2.10.2017 Historia mediów
Radio BBC. Historia od Marconiego po Elektryczne Gitary
Małgorzata Dwornik
Znaczącą datą w historii brytyjskich transmisji radiowych jest dzień 15 czerwca 1920 roku. Wtedy to nadano program eksperymentalny z fabryki New Street Works (fabryka radiotelefonów Marconiego). 18 października 1922, za zgodą rządu i Poczty Głównej, narodziła się British Broadcasting Company Ltd. W skrócie BBC. Pionierzy radiowej informacji, transmisji sportowych i dziennikarstwa wojennego.
Kiedy w 1833 roku uczeni niemieccy Carl Friedrych i Wihelm Weber skonstruowali elektromagnetyczny telegraf igiełkowy nie przypuszczali, że zapoczątkowali "lawinę medialną". Telegraf elektryczny, alfabet Morse`a to tylko krok do urządzeń nadawczych które w latach dwudziestych XX wieku pojawiały się jak grzyby po deszczu. W Wielkiej Brytanii monopol na wszystko co nadawało i odbierało miała Poczta Główna (General Post Office). Niechętnie przyznawano licencje stacjom komercyjnym częściej tym eksperymentalnym.
Wielka Szóstka i recepta na bylejakość
Mimo tego do GPO napływało coraz więcej wniosków o licencje. Każda firma produkująca urządzenia nadawcze chciała mieć swoją audycję i reklamować swoje produkty. Ci wielcy zrozumieli, że grozi to chaosem i bylejakością. Postanowili coś z tym zrobić. I tak oto do stołu zasiadła tzw. Wielka Szóstka (Big Six). Sześć największych firm na ówczesnym rynku urządzeń nadawczych:
- Bezprzewodowa firma telekomunikacyjna Marconi
- Metropolitan Vickers Electrical Company
- Firma Komunikacji Radiowej
- Brytyjska firma Thomson-Houston
- General Electric Company
- Western Electric Company
18 października 1922 r. za zgodą Rządu i Poczty Głównej narodziła się British Broadcasting Company Ltd. W skrócie BBC. Ale to jeszcze nie ta stacja, którą znamy dziś.
Pierwszy serwis informacyjny BBC. Powoli, dla robiących notatki
Nowo powstała firma postawiła przed sobą bardzo ambity plan. Chciała dotrzeć do ogółu społeczeństwa. Natychmiast po tym jak rząd brytyjski za pośrednictwem Poczty Głównej wydał licencję odbiorczą BBC (1 listopada 1922) zaczęto nadawanie na falach średnich. Stacja, którą nazwano 2LO Station, ruszyła z codziennymi wiadomościami. Pierwszą transmisję nadano 14 listopada 1922 roku. Biuletyn informacyjny czytał Arthur Burrows. Zrobił to dwa razy. Za pierwszym razem szybko, ale wyraźnie. Za drugim razem powoli, w razie, gdyby jakiś słuchacz chciałby zrobić notatki. Studio znajdowało się na 7 piętrze Domu Marconiego. Transmisje odbywały się regularnie między 14 listopada 1922 a 1 maja 1923 roku. Dzień później po pierwszej transmisji - 15 listopada 1922 roku kolejne stacje 5IT w Birmingham i 2ZY w Manchesterze zaczęły swoją pracę radiową.
Audycje, choć informacyjne, były dość skromne, a zarząd miał większe aspiracje. Panowie zdawali sobie sprawę z tego, że w produkcji aparatury są najlepsi, ale w organizowaniu programów i ich transmisji już niekoniecznie. Potrzebowali kogoś, kto ogarnie organizacyjnie pracę coraz większej liczby stacji BBC. Kogoś, kto ma pomysł na atrakcje dla słuchaczy, bowiem ci zaczęli wymagać. Ogłoszono, że stacja poszukuje dyrektora.
Dyrektor BBC potrzebny od zaraz
Na ogłoszenie w "The Morning Post" odpowiedział John Charles Walsham Reith - żołnierz, inżynier, sekretarz londyńskiej Partii Konserwatywnej w wyborach parlamentarnych Wielkiej Brytanii z 1922 roku. Nie miał doświadczenia w przekazach radiowych, ale zaryzykował. Okazał się świetnym menadżerem i organizatorem.
