Czy powinniśmy pozwalać dziecku się nudzić?
kampania społeczna
Pod słowami „nudzi mi się” może się kryć wiele różnych znaczeń. Rodzic, który będzie potrafił je właściwie odszyfrować, ma w ręku doskonałe narzędzie do wspierania rozwoju dziecka. Dowiedz się, jak zrobić z nudy dobry użytek.

Poradnik jest częścią społecznej kampanii edukacyjnej "Porozmawiajmy o dzieciach"
Choć to z pozoru bardzo kontrowersyjna teza, nuda jest potrzebna. Przez ostatnie lata przyzwyczailiśmy się, że nieustannie powinniśmy być produktywni. Że chwila, w której nie robimy nic, to marnowanie czasu. Nuda zyskała negatywne konotacje i stała się czymś, do czego nie wolno dopuścić. Mówimy zresztą czasem nawet o jej zabijaniu. Tymczasem badania prowadzone przez psychologów na całym świecie pokazują, że nuda jest stanem, który doskonale wpływa na rozwój kreatywności. Mówi się o niej nawet, że jest ścieżką do nauki i szczęścia – pod warunkiem, że dobrze ją wykorzystamy.
Nuda ma wiele pozytywnych aspektów:
- pozwala spędzić czas samemu ze sobą i swoimi myślami, oddać się marzeniom i polubić siebie,
- pomaga budować osobowość i poczucie sprawczości przez spędzanie czasu tak, jak sami chcemy,
- daje możliwość odpoczęcia od nadmiaru bodźców i czas na relaks,
- rozwija wyobraźnię i twórcze myślenie,
- uczy spostrzegawczości i planowania.
- Nuda jest więc czymś, co warto nauczyć się wykorzystywać. To proces stymulujący mózg do poszukiwania aktywności, która da nam więcej satysfakcji - wyjaśnia Daniela Winnicka, pedagog i terapeutka z Kliniki Mentalnej, prowadzonej przez Fundację "Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową". - W rezultacie wpływa pozytywnie na nasz rozwój -w nudzie drzemie bowiem siła motywacji, z której można zrobić użytek.
Dlaczego dziecko się nudzi?
Rodzic, który słyszy od dziecka zwrot „nudzi mi się”, odbiera go najczęściej jako prośbę o zaproponowanie jakiejś aktywności. Tymczasem pod tymi słowami kryć się może wiele znaczeń: potrzeba bliskości, apel o spędzenie wspólnie czasu czy prośba o poświęcenie uwagi. Dziecko może dawać w ten sposób znać: „czuję się samotne, pobądź ze mną”. Okazuje się, że najczęściej wskazywane przez badania pedagogiczne przyczyny nudy u dzieci to:
- zamaskowanie potrzeb,
- skrycie chęci autentycznego kontaktu z rodzicem,
- efekt braku decyzyjności.
Dlatego tak ważne jest, żeby nudę zrozumieć – poznać prawdziwe przyczyny, dla których dziecko ją sygnalizuje, oraz trafnie zidentyfikować znaczenie tego pojęcia. Pedagodzy mówią w tym kontekście o „czytaniu dziecka”. O umiejętności rozpoznawania sygnałów, które nam wysyła, nawet jeśli nie umie jeszcze ubrać ich w dorosłe słowa. Świadomość tego, że warto słuchać dziecka i próbować zrozumieć problemy z jego perspektywy to bardzo ważny element procesu wychowania młodego człowieka.
#MAMYNATORADĘ. Posłuchaj podcastu dla rodziców
Jak się mądrze nudzić?
Aby uniknąć pojawienia się nudy apatycznej, bazującej na frustracji czy bezradności, warto już od najmłodszych lat pokazywać dziecku metody radzenia sobie z tym stanem:
- Słysząc, że dziecko się nudzi, poświęć mu uwagę, zapytaj dlaczego tak mówi i co pod pojęciem nudy rozumie.
- Zapytaj, co chciałoby robić i jaki ma „pomysł na nudę”.
- Nie podawaj rozwiązań na tacy. Podpowiadaj je dziecku w taki sposób, żeby samo mogło odkryć, co będzie dla niego interesujące i atrakcyjne.
- Możecie wspólnie przygotować listę „sposobów na nudę”, która przyda się w przyszłości i którą z czasem będzie można uzupełniać o nowe pozycje.
