2.06.2005 Historia mediów
Czwarta władza w Ameryce: Nieodparty urok szklanego ekranu
Urszula Sienkiewicz, artykuł udostępniony przez SAGA Foundation
Podczas gdy w Europie szalała wojna, w Stanach Zjednoczonych rozpętało się nowe szaleństwo. Wystarczyło kilka lat, by czołowe miejsce w amerykańskich domach zajął nowy bożek - telewizor.
Praktycznie od początku swego istnienia w Stanach Zjednoczonych dominowały stacje prywatne, finansowane z reklam. Oferując bezpłatny dostęp do programów, stopniowo przejmowały kontrolę na rynku mediów audiowizualnych. W latach 50-tych trzy takie komercyjne sieci: NBC, CBS i ABC kontrolowały 90% rynku. Ta sytuacja trwała do początku lat 80-tych, gdy pojawiła się telewizja kablowa. Co prawda płatna, transmitowana przez satelitę, ale za to oferująca zdecydowanie bogatszy wachlarz programów, od całodobowych kanałów filmowych, przez informacyjną Cable News Network Teda Turnera, po programy prezentujące na okrągło aktualną prognozę pogody. Nie można też zapominać o MTV, które w szybkim tempie podbiło serca niemal całej amerykańskiej młodzieży. Wszystko to sprawiło, że w USA do 2000 roku subskrypcja na telewizję kablową objęła ponad 70% gospodarstw domowych (przy czym sieciami naziemnymi zainteresowanych było tylko 30% Amerykanów).
Popularna "kablówka", oparta na technologii włókien optycznych, narodziła się już w 1948 roku. Początkowo służyć miała rozszerzeniu zasięgu stacji naziemnych o górzyste i odległe tereny, których mieszkańcy nie mogli odbierać tradycyjnego programu. Metody nadawania przez satelitę zostały ostatecznie zaaprobowane przez FCC (Federal Communications Commission) w styczniu 1973 roku i to właśnie ta data uznawana jest za oficjalną. Nowe technologie zapewniły nadawcom kablowym oszczędne i skuteczne metody emitowania programu o szerokim zasięgu.
Pionierem na rynku w tej dziedzinie był Home Box Office, kanał filmowy, którego właściciel Time Inc., zdecydował się na dystrybucję popularnych i lubianych filmów właśnie drogą satelitarną. Było to w grudniu 1975 roku. Ta sama metoda działania przyniosła międzynarodowy sukces Tedowi Turnerowi, wówczas jeszcze tylko właścicielowi lokalnej stacji telewizyjnej w Atlancie. To właśnie ona stała się znana jako "superstacja" o międzystanowym zasięgu, odbijając sygnał od satelity i emitując go na całe Stany Zjednoczone. Ta sama technologia pozwoliła mu na uruchomienie w 1980 roku Cable News Network (CNN) - pierwszego na świecie programu nadającego wiadomości 24 godziny na dobę. O potędze telewizji kablowej w USA może świadczyć fakt, że do 1993 roku wiodąca prym wśród młodzieży amerykańska muzyczna stacja MTV miała 46 milionów widzów każdego dnia (i 32 oddziały na całym świecie!).
Sukces "kablówki" polegał także na umiejętności przykucia uwagi widza o sprecyzowanych zainteresowaniach. Od początku lat 70-tych powstawały nowe, tematyczne programy cieszące się dużym powodzeniem. Nadawcy kablowi zdecydowali się między innymi na wprowadzenie programu dla niesłyszących (Silent Network operuje językiem migowym), a także na emisję specjalnych programów edukacyjnych, skierowanych do uczniów szkół średnich (Channel One, założony w 1988 roku przez Christophera Whittle).
Wciąż rozwijająca się technologia, systemy digital, coraz większe pokrycie terenu USA okablowaniem z włókien optycznych, pozwalają na planowanie nowych, interaktywnych rozwiązań. Już dziś przeprowadza się testy kanałów pozwalających widzowi na czynne uczestniczenie w kreowaniu programu. Jednym z takich rozwiązań są popularne "Filmy na życzenie", umożliwiające wybór jednego z pośród kilku tysięcy dostępnych w serwisie filmów i obejrzenie go w wybranym czasie.
Ale rynek telewizji w USA to nie tylko telewizje komercyjne i kablowe. Nie można zapominać o nadawcach publicznych, którzy, mimo że w mniejszości, nadal służą społeczeństwu. W Stanach Zjednoczonych jest obecnie 349 niezależnych publicznych stacji. Są one zrzeszone na szczeblu centralnym w trzech organizacjach. CBP (Corporation for Public Broadcasting) została utworzona w 1967 roku przez Kongres, by zarządzać federalnymi dotacjami rządowymi dla stacji publicznych i niezależnych producentów. PBS (Public Broadcasting Service) powstała w 1969 roku i zajmuje się dystrybucją programów, a także zarządza systemem satelitarnym obsługującym wszystkich nadawców publicznych. Trzecia z nich - NAPTS (National Association of Public Television Stations) - pomaga nadawcom publicznym w badaniu rynku i planowaniu strategii rozwoju.
