menu szukaj
tygodnik internetowy ISSN 2544-5839
nowe artykuły w każdy poniedziałek
tytuł monitorowany przez IMM i PSMM
zamknij
Work in media. Find a job in the world of communications.

24.02.2025 Warsztat reportera

Computer-Assisted Reporting. Czy algorytmy zastąpią dziennikarzy?

Bartłomiej Dwornik

Czy algorytmy mogą zastąpić dziennikarzy? To pytanie powraca jak bumerang, zwłaszcza w epoce rosnącej roli sztucznej inteligencji i automatyzacji. Jednak zamiast snuć apokaliptyczne wizje redakcji pełnych robotów, warto przyjrzeć się narzędziom, które już teraz zmieniają sposób, w jaki powstają i analizowane są informacje.

Read this article English edition in Global Edition

Computer-Assisted Reporting. Czy algorytmy zastąpią dziennikarzy?ilustracja: DALL-E

Computer-Assisted Reporting, czyli CAR albo dziennikarstwo wspomagane komputerowo to nic innego jak wykorzystywanie technologii do pozyskiwania, analizowania i prezentowania informacji. Nie chodzi tu o zastępowanie reporterów przez maszyny, ale o wsparcie ich pracy poprzez algorytmy, bazy danych i zaawansowane narzędzia analityczne.

CAR zyskało popularność już w latach 90., gdy dziennikarze zaczęli korzystać z baz danych do ujawniania afer i skandali. Dziś narzędzia są bardziej zaawansowane, a wachlarz możliwości – praktycznie nieograniczony.

Jak technologie wspierają dziennikarzy


Nowoczesne dziennikarstwo to coraz częściej praca na danych. Komputerowe wsparcie przydaje się w wielu obszarach codziennej pracy. CAR pozwala dziennikarzom szybciej docierać i gromadzić informacje, precyzyjniej je analizować i porównywać, aż wreszcie prezentować efekty w atrakcyjnej formie. Efektem są bardziej dokładne, wszechstronne i angażujące treści.

Analiza dużych zbiorów danych


Nie sposób ręcznie przeszukiwać setek tysięcy dokumentów, raportów czy wycieków danych. Dlatego dziennikarze korzystają z narzędzi do eksploracji danych. Przykład? Afera Panama Papers, gdzie dziennikarze przeanalizowali 11,5 miliona dokumentów, ujawniając siatkę firm offshore wykorzystywanych do ukrywania majątków.

Fact-checking i wykrywanie fake newsów


W dobie dezinformacji CAR pomaga w weryfikacji faktów. Narzędzia takie jak Google Fact Check Explorer, Snopes czy algorytmy analizy języka naturalnego pozwalają szybciej rozpoznawać fałszywe informacje.

Wizualizacja danych


Dobre dziennikarstwo to nie tylko liczby, ale i sposób ich prezentacji. Infografiki, interaktywne mapy czy wykresy ułatwiają czytelnikom zrozumienie nawet skomplikowanych zagadnień. Popularne narzędzia to CanvaTableauFlourish albo Datawrapper.

Ciekawy przykład zastosowania to The Guardian Data Blog – serwis, który wykorzystuje dane do tworzenia przystępnych raportów i analiz. Pokazuje, jak cyfrowe dziennikarstwo może objaśniać skomplikowane problemy w prosty sposób.

Automatyzacja raportów


Niektóre treści – jak wyniki sportowe czy raporty giełdowe – można generować automatycznie. Wiele redakcji, np. Reuters czy The Washington Post, używa narzędzi AI do pisania krótkich notatek czy analiz.

Uczciwie trzeba jednak przyznać, że dziennikarstwo wspierane komputerowo nie jest rozwiązaniem bez wad, wątpliwości, zastrzeżeń i wyzwań. Korzystanie z web scrapingu i monitorowania mediów społecznościowych może rodzić pytania dotyczące prywatności i etyki dziennikarskiej. Niektóre zaawansowane narzędzia CAR bywają kosztowne, co zapewne stanowi barierę dla mniejszych redakcji. Dziennikarze muszą też mieć odpowiednie umiejętności techniczne, aby z tych narzędzi efektywnie korzystać z narzędzi CAR. Na koniec wreszcie: za dużo technologii może nas oduczyć tradycyjnego dziennikarstwa. Ciekawych rozmów na żywo, pracy w terenie czy... samodzielnego pisania tekstów. Trzeba uważać.