- Bardzo ważne, żeby wspierać dziecko w samodzielnym poszukiwaniu rozwiązań. Jeśli trzeba, oczywiście podpowiadać kierunki i podsuwać przykłady, ale to dziecku dać możliwość decydowania – podpowiada ekspertka Fundacji Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową. - Warto pozwolić mu na korzystanie z wyobraźni, wyrażanie potrzeb i wymyślenie sposobu ich spełnienia. Będąc obok, ale nie wyręczając dziecka, uzyskuje się najlepsze efekty.
Ważne jednak przy tym, żeby nie przesadzić z ilością pomysłów i rozwiązań – ich nadmiar może przytłoczyć. Jeśli opcji do wyboru będzie zbyt wiele, może okazać się, że dziecko nie będzie potrafiło wybrać żadnej. To trochę tak, jak ze zbyt kolorową salą w przedszkolu, pełną ruszających się i grających zabawek. Skupić się na jednej i wybrać tę najciekawszą będzie niezwykle trudno.
Cenną umiejętnością, której przy okazji nudy można się nauczyć, jest bycie samemu ze sobą i swoimi myślami. Jedne dzieci będą takich sytuacji potrzebować więcej, inne mniej. Każde jednak powinno umieć się w niej odnaleźć. Rodzic nie zawsze będzie przecież obok. Sposobem na nudę może być też relaks. Dzieci potrzebują odpoczynku tak samo jak dorośli.
Dobre i skuteczne odpoczywanie to sztuka, której wbrew pozorom wcale nie tak łatwo się nauczyć. Przeglądanie internetu, oglądanie bajek czy filmów – to wciąż bodźce, które trzeba przetwarzać i które rozpraszają. Cisza, schowanie się na chwilę we własnej przestrzeni, nawet drzemka – to dobry sposób na złapanie oddechu. Jeśli dziecko go potrzebuje, pozwólmy mu na to i nie traktujmy tego jako marnowania czasu.
Jak unikać błędów w walce z nudą
Błędem, który bardzo łatwo popełnić w sytuacji nudy, jest wyręczanie dziecka z samodzielnego znalezienia sposobu na nią. Włączenie kolejnej bajki w telewizji, kupienie nowej zabawki, wręczenie telefonu komórkowego z grą, wyznaczenie zadania do wykonania – to wszystko rozwiązania na chwilę. Z czasem mogą obrócić się przeciwko rodzicom. Zabijają one kreatywność, a w skrajnych przypadkach mogą grozić nawet uzależnieniem. Zwłaszcza, jeśli z tym zaproponowanym przez rodzica sposobem na nudę dziecko zostaje nadal samo.

- Trzeba też pamiętać, że to, co wydaje się być atrakcyjne dla rodzica, wcale nie musi być takie dla kilku- czy nastolatka. Nawet, jeśli będziemy robić to razem. Na przykład, jeśli mama i tata uwielbiają wycieczki rowerowe, dziecko będzie jeździć z nimi nawet wtedy, kiedy szczerze nie cierpi roweru – wyjaśnia pedagożka z Przylądka Nadziei. - Będzie to robić z chęci bliskości z rodzicami. Być może nawet nie będzie narzekać, żeby nie robić im przykrości, jednak samo nie będzie czerpało z tego przyjemności. I wciąż – niezależnie jaką swoja pasję rodzic będzie chciał zaszczepić u młodego człowieka wbrew jego zainteresowaniom – będzie to rozwiązanie narzucone.
Równie ryzykownym podejściem jest coś, co znany duński terapeuta rodzinny Jesper Juul, określił mianem „rodzic-helikopter”. Polega ono na wypełnianiu czasu dziecka zbyt dużą ilością zajęć dodatkowych. Treningów sportowych, nauką gry na instrumentach, kursami językowymi i tym podobnymi aktywnościami. Tak, żeby – w mniemaniu rodzica – jego pociecha czasu na nudę nie miała. Żeby zdobyła wszystkie możliwe umiejętności, które przydadzą mu się potem w dorosłym życiu. To – jak ostrzegają pedagodzy – prosta droga do przemęczenia i przestymulowania, a nawet zaburzeń w rozwoju.
- Mówi się, że dziecko jest jak sprężyna. Im bardziej będziemy je ściskać i ograniczać, tym bardziej kiedyś wybuchnie. Dlatego tak ważne jest, żeby szukając sposobu na nudę nie tylko mówić, ale i słuchać – radzi pedagog Daniela Winnicka. - Warto pomóc dziecku znaleźć własną drogę, a nie narzucać mu własne pomysły. Trzeba pozwolić w tym wszystkim również na odpoczynek – nawet, jeśli przez chwile miałoby to oznaczać nic nierobienie.

