Radio DAB+. Czym jest cyfrowe nadawanie sygnału radiowego

ilustracja: bing.com/create

Najnowsza generacja technologii Digital Audio Broadcasting, czyli DAB+, wykorzystuje cyfrowe kodowanie dźwięku do przesyłania sygnału radiowego. W przeciwieństwie do radia analogowego, które wykorzystuje modulację amplitudową (AM) lub modulację częstotliwości (FM), DAB+ wykorzystuje modulację częstotliwości numeryczną (DFM). DFM umożliwia przesyłanie większej ilości danych za pomocą tej samej ilości pasma przepustowości, co zapewnia wyższą jakość dźwięku i lepszą odporność na zakłócenia.

Plusy i zalety DAB+

Wyższa jakość dźwięku. DAB+ oferuje wyższą jakość dźwięku niż radio analogowe. DAB+ może przesyłać dźwięk w rozdzielczościach do 24 bitów/96 kHz, co zapewnia dźwięk o czystości i szczegółowości, która jest niedostępna w przypadku radia analogowego.

Lepsza odporność na zakłócenia. DAB+ jest bardziej odporny na zakłócenia niż radio analogowe. Oznacza to, że dźwięk będzie czystszy i bardziej słyszalny w miejscach, gdzie występuje zakłócenie sygnału.

Więcej możliwości. DAB+ umożliwia nadawcom oferowanie dodatkowych usług, takich jak:

• tekst towarzyszący do dźwięku
• napisy
• informacje o pogodzie
• informacje o ruchu drogowym
• aktualności

Wady i minusy

Wymagania sprzętowe. Aby słuchać radia DAB+, potrzebujesz odbiornika DAB+. Odbiorniki DAB+ są dostępne w sprzedaży, ale mogą być droższe niż odbiorniki radiowe analogowe.


Dostępność. DAB+ jest nadal w fazie wdrażania w wielu krajach, w tym w Polsce. Nie wszystkie stacje radiowe oferują jeszcze DAB+, a zasięg DAB+ może być ograniczony. Co prawda, jak podaje Krajowa Rada Radiofonii i telewizji:

• 94% nowych samochodów w Europie posiada wbudowane cyfrowe radio DAB+
• a w Polsce ten odsetek wynosi 92%

jednak w Polsce próżno szukać wielkiego entuzjazmu wśród praktyków i głównych graczy radiowego rynku. Duzi, komercyjni nadawcy podchodzą do tematu sceptycznie. Nadawcy RMF, Radia Zet czy Radia ESKA nie chcą rezygnować z nadawania FM i przechodzić na DAB+.

- Jest to system stary, nieefektywny, niedający słuchaczowi dodatkowych korzyści i bardzo drogi. Przy 12 stacjach na jednym multipleksie jakość sygnału jest porównywalna z FM, a wielu ekspertów twierdzi jednak, że będzie zwyczajnie gorsza - mówił już pod koniec 2021 roku portalowi Wirtualnemedia.pl Maciej Brzozowski, dyrektor PR Grupy RMF. - W DAB+ faktycznie brak jest szumów, ale tylko dlatego, że tam, gdzie sygnał na FM jest lekko zaszumiony i wciąż możliwy do odbioru, sygnału cyfrowego po prostu nie ma.

Z badania TePanel wynikało wówczas, że cyfrowy odbiornik, przystosowany do odbioru sygnału DAB+ w domu ma tylko 5% Polaków. Badanie RadioTrack z początku 2023 roku pokazywało, że liczba słuchaczy radia w standardzie DAB+ wynosi w Polsce... 44 tysięcy dziennie.

Czy DAB+ to przyszłość radia?

DAB+ to technologia z dużym potencjałem, która może zmienić sposób, w jaki słuchamy radia. To, czy stanie się powszechnym standardem radiowym, będzie miało wpływ na przyszłość radia, jako medium.

W Polsce pierwsze testy technologii Digital Audio Broadcasting prowadzone były już w 1996 roku. DAB+ pojawił się na naszym rynku w 2009 roku. Wdrażanie nowego standardu nadawania następowało jednak powoli. Do tego stopnia, że na kilka lat zostało całkowicie wstrzymane.

Obecnie w Polsce w standardzie DAB+ nadają głównie anteny Polskiego Radia. Obsługuje je multiplekx MUX-R3:

• Polskie Radio Program 1
• Polskie Radio Program 2
• Polskie Radio Program 3
• Polskie Radio 24
• Czwórka Polskie Radio
• Polskie Radio Chopin
• Polskie Radio Dzieciom
• Polskie Radio Kierowców
• Radio Poland

REKLAMA
W styczniu i lutym 2022 uruchomiono emisję pierwszych 7 lokalnych multipleksów radiowych. Multipleksy te obejmują swoim zasięgiem miasta takie jak: Tarnów, Rzeszów, Toruń, Częstochowa, Warszawa i Poznań. W konkursie na koncesje na prowadzenie lokalnych multipleksów radiowych zwyciężyło 7 stacji:

• Radio Bezpieczna Podróż,
• Radio Open.fm,
• Radio Profeto,
• Radio Muzo.fm,
• Trendy Radio,
• Wasze Radio FM,
• Radio Leliwa,
• Mega Radio,
• Disco Radio,
• Radio Nuta,
• Radio Kolor,
• Radio Express,
• Radio Fiat
• Radio Jasna Góra.

W lipcu 2021 roku ogłoszono operatorów lokalnych multipleksów radiowych. Spółka DABCOM została operatorem multipleksów w Częstochowie, Katowicach, Poznaniu, Tarnowie i Warszawie. Spółka PSN Infrastruktura została operatorem multipleksów w Rzeszowie i Toruniu.

Multipleks w Tarnowie został uruchomiony jako pierwszy, 11 stycznia 2022 roku. Następnie, 18 stycznia, uruchomiono multipleksy w Rzeszowie i Toruniu. W Częstochowie emisja ruszyła 25 stycznia, w Warszawie i Poznaniu - 1 lutego. Ostatni, śląski multipleks, został uruchomiony 8 lutego.

Poprawa dostępności odbiorników DAB+ i rozszerzenie zasięgu DAB+ to główne wyzwania, przed jakimi stoi dziś ta nowa technologia. Jeśli to się uda, to DAB+, przyszłość radia jawi się w zupełnie nowych barwach.