zaakceptować.


Mądrość Sun Tsu

Chwilami poniższe hasła mogą nie mieć związku z pracą dziennikarza. Ale wierz mi… mają duży związek. Wczytaj się, poczuj się jak wojownik i zrozumiesz.

Nie ruszaj na wojnę, jeśli nie ma zagrożenia.

W rozmowach ze zwykłymi ludźmi generalnie nie ma potrzeby stosowania techniki wojskowej. Jesteśmy po to, żeby ludziom żyło się lepiej. Mamy możliwość uświadamiania ludzi, że pewne grupy chcą nimi manipulować. Cokolwiek oni wybiorą - niech przynajmniej będą świadomi. Mechanizmów oddziaływania na nich.

Nie ruszaj do ataku, jeśli miałbyś nie odnieść z tego korzyści.

Jeśli Ty nie przystąpisz do ataku w odpowiednim momencie, polityk zrobi z Ciebie i tłumu swoich niewolników.

Ginie ten, kto lubuje się w wojnie, a hańbą okrywa się ten, kto zwycięża dla zysku.

Nikt nie lubi wojny i ran, jakie pozostawia, ale…

Kto nie potrafi odnieść zwycięstwa, przyjmuje pozycję obronną. Kto potrafi zwyciężać - atakuje.

Wobec podniesionej broni przez rozmówcę, musisz walczyć.

Dlatego na początku bądź jak dziewica. A gdy później przeciwnik otworzy drzwi, bądź jak pędzący królik. Nieprzyjaciel nie będzie stawiał Ci czoła.

Każdy polityk chce wykorzystać media. Lepiej od razu zająć odpowiednią pozycję.

Zwycięska armia najpierw uświadamia sobie, jakie są warunki odniesienia zwycięstwa, a dopiero potem próbuje wszczynać bitwę.

Być może są ludzie, z którymi nie wygrasz. Ale… nie poddawaj się bez walki. W przypadku wywiadu zawsze możesz zrezygnować z robienia materiału.

Nawiązanie walki wymaga klasycznych posunięć, a zwycięstwo nieklasycznych.

Jeszcze nikt nie wygrał metodami powszechnie uznanymi za poprawne. Szukaj innych technik.

Biegły w sztuce wojennej odnosi zwycięstwo polegając nie na ludziach, ale na strategicznym użyciu sił.

Nie argumenty, a strategiczne rozłożenia argumentów. Plan to podstawa sukcesu.

Na początku atakuj to, na czym wrogowi zależy. Nigdy nie ustalaj terminu bitwy, obserwuj i reaguj na posunięcia przeciwnika, aby dostosować strategię do działań.
Przeciwnikowi zależy na zrobieniu z naszych mózgów wody…

Jeśli wróg jest wypoczęty - zmęcz go.

:-)

Atakuj, gdy jest nieprzygotowany, idź tam, gdzie się tego nie spodziewa.

Polityk nie jest w stanie przewidzieć wszystkiego.

Aby bez zmęczenia przebyć tysiące kilometrów, przemierzaj niezajęte przez niego tereny.

To, że o czymś nie mówi, świadczy na Twoją korzyść.

Aby zająć atakowany cel, uderzaj na pozycję pozbawione obrony.

Wiadomo :-)

Jeśli wszystkie miejsca są bronione to wszędzie będzie mało ludzi.

Nie można wiedzieć wszystkiego albo znać się na wszystkim. Jeśli rozmówca przygotował się ze wszystkiego to nie wie wszystkiego. Jeśli przygotował się z jednego tematu to sprawa jest tak samo prosta.

Wierz w siebie i wzbudzaj grozę u nieprzyjaciela. Jego miasta da się zająć, a jego kraj można podbić.

Pięć niebezpiecznych cech przywódcy

… czyli pięć niebezpiecznych cech dziennikarza wobec rozmówcy cwaniaka.

- Ten, który jest gotowy na śmierć, może zostać zabity.
- Ten, który bardzo pragnie żyć, może zostać wzięty do niewoli.
- Tego, który jest drażliwy i działa pochopnie, łatwo obrazić.
- Tego, który jest uczciwy i czysty można pohańbić.
- Ten, który kocha ludzi, może mieć kłopoty.

Udostępnij znajomym:

dodaj na Facebook prześlij przez Messenger dodaj na Twitter dodaj na LinkedIn

PRZERWA NA REKLAMĘ

Najnowsze w dziale Warsztat reportera:

W obcym języku łatwiej kłamać i przeklinać. Jest naukowy dowód

Ewelina Krajczyńska-Wujec
Decyzja podjęta w oparciu o dane przedstawione w wyuczonym języku obcym może być inna, niż gdybyśmy podjęli ją na podstawie danych w języku ojczystym. Język zmienia intensywność odczuwanych emocji, ale także wpływa na zdolność analizowania problemów i wybierania rozwiązań - wynika z badań dr. Rafała Mudy.

