24.02.2025 Rynek medialny
Najtragiczniejszy rok dla dziennikarstwa. 124 ofiary śmiertelne w 2024
Krzysztof Fiedorek

Co najmniej 124 dziennikarzy i pracowników mediów zginęło w ubiegłym roku. To więcej niż w 2007 roku, gdy wojna w Iraku pochłonęła niemal połowę z 113 ofiar wśród reporterów. Aż 85 osób straciło życie w strefie konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Łącznie udokumentowane zostały w 16 krajach. Najwięcej w:
Kraj | Liczba zabitych dziennikarzy w 2024 |
---|---|
Strefa Gazy | 82 |
Sudan | 6 |
Pakistan | 6 |
Meksyk | 5 |
Syria | 4 |
Myanma | 3 |
Irak | 3 |
Haiti | 2 |
Więcej konfliktów na świecie oznacza większe zagrożenie dla dziennikarzy. Liczba wojen, zarówno politycznych, jak i kryminalnych, podwoiła się w ciągu ostatnich pięciu lat.
Baza danych zabitych dziennikarzy CPJ jest podzielona na dwie główne kategorie: "potwierdzona" i "niepotwierdzona". Zgony są klasyfikowane jako "potwierdzone", gdy dowody wskazują, że dziennikarz został zabity w związku ze swoją pracą, niepotwierdzone, gdy nie ma wystarczających informacji, aby ustalić motyw zabójstwa.
Kto ginie na pierwszej linii?
Wśród ofiar znaleźli się zarówno reporterzy zatrudnieni przez duże organizacje, jak i freelancerzy, którzy często podejmują największe ryzyko. Aż 43 ze 124 zabitych w 2024 roku to niezależni dziennikarze.
- 31 freelancerów zginęło w Strefie Gazy, gdzie wielu dziennikarzy straciło pracę po zniszczeniu ich redakcji.
- Niezależni reporterzy częściej są pozbawieni sprzętu ochronnego i wsparcia finansowego.
- W 2024 roku CPJ udzieliło pomocy finansowej 114 freelancerom, o 31 więcej niż rok wcześniej.
W Gazie praca freelancerów była szczególnie istotna, ponieważ izraelska armia ograniczyła dostęp zagranicznych dziennikarzy do Strefy. Ich relacje stały się głównym źródłem informacji dla światowych mediów.
wskaźnik | 2024 | poprzedni tragiczny rekord |
---|---|---|
Łączna liczba zabitych dziennikarzy | 124 | 113 (2007) |
Łączna liczba zabójstw powiązanych z pracą | 103 | 81 (2023) |
Najwyższa liczba dziennikarzy zabitych w jednym kraju | 85 | 78 (2023) |
Liczba zabitych freelancerów | 43 | 24 (2013) |
Tragiczne wskaźniki, opublikowane w najnowszym raporcie specjalnym CPJ, były najwyższe we wszystkich możliwych, monitorowanych kategoriach.
Celowe zabójstwa dziennikarzy i drony jako broń
Nie wszyscy reporterzy giną w wyniku ostrzału lub nalotów. CPJ udokumentowało co najmniej 24 przypadki celowych zabójstw dziennikarzy w 2024 roku.
Przykładem jest Hamza Al Dahdouh, operator kamery Al Jazeery, który zginął 7 stycznia w izraelskim ataku dronowym w Gazie. Towarzyszył mu niezależny reporter Mustafa Thuraya. Obaj wracali z relacji o uchodźcach, gdy ich samochód został trafiony.
Kolejną ofiarą był 27-letni Ismail Al Ghoul, dziennikarz Al Jazeera Arabic TV, który wraz z kolegą Rami Al Refee zginął w lipcu w izraelskim ataku dronowym na ich pojazd.CPJ podkreśla, że morderstwa dziennikarzy to efekt rosnącej bezkarności. Im mniej śledztw i wyroków skazujących, tym większa liczba ofiar w kolejnych latach.
Raport specjalny CPJ wskazuje również , że coraz więcej dziennikarzy ginie w atakach dronowych.
- 4 z 10 celowych zabójstw w Gazie dokonano za pomocą dronów.
- W Iraku i Syrii drony tureckie zabijały reporterów podejrzewanych o kontakty z kurdyjskimi bojownikami.