W dniu 14 grudnia 1922 roku został powołany na stanowisko Dyrektora Zarządzającego. I choć zmagał się ze sprawami o których nie miał pojęcia - na przykład z prawami autorskimi - uczył się szybko. Kierował stacją, która miała aż czterech pracowników. Może to i mało na początek, ale już 24 grudnia 1922 roku o godzinie 20:00 poszedł w eter pierwszy przekaz dramatu radiowego pt. "Prawda o Ojcu Bożego Narodzenia". Tytułowego ojca zagrał pamiętny Arthur Burrows (pierwszy głos BBC).
Pionierzy transmisji sportowych i magazynów lifestylowych
John Reith sprawdzał się na każdym polu. W 1923 roku BBC miała już 8 stacji radiowych a działalność poszerzono o próbę transmisji sportowej. 6 czerwca Edgar Wallace zdał relacje z wyścigów konnych - Derby Epsom, czym zasłużył sobie na miano pierwszego reportera sportowego. Jednak wcześniej 26 kwietnia słuchacze mogli "podziwiać" suknię ślubną Elizabeth Bowes-Lyon, w trakcie transmisji ze ślubu z księciem Albertem.
Wielkim wydarzeniem była też inauguracja Radio Times, czyli pierwszego na świecie radiowego magazynu wydawniczego (28 września). Pod koniec roku nadano eksperymentalne audycje z Francji i Ameryki Północnej. W noc sylwestrową 31 grudnia 1923 roku cała Wielka Brytania usłyszała bicie Big Bena.
Nad wszystkimi relacjami czuwało już 177 pracowników. Rozrasta się kadra, bo rozrasta się BBC. Przybywa coraz więcej rozgłośni nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale i na świecie. Wiadomości lokalne i ze świata, koncerty, spektakle, rozmowy już nie wystarczają. Trzeba słuchacza czymś nowym zaskoczyć, przyciągnąć do odbiorników. John Reith i jego ekipa dwoi się i troi. Tak jest do czasu, kiedy to wybucha w państwie strajk generalny górników.
Nowa BBC. Już nie Company, ale Corporation
Rok 1926. W Zjednoczonym Królestwie ponad milion górników zostaje bez pracy. Rząd zamyka kopalnie. 3 maja Rada Generalna Kongresu Związków Zawodowych (TUC) ogłasza strajk generalny. Reith próbuje zorganizować transmisję, która przedstawiłaby postulaty górników. Rząd jako organ nadrzędny BBC nie wyraża na to zgody. Liderzy strajkujących oskarżają BBC o stronniczość i oszukiwanie opinii publicznej.
Podobna sytuacja dotyczyła "Apelu do pokoju" Arcybiskupa Canterbury, Randalla Davidsona..."Może pan wyemitować, ale lepiej nie..". Reith był między młotem a kowadłem. Uważał, że stacja powinna być niezależna i obiektywna. Nie opowiadać się po żadnej stronie konfliktu, ale o nim mówić. Powinna być własnością publiczną. Niestety BBC wciąż należała do komitetu branży bezprzewodowej i rządu. Postanowiono to zmienić. Za Reithem stanęła większość akcjonariuszy. I mimo sprzeciwu niektórych członków rządu, BBC stała się korporacją.
Dnia 1 stycznia 1927 roku British Broadcasting Company z cały swoim inwentarzem zostaje przemianowana na British Broadcasting Corporation a John Reith zostaje jej Dyrektorem Generalnym. Był nim do 1938 roku. BBC nie była już stacją prywatną, ale publiczną. Zaczęła się nowa era.
