5.09.2006 Warsztat reportera
Od pomysłu do tekstu
Katarzyna Bocheńska, Otwarta Akademia Umiejętności
Dwie drogi ku ostateczności dziennikarskiego spełnienia:
- Praca indywidualna
- Praca w zespole
Specyfika pracy w pojedynkę:
- Tekst tworzy się od początku do końca samemu,
- Dziennikarz występuje w roli demiurga,
- Dziennikarz podejmuje wyzwanie i zdaje się na swoją rolę sprawczą,
- Nie musi ustępować pierwszeństwa i oddawać palmy zwycięstwa.
Podział zadań w pracy zespołowej:
- Wspólne dochodzenie do tematu, konstrukcji,
- Opracowywanie kawałkami tekstu,
- Oddanie sklejenia tekstu osobie trzeciej,
- Kompromis w sprawie wniosków czy wydźwięku tekstu,
Zadania redaktora naczelnego:
- Umiejętne dzielenie tematów,
- Proporcjonalizowanie gatunków,
- Wizja całości,
- Ustalanie charakteru konstrukcji tekstów.
Cel zadania dziennikarskiego:
- Zbudować świat, który ożyje i będzie prawdziwy
Zasady dobrego pisania:
- Klarowność
- Wigor
- Błyskotliwość
- Porządek
Jak uzyskać klarowność?
- Sformułuj jasno tezy,
- Zbuduj jasny plan,
- Używaj strategii eseju,
- Hołduj akapitom,
- Unikaj nadmiaru liczb,
- Przechodź do rzeczy,
- Nie komplikuj narracji,
- Zrezygnuj z narracji.
Jak osiągnąć wigor w tekście?
- Używaj czasu teraźniejszego,
- Stosuj stronę czynną,
- Używaj zwartych, pozytywnych stwierdzeń,
- Trzymaj się aktualności,
- Odrzuć chronologię,
- Buduj zdania z twardego materiałuBuduj zdania z twardego materiału,
- Unikaj napuszonego języka,
- Uważaj na cudzysłowy,
- Nie bij pokłonów dużymi literami,
- Nie eksponuj siebie.
Sposób na błyskotliwość:
- Zaskakuj czytelnika nieogranymi tematami,
- Bądź elastyczny,
- Pracuj nad pytaniami,
- Nastawiaj ucho na język,
- Baw się językiem.
Kroki do osiągnięcia porządku w tekście:
- Uważaj na użycie czasu,
- Konsekwentnie stosuj liczbę,
- Tykaj z głową,
- Pilnuj swoich metafor,
- Stosuj style book,
- Unikaj ozdobników i popisywania się przed czytelnikiem,
- Poprawiaj gotowy tekst.
Stosuj:
- Tytuły,
- Nadtytuły,
- Podtytuły.
Korzystaj z akapitu tranzytywnego.
Zasady konstrukcji informacji
Lead informacji musi posiadać:- Podmiot
- Orzeczenie
- Dopełnienie
Typy leadów:
- Streszczający,
- Pojedynczy,
- Dramatyczny,
- Cytat,
- Opisowy,
- Prognozujący,
- Pytający,
- Hasłowy,
- Anegdotyczny,
Informacja musi być:
- Bezstronna
- Przejrzysta
Nie rozpoczynaj od podawania cyfr i nieprecyzyjnych liczb.
Nie rozpoczynaj informacji od cytatu.
Informacja Twoja musi zawierać fakty. Zapomnij o zwrotach
- najprawdopodobniej
- chyba
Wywiad, jak go tworzyć by za każdym razem był inny?
- Zadawać inne pytania,
- Poprzedzać go różnorakimi stylistycznie wprowadzeniami,
- Zmieniać charakter rozmowy,
- Wprowadzać dialog stron,
- Różnicować konstrukcję pytań,
Reportaż - dziennikarskie cudo
- Stosować śródtytuły,
- Łamać chronologię,
Felieton, który się nie zżyma...
- Zarzucić szkolne biadolenie,
- Musisz widzieć dalej niż czubek własnego nosa,
- Wprowadź fikcję, gawędę oraz kronikę,
- Pamiętaj felieton jest: pasożytem, salcesonem zarazem,
Jak ugryźć TEMAT?