Podobnych funkcji, jak telewizja publiczna, podjęli się w Stanach ewangeliccy duchowni, którzy za pieniądze zebrane w ramach dobrowolnych dotacji od widzów lub członków Kościoła, prowadzą niekomercjalne stacje ewangelizacyjne.
Publiczna telewizja w USA finansowana jest częściowo z podatków, które płacą widzowie (a biorąc pod uwagę fakt, że ogląda ją tygodniowo 100 milionów ludzi, pokrywa to prawie 3/4 zapotrzebowania). Najbardziej popularnym programem telewizji publicznej jest od lat "Ulica Sezamkowa", która gromadzi przed telewizorami nie tylko dzieci uczące się czytać i pisać, ale także dorosłych powracających chętnie do swoich ulubionych bohaterów z dzieciństwa.
Potęgi telewizji nie sposób przecenić. Dziś w USA w 98.2% gospodarstw domowych jest przynajmniej jeden odbiornik telewizyjny, a krajowa średnia ilość telewizorów na dom to aż 2.4! Siedmiu na dziesięciu mieszkańców Stanów Zjednoczonych czerpie informacje ze świata i o świecie z telewizji. Ten wpływ na ludzi jest często wykorzystywany przez różnych ludzi w różnych, ale nie zawsze właściwych celach. Od lat w USA trwa dyskusja o przemocy i seksie na ekranie, o niekorzystnym wpływie niektórych programów na dzieci i młodzież, o nakręcaniu w społeczeństwie sprężyny strachu zabijanego konsumpcją. Korzystają na tym producenci telewizyjni i wielkie korporacje, a tracą zwykli ludzie.
Przeczytaj wszystkie artykuły z cyklu Czwarta władza w Ameryce.
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Historia mediów:
Historia The Honolulu Advertiser. Od misjonarzy do wielkiej fuzji z rywalem
Małgorzata Dwornik
Powstał, żeby utrzeć nosa niesłownej konkurencji. Pierwsze informacje ze świata pozyskiwał za pomocą łódki. Nie przyjął do pracy Marka Twaina, pisywał dla niego za to Jack London. Historia najstarszego dziennika z Hawajów, to 154 lata wzlotów, upadków, oraz radykalnych zmian kursu. W 2010, żeby przetrwać przegraną wojnę na wyniszczenie z największym rywalem, musiał się z nim połączyć.
Historia telewizji w Australii. Wszystko zaczęło się od studia w wiatraku
Małgorzata Dwornik
Już w 1885 roku, dzięki Telephane, można było oglądać wyścigi konne o Puchar Melbourne. Pierwsze prawdziwe pokazy telewizyjne, realizowane od 1934 roku w starym wiatraku Wickham Terrace w Brisbane, oglądało zaledwie 18 właścicieli odbiorników. Lawina ruszyła rok później.
Historia Title Case. Skąd Się Wzięły Wielkie Litery w Angielskich Tytułach?
Krzysztof Fiedorek
Title Case, styl zapisu tytułów, w którym większość wyrazów rozpoczyna się wielką literą, od wieków kształtował wygląd anglojęzycznych publikacji. Jego korzenie sięgają XVIII wieku, gdy rozwój prasy drukarskiej wpłynął na sposób prezentowania informacji.
Podobne artykuły:
Tibetan Review. Historia medialnego wojownika o wolność Tybetu
Małgorzata Dwornik
W 2023 roku świętować będzie 55 urodziny. Niewielki zespół redakcyjny jest ważnym elementem tybetańskiej demokracji na wygnaniu. I dzięki temu, że przeniósł się na stałe z papieru do internetu, Tibetan Review dociera z informacjami o Tybecie w najdalsze zakątki świata.
Radio wiecznie młode jak Cher - 60 lat Polskiego Radia Wrocław
Polskie Radio Wrocław
Dziś Polskie Radio Wrocław jest zespołem młodych, ale doświadczonych dziennikarzy. 60 lat temu - w epoce bez płyt i magnetofonów - muzykę do programów na żywo grały zespoły zgromadzone w studiu.
Oriana Fallaci. Mistrzyni wywiadu
Małgorzata Dwornik
Kochana i znienawidzona jednocześnie, udowodniła, że dziennikarstwo to zawód nie tylko dla mężczyzn. Mistrzyni słowa, stylu i techniki wywiadu. Jej rozmowy zbierane tematycznie do dziś są drukowane i czytane na całym świecie. Mówi się, że nie ma osób niezastąpionych, ale jej nikt nie zastąpił i już nie zastąpi.
Times Of Malta. Historia największej gazety najmniejszego kraju UE
Małgorzata Dwornik
Wraz z wybuchem wojny gazecie zakazano drukować prognoz pogody ze względów bezpieczeństwa. Przez ponad 30 lat nie mogła używać słowa "Malta" w tytule, a podczas protestów tłum spalił siedzibę redakcji. Najstarszy dziennik na niewielkiej wyspie na Morzu Śródziemnym ukazuje się od 82 lat. Poznajcie jego historię.