27.10.2021 Prawo w mediach
Ochrona sygnalistów w Polsce
Robert Ciesielski, Cogit
Minimalne wymogi i standardy dotyczące ochrony sygnalistów zostały wprowadzone do prawa wspólnotowego w 2019 roku. Pierwsze polskie firmy będą musiały się podporządkować nowym regulacjom już 17 grudnia 2021 roku. Z pomocą przychodzą im systemy whistleblowingowe.
Dyrektywa nakłada na kraje członkowskie szereg obowiązków w zakresie prawnej ochrony osób zgłaszających rzeczywiste lub potencjalne nieprawidłowości (działania lub ich zaniechania) w organizacjach. Wymusza na nich również należyte zabezpieczenie pozycji osób zgłaszających naruszenia i zapewnienie im należytej ochrony przed ostracyzmem społecznym oraz działaniami odwetowymi (ekonomicznymi lub prawnymi), w związku ze zgłoszonymi przez nie naruszeniami.
(Zbyt) wiele niewiadomych?
Prace nad polskim projektem ustawy wciąż trwają, a za ich przebieg odpowiedzialne jest Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, ale kraje członkowskie Wspólnoty mają czas do 17 grudnia br. na wdrożenie dyrektywy o sygnalistach do wewnętrznego prawodawstwa, z możliwością rozszerzenia zakresu ich stosowania.
Unijne przepisy stawiają jedynie minimalne wymogi, które państwa członkowskie mogą uszczegółowić, narzucając bardziej restrykcyjne normy. Pracodawcy zatrudniający więcej niż 250 osób będą musieli się podporządkować nowym regulacjom od samego początku ich obowiązywania, tj. od 17 grudnia 2021 roku. Przedsiębiorcy prywatni zatrudniający od 50 do 249 pracowników będą mieli dwa lata więcej na sprostanie nowym regulacjom (tj. do 17 grudnia 2023 roku).
Deska ratunkowa
Do chwili ustanowienia odpowiednich regulacji przedsiębiorcy mogą się posiłkować wskazanymi przez unijnych urzędników dobrymi praktykami i sprawdzonymi rozwiązaniami z innych krajów. Co istotne – zainteresowane podmioty nie będą musiały się zajmować zgłoszeniami osobiście. Dyrektywa przewiduje możliwość skorzystania z usług zewnętrznych specjalistów.
Z pomocą przychodzą dostawcy profesjonalnych systemów whistleblowingowych. Jak podkreśla Radosław Kozieja, prezes zarządu i dyrektor generalny Cogit sp. z o.o.: „Bez względu na liczbę zatrudnionych, lepiej już teraz rozpocząć przygotowania do wdrożenia nowych obowiązków i procedur, żeby uniknąć nerwowych i kosztownych działań tuż przed samym wejściem w życie nowych przepisów, jak to miało miejsce w wielu firmach w przypadku chociażby RODO.”
Odpowiadając na wyzwania wobec których w najbliższym czasie staną Polscy przedsiębiorcy, firma Cogit wprowadza do swojej oferty system whistleblowingowy EQS Integrity Line, rozpoczynając tym samym partnerstwo z EQS Group, europejskim dostawcą narzędzi compliance.
Bo najgorsza jest niewiedza
W przypadku braku rozpoznania zawczasu określonych nieprawidłowości czy nadużyć dyrektywa o sygnalistach nakłada na pracodawców obowiązek ustanowienia wewnętrznych procedur zgłaszania naruszeń (także w zakresie ich ewidencji i podejmowania działań następczych) w sposób anonimowy i bezpieczny, a także określa obowiązek ochrony sygnalistów.
„Jestem przekonany, że od wysokiej świadomości top managementu będzie zależało, czy do wymogów dotyczących sygnalistów podejdą jak do kolejnego obowiązku prawnego, któremu należy sprostać czy jak do wyzwania, którego realizacja może w znacznej mierze usprawnić organizację” – podkreśla Kozieja. „Wierzę, że oferowane rozwiązanie jest najlepszym z dostępnych dla tych, dla których bezpieczeństwo i ochrona danych są najwyższymi priorytetami. Grupa EQS spełnia wszystkie wymogi w tym zakresie i jest rzetelnym partnerem, z którego doświadczenia warto korzystać. System jest gotowy do pracy w języku polskim i jestem przekonany, że spełni oczekiwania rodzimych firm” – dodaje.