- W Pakistanie dziennikarze padali ofiarami ataków powiązanych z działalnością ekstremistów.
W Mjanmie dziennikarze zaczęli być traktowani jak wrogowie reżimu. Win Htut Oo i Htet Myat Thu zostali zastrzeleni w sierpniu przez siły wojskowe w swoim domu.
Kraje, które nie chronią reporterów
Niektóre rządy nie tylko nie ścigają sprawców, ale wręcz próbują tuszować zbrodnie przeciwko dziennikarzom. CPJ podaje kilka przykładów:
- Izrael regularnie oskarża zabitych reporterów o współpracę z organizacjami terrorystycznymi.
- Pakistan przez lata ignorował śledztwa w sprawie zabójstw dziennikarzy.
- Mjanma uznaje reporterów za wrogów państwa i zwalcza niezależne media.
- Meksyk pozostaje jednym z najniebezpieczniejszych krajów dla dziennikarzy, a tamtejsze władze rzadko prowadzą skuteczne dochodzenia.
Raport specjalny CPJ za 2024 podkreśla, że systematyczna bezkarność zachęca do kolejnych ataków na dziennikarzy i sprawia, że liczba ofiar rośnie z każdym rokiem.
***
Cały raport specjalny Committee to Protect Journalists dostępny jest na stronie https://cpj.org/
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Rynek medialny:
Zaufanie do mediów społecznościowych. Youtube wygrywa z TikTokiem i X
Krzysztof Fiedorek
Czy Polacy naprawdę ufają mediom społecznościowym? Nowe badanie pokazuje ogromne różnice oceny najważniejszych kanałów. Zaufanie trafia tam, gdzie jest autentyczność, a nie algorytm. Rośnie rola ludzi, spada znaczenie marek.
Sztuczna inteligencja w redakcjach. Trzy realia ery AI w mediach
Krzysztof Fiedorek
Według raportu Europejskiej Unii Nadawców, wiele redakcji już korzysta z AI, ale nadal nie ufa jej w pełni. Odbiorcy nie chcą "robotycznych" wiadomości, a same technologie - choć szybkie - bywają kosztowne, zawodne i zaskakująco… ludzkie w błędach.
Zero-click search 2025. Jeszcze większy koniec klikania w wyszukiwarkach
Bartłomiej Dwornik
Google rezygnuje z pozycji internetowego drogowskazu. Coraz bardziej chce być celem całej podróży. Depczące po piętach ChatGPT i Perplexity zmieniają zasady gry w wyszukiwanie. AI Overviews to karta z tej samej talii. Tylko twórcy treści są w tym wyścigu na coraz słabszej pozycji.
Podobne artykuły:
Spadek zaufania do mediów. Analiza Reuters Digital News Report 2024
Krzysztof Fiedorek
Raport „Digital News Report 2024” opracowany przez Reuters Institute for the Study of Journalism przedstawia alarmujące trendy związane ze spadkiem zainteresowania wiadomościami oraz malejącym zaufaniem do mediów. Zmiany nie są jedynie chwilowe, ale stanowią już długofalowy trend.
Cudowny świat bez... "Gazety Wyborczej"
Magdalena Wierzchowska, Puls Biznesu
Marzenia polityków o wygranej z mediami są iluzją. Ich absurdalne wypowiedzi trudno traktować jako zagrożenie - twierdzi prezes Agory w rozmowie z Pulsem Biznesu.
Dziennikarz i technologia. Jak gazety w Indiach walczą o przetrwanie
KFi
Pandemia COVID-19 stała się katalizatorem transformacji indyjskiego przemysłu prasowego. Tradycyjna prasa, zmuszona do walki o przetrwanie, sięga po sztuczną inteligencję. Jak dziennikarze adaptują się do nowych ról? Sprawdzili to badacze z Symbiosis Institute of Media & Communication.
Feminatywy w mediach. Raport PSMM Monitoring & More
PSMM
W ciągu ostatnich 3 lat aż trzykrotnie wzrosła częstotliwość słowa „menedżerka”, a „naukowczyni” aż sześciokrotnie. Jednak co ciekawe, w liczbie mnogiej nadal rzadko stosuje się rodzaj niemęskoosobowy.