Karta Królewska BBC
Aby wszystko było jasne i zgodne z prawem zebrała się komisja zwana Komitetem Crawfort. Powstał raport dotyczący pracy stacji. Podjęto decyzje o zarządzaniu firmą. Uchwalono, że wszystkie wytyczne zawarte zostaną w Karcie Królewskiej BBC. To ona określa, jak będzie rządzona firma, formy jej finansowania i cele publiczne. Zapewnia też ciągłość wykonawczą. Pierwsza karta obowiązywała przez 10 lat. 1 stycznia 1927 roku po raz pierwszy zapisano, iż BBC jest instrumentem edukacji i rozrywki. W następnych kartach dopisywano kolejne zadania i założenia. Do dnia dzisiejszego powstało 9 takich kart. Ostatnią zatwierdzono 1stycznia 2017 roku.
- Pierwsza Królewska Karta - rok 1927
Obowiązywała od 1 stycznia 1927 r. do 31 grudnia 1936 r. Zawierała podstawowe założenia działalności BBC.W 1931roku zmieniono w niej warunki finansowe. - Karta z 1937 roku
Obowiązywała od 1 stycznia 1937 r. do 31 grudnia 1946 r. - Karta z 1947 roku
Obowiązywała od dnia 1 stycznia 1947 r. do dnia 31 grudnia 1951 r. - Karta z 1952 roku
Obowiązywała od dnia 1 lipca 1952 r. do dnia 30 czerwca 1962 r. - Karta z 1964 roku
Obowiązywała od 30 lipca 1964 r. do 31 lipca 1976 r. W latach 1964 i 1975 naniesiono poprawki w sprawie zmian uprawnień zwierzchnich. Uzupełniono ją też o rozszerzenia Karty Europejskiej (1964). - Karta z 1981 roku
Obowiązywała od dnia 1 sierpnia 1981 r. do dnia 31 grudnia 1996 r. W roku 1983 naniesiono poprawki dotyczące transmisji satelitarnych a w 1992r kolejna poprawka mówiła o pożyczkach finansowych. - Karta z 1997 roku
Obowiązywała od dnia 1 stycznia 1997 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. - Karta z 2007 roku
Karta obowiązywała przez dziesięć lat od dnia 1 stycznia 2007 r. Do dnia 31 grudnia 2016 r. - Karta z 2017 roku
Obowiązuje od 1 stycznia 2017 r. do 1 stycznia 2028 r.
Właściwie do każdej karty były wnoszone jakieś poprawki i zmiany. Technika szła na przód i rozwój stacji nadawczych musiał nadążać. BBC rozwijała się równie szybko.
Radio BBC w latach 1927-1939
Wydawało by się, że teraz, kiedy BBC stało się korporacją, John Reith będzie miał więcej swobody, ale nic bardziej mylnego. I choć realizuje coraz to nowe pomysły, kontrole zwierzchników często utrudniają mu pracę. Nazywa ich "głupimi osłami" ale robi swoje. W BBC pojawiają się cykliczne transmisje sportowe. 15 stycznia 1927 roku słuchacze podziwiali relacje z meczu rugby Anglia-Walia w Twickenham. Komentatorem był Henry Blythe Thornhill (Teddy) Wakelam. Były sportowiec. On też komentował pierwszą relację radiową z kortów Wimbledonu, 29 czerwca tego samego roku. Był pierwszym etatowym komentatorem sportowym BBC. Niestety, nie zachowały się nagrania z tych zawodów. Coraz częściej można było kibicować wioślarzom. Od 2 kwietnia 1927 zawody Oxford-Cambridge nie były już tajemnicą dla reszty kraju.
BBC uczestniczyło we wszystkich wydarzeniach krajowych. Bezpośrednie relacje z wyborów w 1929 roku czy abdykacji Edwarda VIII w roku 1936 to duże przedsięwzięcia wymagające pieniędzy, profesjonalizmu no i studia, gdzie wszystko trzeba zmontować i wyemitować. Przez pierwsze dwa lata stacja nadawała z siódmego piętra hotelu Magnet House. Kiedy zrobiło się za ciasno przeniesiono się do Savoy Hill, w centrum Londynu. Na początek uruchomiono dwa studia a potem następne i następne. Kiedy powstało dziewiąte studio okazał się, że to też jest za mało. W 1932 roku John Reith wraz z pracownikami BBC obejmuje we władanie zaprojektowany i wybudowany specjalnie dla potrzeb stacji Broadcasting House. Tę siedzibę zaprojektował G Val Myer a budynek, mimo 85 lat, nadal stoi w centrum Londynu, pomiędzy Oxford Street i Regents Park, w sąsiedztwie kościoła Nash All Souls.