- Z różnych stron tylko nie bawić się w szkolne wprowadzenia,
- Wyrzucić RÓŻEWICZOWSKIE ? JA MNIE,MÓJ,
- Opowiedz historię od końca,
- Wprowadź kilka głosów,
- Nie powtarzaj tytułów,
- Zarzuć sztampę,
Słowa, nastroje, barwy
- Pozwól sobie na okruchy literackości,
- Pozwól czytelnikowi towarzyszyć w emocjach bohatera,
- Spraw, by czytelnik wierzył,
Dziennikarski warsztat językowy
Styl tekstu dziennikarskiego polega na określonym wyborze środków językowych (słownikowych i gramatycznych) i ich szczególnej organizacji.
Korzystaj z:
- Stylizacji,
- Pastiszu,
Przekształcenia semantyczne, czyli tropy
- Metafora
- Personifikacja
- Animizacja
- Metonimia
- Porównanie
- Ironia
Co z...
- Szablonami językowymi?
- Uproszczeniami?
- Frazesami?
- Banałami?
- Wulgaryzmami?
- Stylem potocznym?
- Angielszczyzną?
- Patosem?
- Uniesieniem?
- Emfazą?
- Ekspresyjnością?
***
Artykuł udostępniony przez Otwartą Akademię Umiejętności
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Warsztat reportera:
Pułapka heurystyki w mediach. Jak krzykliwe nagłówki wzmacniają strach
Bartłomiej Dwornik
Negatywny przekaz, bazujący na emocjach, zwiększa poczucie zagrożenia nawet o 57%. Dlaczego newsy o katastrofie lotniczej skłaniają inwestorów do ucieczki od akcji przewoźników, a relacje z miejsc powodzi wzmagają obawy przed kolejną? To irracjonalny, ale prosty i zbadany mechanizm.
Jak pozycjonować stronę pod LLM? Optymalizacja treści pod AI
Zachariasz Kijak
Gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji sprawił, że o nurtujące nas kwestie coraz chętniej pytamy narzędzia AI. Często „dogadujemy” się z nimi łatwiej niż z wyszukiwarką. Duże modele językowe, tzw. LLM-y, odpowiadają na pytania szybko i szczegółowo. Czy to oznacza, że już niedługo usługę SEO zastąpi „LLMO”?
Chronemika, czyli język czasu. Oto, co mówi o tobie twój zegarek
Bartłomiej Dwornik
Wchodzisz punktualnie, patrzysz na zegarek, czekasz pięć minut, po czym wychodzisz. Ktoś inny spóźnia się pół godziny i zachowuje, jakby to on musiał na ciebie czekać. Czas w komunikacji to narzędzie, broń i wyznacznik statusu. Witaj w świecie chronemiki. Nauki o tym, jak czas wpływa na relacje między ludźmi.
Podobne artykuły:
Trafik na hajłeju
Beata Solomon-Satała
Bardzo się ubawiłam słuchając pewnej sportowej relacji z Olimpijskich zmagań w Atlancie kiedy to znany sprawozdawca sportowy usprawiedliwił opóźnienie swojej transmisji trafikiem na hajłeju właśnie. Wydaje się jednak, że ta spolszczona fraza dobrze obrazuje sytuację na dziennikarskim rynku.
Wywiad wywiadowczy
Patrycja Kierzkowska
Słyszeć od własnego faceta słowa: "Współczuję ludziom, z którymi robisz wywiady" to największy komplement, jaki mogłabym usłyszeć.
Walka z plagą fake newsów. Debata #FakeHunter Challenge
PAP MediaRoom
O sposobach walki z plagą fake newsów w ramach debaty towarzyszącej konkursowi FakeHunter Challenge dyskutowali przedstawiciele europejskich agencji prasowych. Wydarzenie było częścią projektu edukacyjno-technologicznego GovTech Festival.
Język inkluzywny, czyli jaki? Jakie korzyści daje unikanie stereotypów
Sandra Frydrysiak
Współczesne badania dowodzą, że język kształtuje naszą rzeczywistość i ma istotny wpływ na sposób postrzegania osób, organizacji i marek. Oto jakie korzyści płyną z języka inkluzywnego i dlaczego powinien być standardem w organizacjach.