Porozmawiajmy o dzieciach
Fundacja Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową w ramach kampanii „Porozmawiajmy o dzieciach” przygotowała cykl artykułów i webinarów poradnikowych z zakresu psychologii dziecięcej, pedagogiki i dietetyki. W adresowanych do rodziców materiałach poruszane są między innymi takie tematy jak: rozwój emocjonalny dziecka, radzenie sobie z lękiem i agresją, opieka w izolacji czy kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych.

Przeczytaj pozostałe poradniki:
- Jak sobie z radzić z agresją u dzieci? Porady pedagoga
- Na ile można pozwalać nastolatkowi? Zobacz, co radzi psycholog
- Jak chronić przed wykluczeniem dziecko z chorobą dietozależną?
- Jak przekonać dziecko do wizyty u psychologa
- Wspieraj, zamiast zabraniać. Jak nie obarczać dziecka swoim lękiem
- Jak nauczyć dziecko jeść owoce i warzywa zamiast słodyczy?
- O rozwój dziecka zadbasz przez... wspólne posiłki
- Co robić, kiedy dziecko boi się wizyty u lekarza?
- Czy można płakać przy dziecku?
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale :
Od doktoratu do biznesu – jak wykorzystać pracę naukową w świecie poza akademią?
artykuł sponsorowany
Uzyskanie stopnia doktora to ogromne osiągnięcie, które wymaga lat intensywnej pracy badawczej, analitycznego myślenia i wytrwałości. Jednak coraz więcej doktorantów staje dziś przed pytaniem: co dalej? Tradycyjna ścieżka akademicka nie zawsze okazuje się satysfakcjonująca, a dostępność etatów naukowych bywa ograniczona.
Jak bawić się z dzieckiem, wspierając rozwój? Psycholog podpowiada
patronat Reporterzy.info
Spontaniczna, przyjemna i dobrowolna – to cechy, które definiują zabawę. Dla dziecka jest ona naturalnym sposobem odkrywania świata, a dla rodzica może stać się okazją do budowania pozytywnej relacji oraz wsparcia w rozwoju malucha. Jak sprawić, by wspólna zabawa była zarazem radosna i edukacyjna?
Dlaczego warto wybrać fotel ergonomiczny?
artykuł sponsorowany
Praca przy biurku wymaga zastosowania takich rozwiązań, które pozwolą odciążyć kręgosłup, zredukować ryzyko wystąpienia bóli i wad postawy oraz zapewnić komfort przez wiele godzin. Aby to było możliwe należy wybrać nie tylko biurko o odpowiedniej wysokości, ale również wygodny fotel biurowy. Dziś dowiecie się, dlaczego warto wybrać fotel ergonomiczny.
Podobne artykuły:
Wystartował Charytatywny Maraton Szycia. Teraz Wasza kolej!
Justyna Zalewska
Mali Pacjenci kliniki onkologicznej „Przylądek Nadziei” we Wrocławiu wzięli udział w wyjątkowym przedsięwzięciu: zaprojektowali... najprawdziwszą maszynę do szycia! Nazywa się "Nadzieja", wyprodukowała ją firma Łucznik i w właśnie miała swoją oficjalną premierę. I to jaką! [materiał partnera]
Rolki Reggae Express 2. Wyścig z czasem dla małej Hani
Bartłomiej Dwornik
130 kilometrów na rolkach w niecałe 10 godzin. Rolkarze z Dolnego Śląska podejmują wyzwanie dla 8-miesięcznej Hani, chorej na neuroblastomę. To najbardziej złośliwy nowotwór dziecięcy. Wspierać ich będzie kilkuset sportowców z całego świata za pośrednictwem Endomondo. Reporterzy.info patronują temu wyzwaniu!
Ile kosztuje profesjonalna strona www, która pomoże ci wypromować biznes?
artykuł gościnny
Wiele osób ma konkretny plan działania i decyduje się rozkręcić własny biznes. Wobec tego jeśli produkt i marka są już opracowane, wówczas pojawia się jeszcze konieczność założenia profesjonalnej strony www, która okaże się wizytówką całego przedsięwzięcia. To w dużej mierze od witryny internetowej zależy sukces biznesu, więc musi być ona odpowiednio zaprojektowana. Jednak ile kosztuje profesjonalna strona www?
Rodzaje łożysk i przykładowe zastosowania
artykuł sponsorowany
Łożyska to ważny element znajdujący się w wielu maszynach. Umożliwiają ruch pomiędzy dwoma elementami, a przy tym ograniczają tarcie pomiędzy nimi. Bez odpowiedniej jakości łożysk nie byłoby możliwe działanie wielu urządzeń. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów łożysk, które wyróżniają się sposobem działania oraz przeznaczeniem.