Prace dyrektora generalnego nad powiększeniem swojego imperium nie malały. 25 grudnia 1936 roku rusza kolejna stacja informacyjna - Serwis BBC World - a w 1938 roku ta sama rozgłośnia zaczyna nadawanie w obcym języku. 3 stycznia 1938 roku BBC nadaje po raz pierwszy po arabsku (i nadaje po dziś dzień). W tym samym roku pojawiają się informacje po niemiecku, francusku, węgiersku, hiszpańsku i czesku. W następnych latach stacje obcojęzyczne pojawiają się jak grzyby po deszczu. W 1940 roku było ich blisko 50.
W roku 1932 ruszyły eksperymentalne programy telewizyjne. Pierwsze studia wybudowano w Pałacu Alexandra. Plany i założenia były szerokie ale transmisje zawieszono 1 września 1939 roku. Wybuchła II Wojna Światowa. Decyzję tę podjął już nowy dyrektor generalny.
John Reith odchodzi
BBC pod rządami Johna Reitha kwitnie, ale on sam powoli traci serce do swojego dzieła. Ciągłe konflikty z władzą, niechęć do raczkującej telewizji i brak perspektyw własnego rozwoju powodują, że przyjmuje ofertę pracy w liniach lotniczych Imperial Airways złożoną mu przez premiera Neville`a Chamberlaina.
Niektórzy twierdzą, że rząd chciał się go pozbyć z funkcji Dyrektora Generalnego i ofertę złożono specjalnie. Jednak w pamiętnikach twórcy BBC nie ma o tym wzmianki. Odszedł, bo chciał. Ostatni raz wszedł do Broadcasting House jako DG 30 czerwca 1938 r. Razem ze swoim zastępcą o północy tego dnia wyłączyli nadajnik BBC w Droitwich, w Worcestershire. W księdze gości widnieje wpis "J C W Reith - późny BBC". Zakończył się pewien etap historii największej stacji radiowej na świecie.
BBC w czasie II Wojny Światowej. Pierwsi reporterzy wojenni
Schedę po Reithcie 19 lipca 1938 roku objął Frederick Ogilvie. Działał na tym stanowisku do stycznia 1942 roku. Historyk Asa Briggs określił jego rządy w BBC jako "krótkie, burzliwe i pod pewnymi względami nędzne". Ogilvie nie mogąc porozumieć się z rządem złożył rezygnację w 1942 roku. Trwała wojna. Dwie funkcjonujące w tym czasie stacje radiowe połączono w jedną i nadano jej nazwę BBC Home Service.
3 września 1939 roku premier Wielkiej Brytanii Neville Chamberlain ogłasza na falach eteru wojnę z Niemcami. Pierwsze relacje były dość skąpe. Krytykowano "mdłe oferty" i kwestionowano bezstronność radia. Ale kiedy pierwsze zaskoczenie minęło BBC podniosła głowę. Wiadomości zaczęły płynąć do każdego kto tylko chciał słuchać i miał radio.
Codziennie o 9:00 nadawano nowe wieści z frontu. BBC nie owijała w bawełnę. Jeśli wiadomości były złe to tak je przekazywano. Do czasu, kiedy Wielka Brytania nie była zagrożona, informacje z frontu przyjmowano spokojnie. Wszystko się zmieniło wiosną 1940 roku, kiedy Niemcy zaatakowały Danię i Norwegię a wojska brytyjskie poniosły klęskę pod Dunkierką zaś naziści ruszyli na Paryż. Radio zawrzało. Na front wyruszyli dziennikarze-korespondenci.