Wideo, zdjęcie czy tekst? Co naprawdę działa w kampaniach społecznych

KFi
Czy ekologia może być viralowa? Jak przekazać skomplikowane problemy środowiskowe w sposób angażujący i skuteczny? Badanie autorstwa Wenye Mao i Yuko Nishide z Uniwersytetu Tohoku analizuje dwa elementy strategii narracyjnej: rodzaj medium oraz sposób narracji.

Computer-Assisted Reporting. Czy algorytmy zastąpią dziennikarzy?

Bartłomiej Dwornik
Czy algorytmy mogą zastąpić dziennikarzy? To pytanie powraca jak bumerang, zwłaszcza w epoce rosnącej roli sztucznej inteligencji i automatyzacji. Jednak zamiast snuć apokaliptyczne wizje redakcji pełnych robotów, warto przyjrzeć się narzędziom, które już teraz zmieniają sposób, w jaki powstają i analizowane są informacje.

Podobne artykuły:

Komu dziękować za strach

Agata Kozieł
Od momentu powstania zagrożenia zamachami terrorystycznymi dla Polski, w stolicy widać wyraźne napięcie. Obywatelom innej narodowości, szczególnie Arabom, posyłają pełne niepokoju i wrogości spojrzenia. A media tylko dolewają oliwy do ognia... [Źródło: Merkuriusz Uniwersytecki].

Ramówka telewizyjna. Jak stacje TV planują polowanie na widza

KrzysztoF
Z punktu widzenia teorii komunikacji społecznej, ramówka telewizyjna stanowi element systemu medialnego. Jest jednym z narzędzi, za pomocą których nadawcy telewizyjni kształtują odbiór rzeczywistości przez widzów. Może być analizowana z różnych perspektyw: marketingu, socjologii a nawet psychologii.

Szacunek dla słowa

Helena Łuczywo
Sytuacja w polskich mediach nie uzasadnia zarzutu degeneracji, czy koniunkturalizmu politycznego. Wręcz przeciwnie: dość przyzwoicie wypełniają zadania czwartej władzy. [Źródło: Tygodnik Powszechny]

Ingerowanie w treść

Patrycja Kierzkowska
Jest zjawisko w dziennikarstwie, którego nie rozumiem. Nazywam je: ingerowanie w treść wypowiedzi. Jestem za ingerowaniem, ale tylko wtedy, kiedy rozmówca robi mi z wywiadu sieczkę marketingową.

więcej w dziale: Warsztat reportera

dołącz do nas

Facebook LinkedIn X Twitter TikTok Instagram Threads Youtube Google News Blue Sky Social RSS

Reporterzy.info - internetowy magazyn medioznawczy. Świat komunikacji od kuchni. Media, dziennikarstwo, PR i marketing. Dane, raporty, analizy, porady. Historia i rynek, prawo, fotografia, oferty pracy.


praca w mediach

Wydawca, redaktor
praca stacjonarna i online Dziennikarz, reporter
oferty mediów lokalnych, regionalnych i ogólnopolskich Grafik, Social Media, SEO, reklama
Warszawa • Białystok • Bydgoszcz • Gdańsk • Katowice • Kielce • Kraków • Lublin • Łódź • Olsztyn • Opole • Poznań • Rzeszów • Szczecin • Toruń • Wrocław • Zielona Góra • Praca zdalna Więcej

reklama

webePartnres
Dwornik.pl • szkolenia • warsztaty • marketing internetowy



Sklep reportera

Sklep reportera

Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
do pisania
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
dla fotoreportera
Książki i e-booki o mediach
Książki i e-booki o mediach
do czytania
Drony wideo i latające kamery
Drony wideo i latające kamery
dla pilota
Gimbale do stabilizacji wideo
Gimbale do stabilizacji wideo
dla operatora
Oprogramowanie i aplikacje
Oprogramowanie i aplikacje
dla twórców
więcej produktów

zarabiaj

Zarabiaj przez internet

więcej ofert
gazety w PDF i epub

Czytaj gazety w PDF i EPUB

Okładka Auto Świat
Auto Świat
Okładka Fakt
Fakt
Okładka Nowa Fantastyka
Nowa Fantastyka
Okładka O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą
O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą
Okładka Polityka
Polityka
Okładka Przegląd
Przegląd
więcej e-gazet

Reporterzy.info

Dla głodnych wiedzy

Nasze serwisy

Współpraca


© Dwornik.pl Bartłomiej Dwornik 2oo1-2o25