System whistleblowingowy z rekomendacją
Na co zwrócić uwagę decydując się na wdrożenie systemu whistleblowingowego? Przede wszystkim system taki, ze względu na charakter gromadzonych w nim danych musi być bezpieczny oraz zgodny z aktualnymi przepisami RODO. Warto upewnić się, że wszystkie informacje dotyczące zgłoszenia przechowywane są na jednej bezpiecznej platformie.
Ogromnego znaczenia nabiera również umożliwienie dwustronnej, poufnej komunikację pomiędzy osobą zgłaszającą a organizacją oraz wyposażenie systemu w elastyczne kanały zgłaszania nieprawidłowości. System taki powinien być intuicyjny i szybki w obsłudze, żeby móc uniknąć wielogodzinnych szkoleń i tworzenia całych zespołów, które będą ten system obsługiwać.
Wiatr zmian
W kwestii sygnalistów dużo jeszcze jest niejasności. Faktem pozostaje, że w wielu polskich przedsiębiorstwach jeszcze przez długi czas nowe obowiązki będą postrzegane jako kolejny obowiązek prawny, a nie coś, co może realnie poprawić sytuację. Istnieje wiele obaw wewnątrz każdej organizacji. „Jeżeli wdrożone kanały sygnalizowania nie będą budziły zaufania pracowników, nie będą oni zgłaszać nieprawidłowości, albo wręcz przeciwnie - wyjdą ze zgłoszeniem poza organizację, choćby do mediów” – podkreśla Kozieja.
Zatem celem pracodawców powinno być stworzenie takich procedur i wybór takich narzędzi, dzięki którym sygnaliści zgłaszający nadużycia w dobrej wierze, będą się czuli bezpiecznie. System whistleblowingowy ma stanowić realne wsparcie top managementu w zarządzaniu firmą i podejmowaniu lepszych decyzji biznesowych. Obowiązek istnieje i obejmie coraz więcej firm – ważne, żeby przekuć jego realizację w realną szansę. Pierwsze kroki w tym kierunku podejmą pierwsze firmy w Polsce już po 17 grudnia 2021 r.
PRZERWA NA REKLAMĘ
Zobacz artykuły na podobny temat:
Czy wolność słowa zwalnia od myślenia?
Wiesław Gałązka, Money.pl
Stało się. Dłużej tak nie mogło być. Wreszcie ktoś musiał zacząć bronić "burych suk", "małp w czerwonym" i "ścierwojadów".
Dostęp do informacji. Uwagi do "Ustawy o jawności życia publicznego"
Katarzyna Batko-Tołuć
Opracowanie wskazujące najważniejsze problemy dotyczące projektu Ustawy o jawności życia publicznego stworzone zostało przez grupę organizacji zaniepokojonych planami służb w kwestii reglamentowania prawa do wiedzy i prawa do wypowiadania się.
Dziennikarz obywatelski w prawie prasowym
Jan Kłosowski
Termin “dziennikarz obywatelski” stał się dość popularny. Jednocześnie siwiejące prawo prasowe - z pewnością np. blogerów do dziennikarzy nie zalicza.
Informacja chroniona
Centrum Monitoringu Wolności Prasy
Schemat oraz przepisy regulujące pojęcie i zakres informacji chronionej w polskim prawie.
Co o tobie wie dostawca internetu? Dane i logi, które przechowują ISP
Krzysztof Top VPN
Czy stosując popularne środki bezpieczeństwa, takie jak programy antywirusowe lub przeglądanie stron w trybie prywatnym zapewniasz ochronę swoim danym i informacjom, które przesyłasz za pośrednictwem sieci? Nie do końca.
Ekonomia cyberprzestępców. Jak utrudnić życie hakerom
Carlos Asuncion
Każdy biznes kieruje się w swoich działaniach analizą kosztów i potencjalnych korzyści. Tak samo działają internetowi oszuści. Głównym motywatorem ich działań jest zysk. Na ich rachunek zysków i strat wpływają dwa kluczowe czynniki: koszt operacji i zmieniający się krajobraz cyberbezpieczeństwa.
Uwalnianie praw autorskich do utworów. Porady Legalnej Kultury
Paweł Kowalewicz
Co roku, wraz z początkiem stycznia, uwalniane są prawa autorskie do utworów, których twórcy zmarli 70 lat wcześniej. Jest to bowiem jedna z podstawowych przesłanek tak zwanego przejścia do domeny publicznej.