Pierre Lefevre, korespondent wojenny BBC w 1944 roku, fot. Bert Hardy, Imperial War Museums © IWM (B 8710)
Pierwszym sprawozdawcą BBC na polach walki był Frederick Richard Dimbleby, który za swoje relacje otrzymał Order Imperium Brytyjskiego. Duże zasługi na tym polu odnieśli też Godfrey Talbot i Frank Gillard. Ten drugi współpracował z generałem Montgomerym, który chętnie udzielał wywiadów bo rozumiał siłę radia i nazywał go "czwartym ramieniem wojny". Talbot ze swojej przyczepy o nazwie "Belinda" relacjonował bitwy (np. pod El Alamein czy Monte Cassino). Zrelacjonował też słuchaczom wkroczenie wojsk alianckich do Rzymu 5 czerwca 1944 roku.Ta transmisja przyćmiła wszystkie inne relacje tego dnia.
Ale nie tylko wiadomości wojenne emitowała BBC Home Service. Pracowały wszystkie studia i te muzyczne i te teatralne. Praca była bardzo utrudniona bo Hitler, uznając słowa za broń w czasie wojny, kierował ataki bombowe na siedziby BBC. I tak w 1940 roku runęła część Broadcasting House. Tego dnia w studio były nadawane wiadomości czytane przez Brucea Belfragea. Mikrofony zarejestrowały wybuchy, kurz unosił się w koło ale Belfrage nie przerwał swojej pracy i doczytał informacje do końca.
Stacja była przygotowana na takie sytuacje i zawczasu poprzenosiła swoje studia. Radio Theatre miał swoją siedzibę w Criterion Theatre. Pracownicy jedli, spali i pracowali na zapleczu sceny gdzie nagrywano spektakle. Przygotowano też plan awaryjny dla studia muzycznego. Bazą miał być tunel kolejowy który mógłby pomieścić garderoby, stołówkę i magazyny żywności na trzy miesiące. Mogłyby się też tam odbywać nagrania z udziałem orkiestry symfonicznej. Akustyka na to pozwalała.
Nie ułatwiał sprawy przepływu informacji sam rząd brytyjski. Uważano, że informacje są za szczegółowe. Próbowano wpływać na rzetelny przekaz wiadomości. Informacje biegły w eter czasami mocno skracane. Korespondenci grozili dymisjami jeśli ich wiadomości nie zostaną wyemitowane. Raport Franka Gillarda o ataku w Dieppe z 1942 roku był mocno okrojony (zginęło lub zostało rannych blisko 3000 żołnierzy kanadyjskich, ale o tym nie pozwolono powiedzieć).
Richard Dimbleby zagroził odejściem jeśli BBC nie opublikuje jego relacji na temat obozu koncentracyjnego w Belsen, w Belgii. Próbowano zatem opóźniać transmisję aby ocenić wagę informacji. Mimo wszystko świat uznał, że BBC jest wiarygodnym radiem i można mu ufać. Docierało do najdalszych zakątków świata. Nadawano prawie we wszystkich językach. Do krajów okupowanych, gdzie czasami nie wolno było nawet posiadać odbiorników radiowych (Polska) wysyłano wiadomości alfabetem Morse`a.
Winston Churchill przemawia w BBC w 1942 roku. Fot. capt. Horton, Imperial War Museums © IWM (H 20446)
1 maja 1945 roku BBC o godzinie 19.00 przerwało nadawanie programów wieczornych i poinformowało słuchaczy, że działania wojenne dobiegają końca. Ludzie nie wiedzieli czy to prawda. 7 maja tłumy zebrały się pod Pałacem Buckingham aby uzyskać potwierdzenie. Ale dobre wiadomości nie nadchodziły. O godzinie 18.00 poinformowano społeczeństwo, że oświadczenia premiera Churchilla nie będzie ale o 19.40 nadano radiowy komunikat, że wojna się skończyła.
Wybuchła euforia. Przez kolejnych 10 dni BBC świętowało ze słuchaczami wspominając swoje najlepsze relacje wojenne. Ale radość nie trwała długo. Informacje, które napływały z Europy o okrucieństwach hitlerowców, zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki kładły się cieniem na zwycięstwie. II Wojna Światowa dobiegła końca. Niestety, zaczął się czas zimnej wojny.