AUTOPROMOCJA. Posłuchaj historii Vanuatu Daily Post. Poznaj nasz #mediaHISTORYpodcast

Przykłady zastosowań CAR w praktyce


Możliwości są jednak kuszące, a efekty bywają spektakularne. Computer-Assisted Reporting znajduje zastosowanie w wielu obszarach dziennikarstwa, od śledztw korupcyjnych po analizę trendów społecznych. CAR to nie tylko teoria. dziennikarze na całym świecie wykorzystują te metody w praktyce. Oto kilka konkretnych przykładów:

  • Śledztwa dziennikarskie


    Dziennikarze śledczy wykorzystują CAR do przeszukiwania dokumentów finansowych, rejestrów firm i baz danych, aby wykrywać nieprawidłowości i przypadki korupcji. Takie metody pozwoliły ujawnić m.in. Panama Papers – gigantyczny skandal związany z ukrywaniem majątków przez polityków i celebrytów w rajach podatkowych.
  • Dziennikarstwo polityczne


    Analiza otwartych źródeł, rejestrów głosowań i archiwalnych wypowiedzi pozwala monitorować działalność polityków. Narzędzia CAR pomagają porównywać obietnice wyborcze z rzeczywistymi działaniami, sprawdzać powiązania finansowe oraz badać, kto i w jaki sposób wpływa na decyzje rządzących.
  • Raportowanie o katastrofach i pandemiach


    Podczas pandemii COVID-19 dziennikarze korzystali z analiz big data, by raportować na temat liczby zakażeń, dostępności miejsc w szpitalach i skuteczności szczepień. Podobnie w przypadku katastrof naturalnych – analiza danych satelitarnych i meteorologicznych pomaga prognozować skutki trzęsień ziemi, huraganów czy powodzi.
  • Badanie trendów społecznych


    Dane z mediów społecznościowych, raporty rynkowe i statystyki gospodarcze pozwalają przewidywać zmiany społeczne i ekonomiczne. Dzięki temu można analizować np. wpływ inflacji na zachowania konsumenckie czy trendy związane z migracją ludności.

Tu jedna ważna uwaga. CAR to narzędzia, które nas wspierają, ale to nadal tylko narzędzia. Liczby (zazwyczaj) nie kłamią, ale ich interpretacja to już sztuka. A kto lepiej niż dziennikarze potrafi z liczb wyczytać historię, której nikt nie chciał opowiedzieć.

Czy CAR zmienia rolę dziennikarza?


Tak, ale nie oznacza to, że reporterzy staną się zbędni. Przeciwnie – ich zadaniem staje się nie tylko zbieranie faktów, ale również interpretowanie danych, zadawanie właściwych pytań i dostrzeganie ukrytych zależności. Klasyczne dziennikarstwo śledcze łączy się dziś z analityką danych. A ci, którzy opanują te umiejętności, będą w przyszłości nieocenionymi specjalistami. Bo choć komputery są szybkie, to nadal brakuje im jednej rzeczy – ludzkiej intuicji.

Dlatego reporterzy NIE zostaną zastąpieni przez algorytmy – maszyny mogą przetwarzać dane, ale to ludzie nadają im kontekst i odkrywają prawdziwe historie. To nadal człowiek jest (póki co) tym, kto zadaje kluczowe pytanie: "Co to wszystko oznacza?".

Udostępnij znajomym:

dodaj na Facebook prześlij przez Messenger dodaj na Twitter dodaj na LinkedIn

PRZERWA NA REKLAMĘ

Najnowsze w dziale Warsztat reportera:

Dlaczego feminatywy drażnią? Psychologiczne i społeczne źródła oporu

Agnieszka Kliks-Pudlik
Feminatywy, czyli żeńskie formy nazw zawodów, drażnią zwłaszcza z dwóch powodów: braku osłuchania się z nimi i światopoglądowej niezgody - wskazała filolożka Martyna Zachorska. W ocenie socjolożki dr Agaty Zygmunt-Ziemianek, wynika to z przyzwyczajeń i przekonania, że „kiedyś tego nie było”.

Przedszkolaki demaskują hipokrytów. Eksperyment Uniwersytetu SWPS

ekr/ bar/
Nawet dzieci w wieku przedszkolnym są w stanie rozpoznać hipokrytów, których oceniają gorzej od innych ludzi łamiących zasady – dowodzą badacze z Uniwersytetu SWPS. Opiekunowie powinni więc zwracać uwagę na to, czy ich działania są spójne z deklaracjami, bo dzieci są uważnymi obserwatorami moralnej integralności.

