in English
23.04.2018 Rynek medialny
Fake news w Polsce i w Europie. Badanie Kantar Public
Bartłomiej Dwornik
Trzy czwarte Polaków przyznaje, że z fake newsami, czyli informacjami nieprawdziwymi lub zniekształcającymi rzeczywistość, spotyka się raz w tygodniu lub częściej. Tylko 14% ankietowanych uważa, że ten problem nie dotyczy ich w ogóle - wynika z opublikowanych przez Kantar Public wyników badania Eurobarometr.
źródło: Eurobarometr/Kantar PublicDeklaracje Polaków wyglądają pod tym względem poważniej, niż średnia dla całej Unii Europejskiej. Odsetek osób świadomych kontaktu ze spreparowanymi informacjami w całej Wspólnocie jest o siedem punktów niższy.
Na pytanie "Czy obecność wiadomości i informacji, które zniekształcają rzeczywistość lub które nawet są nieprawdziwe, stanowi problem w Pana(i) kraju?" twierdząco odpowiedziało aż 84 procent ankietowanych w Polsce:
- 49% - zdecydowanie tak
- 35% - raczej tak
- 9% - raczej nie
- 3% - zdecydowanie nie
- 4% - nie wiem/nie mam zdania
Pod tym względem plasujemy się w połowie unijnej skali, uzyskując wyniki porównywalne z europejską średnią (44% - zdecydowanie tak, 41 - raczej tak). Największe zaniepokojenie wpływem fake newsów na sytuację w kraju odczuwają mieszkańcy:
- Cypru (69% zdecydowanie tak + 22% raczej tak)
- Grecji (63% + 27%)
- Włoch (60% + 30%)
- Węgier (61% + 28%)
- Bułgarii (69% + 20%)
Na drugim biegunie znajdują się natomiast:
- Belgia (28% zdecydowanie tak + 42% raczej tak)
- Luksemburg (21% + 52%)
- Dania (17% + 56%)
- Estonia (27% + 46%)
- Finlandia (29% + 46%)
Aż 83% Europejczyków uważa, że problem fake newsów jest zagrożeniem dla demokracji. Podobny niepokój odczuwa nieco niższy odsetek ankietowanych Polaków - 79%. Jednocześnie aż 71% uczestników badania w Polsce uważa, że jest w stanie rozpoznać czy informacja, z którą mają styczność, jest prawdziwa czy nie. I uważają, że ciężar weryfikacji prawdziwości newsa powinien spoczywać przede wszystkim na:
- dziennikarzach - 49%
- władzach państwowych - 40%
- samych obywatelach - 34%
- organizacjach pozarządowych - 22%
- kadrze kierowniczej w mediach - 20%
W badaniu Kantar Public, przeprowadzonym w dniach 7-9 lutego 2018 roku wzięło udział 1000 mieszkańców Polski
w wieku 15 i więcej lat oraz 26 576 mieszkańców 28 krajów członkowskich Unii Europejskiej w wieku 15 i więcej lat. Cały raport dostępny jest na stronie Kantar Public Polska.
Zaufanie do informacji w mediach
Wyniki badania Eurobarometr potwierdzają wnioski z przeprowadzonej niedawno przez Press Club Polska analizy zaufania do informacji w mediach. Wynika z niego, że najbardziej ufamy mediom, jeśli chodzi o informacje o charakterze społecznym, najmniej - polityczne.
- informacje społeczne - zaufanie: 68%, brak zaufania: 30%
- informacje ekonomiczne - 57% do 40%
- informacje polityczne - 46% do 49%
Warto przypomnieć również wyniki ubiegłorocznego badania, przeprowadzonego w Polsce prze ISProject Wydawca. Jego autorzy zbadali zaufanie do informacji z internetu wśród polskich internautów:
- 19% ma pełne zaufanie do informacji znalezionych w internecie,
- 20% porównuje znalezioną informację w kilku źródłach,
- 61% stosuje zasadę ograniczonego zaufania.
Polacy jeszcze w 2012 roku mieli zdecydowanie wyższe zaufanie do informacji z internetu, które przekraczało wówczas 56%. Jednak już wówczas rysować się zaczął wyraźny spadek zaufania do internetowych newsów. Dwa lata wcześniej, czyli w roku 2010, zaufanie do internetu wynosiło aż 72%. W ciągu zaledwie dwóch lat spadło więc aż o 16 punktów procentowych.
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Rynek medialny:
Równość i różnorodność w mediach. Raport Europejskiej Unii Nadawców
KFi
Europejskie media publiczne coraz częściej stawiają na różnorodność, równość i włączenie (DEI) jako fundament swojej działalności. Nadawcy publiczni w Europie wdrażają strategie na rzecz różnorodności – zarówno w treściach, jak i w swoich zespołach. Wnioski z raportu są jednoznaczne: choć widać postęp, wiele wyzwań nadal pozostaje.
Jak media mówią (albo milczą) o klimacie? Raport Reuters Institute
Krzysztof Fiedorek
Mimo że zmiany klimatyczne stają się coraz bardziej odczuwalne na całym świecie, media nie zdołały utrzymać rosnącego zainteresowania tym tematem. Raport "Climate Change and News Audiences 2024", pokazuje że poziom zaangażowania odbiorców w tematykę klimatyczną pozostaje niemal niezmienny od kilku lat.
Clickbait pod lupą. Jak przez 25 lat zmieniały się nagłówki w internecie
Krzysztof Fiedorek
Badacze z Max Planck Institute przenalizowali 40 milionów nagłówków z ostatnich 25 lat. Są coraz dłuższe, bardziej emocjonalne i negatywne, z wyraźnym wpływem stylu clickbaitowego. Nawet renomowane media stosują strategie i tricki przyciągające uwagę.
Podobne artykuły:
Zwyczaje czytelników cyfrowej prasy
Bartłomiej Dwornik
O jakiej porze dnia najchętniej sięgamy po e-gazety i e-booki? Jak wynika z badania przeprowadzonego przez firmę Legimi, apogeum przypada na godziny 18. i 23. I pora do lamusa odesłać przekonanie, że najchętniej czytamy w weekendy.
Czytelnicy portali internetowych w Polsce. Analiza lojalności
Bartłomiej Dwornik
Wśród portali informacyjnych najwięcej użytkowników ma Onet. Jednak pod względem lojalności internautów przegrywa z Wirtualną Polską. Gdyby natomiast brać pod uwagę czytelników informacji, zdecydowanie wygra Gazeta, która z kolei słabo pozycjonuje się w Google.
Europejczycy ufają mediom publicznym. Wyjątkiem są Polska i Węgry
EuroPAP News
Obywatele unijnych państw najbardziej ufają tradycyjnym nadawcom oraz mediom drukowanym, także w wydaniu internetowym. Narażeni są na dezinformację. 28 proc. Europejczyków ocenia, że w ciągu ostatniego tygodnia często mieli styczność z fake newsami - wynika z najnowszego sondażu Eurobarometru.
Zagraniczne systemy prasowe
Krzysztof Dowgird
Charakterystyka systemu medialnego Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec i Rosji. Cechy charakterystyczne, proces koncentracji, formy własności mediów, liberalna doktryna prasowa, media elektroniczne i tendencje rozwoju oraz źródła informacji.