Radio BBC po wojnie
Już 29 lipca 1945 roku BBC wróciło do swojego podziału na dwie stacje. Rozrywką i lekkimi tematami zajmował się BBC Light Programa. Dyskusje, serwisy informacyjne, spektakle nadal gościły na antenie BBC Home Service. Nieprzerwanie od 1939 roku króluje na antenie program ITMA ("To znów ten człowiek") czyli satyra w odcinkach transmitowana przez cały okres wojenny. Wierzono, że dzięki niemu nie upadło morale wojsk brytyjskich a król Jerzy VI mówił o nim: "zawsze słuchamy". To w BBC Home Service a w Light Programa powstaje pierwszy powojenny program pt."Godzina Kobiet". Startuje na antenie 7 października 1946 roku o godzinie 10:00. Emitowany jest codziennie od poniedziałku do piątku. Program ten gości na antenie radiowej do dzisiaj.
BBC Home Service nadawała na siedem regionów. Programy informacyjne, rozmowy i muzyka wypełniały anteną radiową. Program był dość obszerny ale potrzeby jeszcze większe. Dlatego też powołano do życia BBC Third, program kulturalny (29 września). Szybko stał się trzecią krajową siecią BBC. Od początku był kontrowersyjny bo elitarny. Transmitowano tu głownie koncerty muzyki klasycznej. To było wieczorami a w ciągu dnia pojawiały się programy edukacyjne. BBC Light Programa też nie próżnuje. Tu prezentuje się audycje lekkie i przyjemne. Stacja Światło popularyzowała muzykę komercyjną. Od pierwszego dnia nadawano zawsze od poniedziałku do soboty od 9 rano do północy.
Czas zmian. Zaczyna się era telewizji
Pojawienie się i szybki rozwój telewizji wyhamował trochę pracę radia. Ale dziennikarze nie poddawali się. Mieli swoich zwolenników i sympatyków, w tym Dyrektora Generalnego Reitha. I tu, i tu transmitowano najważniejsze wydarzenia w kraju. W lipcu 1948 roku w Londynie zagościł sport. Olimpiada to było duże wyzwanie dla radiowców. Rex Alston jeden z pierwszych powojennych komentatorów sportowych wiedział coś na ten temat. Był znawcą lekkiej atletyki i tenisa, ale przede wszystkim krykieta i rugby. Wielkim wydarzeniem był ślub księżniczki Elżbiety (20 listopada 1947) a potem jej koronacja (2 czerwca 1953), ale też i pogrzeb Jerzego VI (15 lutego 1952).
W 1955 roku dyrekcję BBC na region zachodni obejmuje Frank Gillard. Jest jednym z pierwszych reformatorów ówczesnego radia. Widzi przyszłość w radiu lokalnym. W 1957r. tworzy BBC Third Network, kanał edukacyjny dla dorosłych i BBC Sports Service, Jednak dopiero dziesięć lat później spełnia się jego wizja radia lokalnego:
- 8 listopada 1967 roku rusza Radio Leicester,
- 15 listopada 1967 zaczyna nadawanie Radio Sheffield,
- 22 listopada 1967 w eterze pojawia się Radio Merseyside.
Rok później zaczyna nadawać kolejnych osiem stacji. Ten eksperyment przynosi różne efekty. Jedne stacje kwitą, na inne są skargi. Dlatego też w1969 roku BBC przy udziale rządu przeprowadziło badanie rynku. Zdecydowano, że powstanie 12 nowych stacji. Niestety rok później powstał rząd konserwatystów, który zdecydował o powstaniu lokalnego radia komercyjnego.