W obcym języku łatwiej kłamać i przeklinać. Jest naukowy dowód

Ewelina Krajczyńska-Wujec
Decyzja podjęta w oparciu o dane przedstawione w wyuczonym języku obcym może być inna, niż gdybyśmy podjęli ją na podstawie danych w języku ojczystym. Język zmienia intensywność odczuwanych emocji, ale także wpływa na zdolność analizowania problemów i wybierania rozwiązań - wynika z badań dr. Rafała Mudy.

Podobne artykuły:

Jak zdać na dziennikarstwo. Gatunki dziennikarskie

© by Dawid Federowicz & Oficyna Studencka CEZAR
Co się zdaje na wstępnym, gdzie można studiować i na czym dziennikarstwo w ogóle polega.

Brak zleceń dla freelancera. Jak sobie z tym poradzić

WhP
Pracujesz jako freelancer? Ostatnie wydarzenia negatywnie wpłynęły na Twój budżet? Zastanawiasz się, co zrobić, aby przetrwać trudniejszą sytuację na rynku? W tym artykule znajdziesz 6 skutecznych pomysłów na utrzymanie swojego biznesu w czasach recesji.

Jak dołączyć do grupy na Facebooku jako strona lub fanpage [2022]

Bartłomiej Dwornik
Do grup na Facebooku od dłuższego czasu można dołączać w imieniu prowadzonych przez siebie stron firmowych i fanpage. Jednak tradycyjna metoda, polegająca na kliknięciu przycisku "Dołącz" często nie działa tak, jak powinna. Ten poradnik pokaże ci, jak dołączyć do wybranej grupy każdą stroną i profilem, jakim chcesz.

Nie jestem cyborgiem do czytania wiadomości. Beata Tadla o telewizji i telewidzach

Anna Frankowska, iWoman.pl
Na antenie potrafi rozpłakać się, albo wybuchnąć śmiechem. Bo uważa, że telewidz jest mądry. Porzuciła TVN dla TVP. Rozstała się z mężem. – W życiu to właśnie zmiany nas kształtują - mówi znana dziennikarka.

więcej w dziale: Warsztat reportera

dołącz do nas

Facebook LinkedIn X Twitter TikTok Instagram Threads Youtube Google News Blue Sky Social RSS

Reporterzy.info - internetowy magazyn medioznawczy. Świat komunikacji od kuchni. Media, dziennikarstwo, PR i marketing. Dane, raporty, analizy, porady. Historia i rynek, prawo, fotografia, oferty pracy.


praca w mediach

Wydawca, redaktor
praca stacjonarna i online Dziennikarz, reporter
oferty mediów lokalnych, regionalnych i ogólnopolskich Grafik, Social Media, SEO, reklama
Warszawa • Białystok • Bydgoszcz • Gdańsk • Katowice • Kielce • Kraków • Lublin • Łódź • Olsztyn • Opole • Poznań • Rzeszów • Szczecin • Toruń • Wrocław • Zielona Góra • Praca zdalna Więcej

reklama

webePartnres
Dwornik.pl • szkolenia • warsztaty • marketing internetowy



Sklep reportera

Sklep reportera

Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
Niedrogie laptopy, notebooki i netbooki
do pisania
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
Cyfrowe lustrzanki i aparaty kompaktowe
dla fotoreportera
Książki i e-booki o mediach
Książki i e-booki o mediach
do czytania
Drony wideo i latające kamery
Drony wideo i latające kamery
dla pilota
Gimbale do stabilizacji wideo
Gimbale do stabilizacji wideo
dla operatora
Oprogramowanie i aplikacje
Oprogramowanie i aplikacje
dla twórców
więcej produktów

zarabiaj

Zarabiaj przez internet

więcej ofert
gazety w PDF i epub

Czytaj gazety w PDF i EPUB

Okładka Egzorcysta - Pismo Ludzi Wolnych
Egzorcysta - Pismo Ludzi Wolnych
Okładka Gazeta Bankowa
Gazeta Bankowa
Okładka National Geographic Traveler
National Geographic Traveler
Okładka Nowa Fantastyka
Nowa Fantastyka
Okładka Plus Minus
Plus Minus
Okładka Rzeczpospolita
Rzeczpospolita
więcej e-gazet

Reporterzy.info

Dla głodnych wiedzy

Nasze serwisy

Współpraca


© Dwornik.pl Bartłomiej Dwornik 2oo1-2o25