Rok 1967 jest też przełomowy dla samego BBC. U sterów firmy jest Hugh Carleton Greene. Dochodzi do dużych zmian. Stacje się łączą i zmieniają nazwy. 30 września 1967 roku przestaje istnieć BBC Light Programa. Rozpada się na dwie stacje. BBC Radio 1 i BBC Radio 2. Programy tej pierwszej nadal są lekkie i przyjemne. Króluje muzyka rozrywkowa a jej głównym wodzirejem jest Tony Blackburn. Dwójka jest bardziej ambitna. Gra lekką muzykę klasyczną, prezentuje spektakle teatralne i sport. Miał tu swoje show Rey Moor, który niestety zdradził radio dla telewizji. Trzeci program BBC (BBC Third) stał się BBC Radio 3. Jego produkcja koncentruje się na muzyce klasycznej i operze, ale jazz też jest tam częstym gościem. Stacja promuje młodych muzyków. BBC Home Service przekształcono w BBC Radio 4. Preferowano tu słowo. Spektakle, poezja czy historia to podstawowe priorytety realizatorów.
Ten podział obowiązuje po dziś dzień. Każda ze stacji ma swój program, zadania i swoje finanse. Radio tak jak i telewizja rozrosło się i rozwinęło skrzydła. Ma wiernych słuchaczy a ich liczba wcale nie maleje. Tak jak w telewizji powstają stacje tematyczne. Jest ich już 10.
- Radio BBC 1
Promuje materiały dokumentalne, poradnik, rozrywkę i muzykę dla młodzieży w wieku 15-29 lat. i dla - Radio BBC 1 Xtra
Cyfrowa stacja, w której gra się współczesny hip hop i R&B z silnym naciskiem na muzykę na żywo. Stacja łączy muzykę z wiadomościami dla słuchaczy w wieku 15-24 lat. - Radio BBC 2
Bardziej ambitna stacja dl tych co cenią słowo i trudniejszą muzykę. Transmituje koncerty ale też spektakle i spotkania. - Radio BBC 3
Stacja preferuje muzykę poważną i jazz a także programy na tematy muzyczne. - Radio BBC 4
Staja poświęcona sztuce mówienia. W skrócie liryka, epika i dramat. - BBC Radio 4 Extra
Odpowiednik czwórki w wersji cyfrowej - BBC Radio Five Live
Stacja sportowa. Wydarzeni, komentarze, transmisje na żywo - BBC Radio Five Extra
Poszerzona wersja tradycyjnej piątki - BBC 6 Music
Cyfrowa stacja dla fanów muzyki od lat 60. do współczesnej - BBC Asian Network
Stacja muzyczna dla społeczności azjatyckiej - BBC English Regions
Propozycje dla lokalnego radia
BBC Rozgłośnia Polska
7 września 1939 roku radio BBC przemówiło do Polaków w ich ojczystym języku i mówiło do 2005 roku. Pierwsze słowa wypowiedział ambasador RP w Londynie, Edward Raczyński, który zapewniał, że polski żołnierz walczy i nie podda się. Nadawano codziennie a audycje stały się jedynym źródłem informacji. Dzienniki uzupełniano relacjami z frontów. Polacy dowiadywali się co dzieje się na świecie , świat wiedział co nowego w Polsce.
To radio BBC podało wiadomość o wybuchu Powstania Warszawskiego, przekazywało komunikaty radiostacji powstańczej "Błyskawica". Wnosiło do okupowanej Polski promyki nadziei na lepsze jutro. Radia słuchali Polacy na wszystkich frontach a ono im donosiło o sukcesach lotników w walkach o Wielką Brytanię, o zdobyciu Monte Cassino, o lądowaniu sojuszników w Normandii, o wyzwalaniu północnej Europy przez I Polską Dywizję Pancerną i wreszcie o końcu wojny.
Sekcja Polska radia BBC nie osiadła na laurach. Nadal nadawała i pomagała. Wiele polskich rodzin rozrzuconych po świecie odnalazło drogę do domu dzięki reporterom tej stacji. Kiedy zapadła żelazna kurtyna nadal wysyłano wiadomości i informacje ze świata. Mimo zagłuszania i cenzury BBC docierała do Polaków. Zmieniały się godziny i częstotliwość nadawania ale byli. Nawet w stanie wojennym nie zaprzestano swoich audycji. A były różne. Od publicystyki, poprzez kulturę do religii. Nadawano też lekcje angielskiego i koncerty życzeń, a w niedzielę w godzinach popołudniowych listę przebojów BBC i programy muzyczne.
Początek lat 90 przynosi współpracę Korporacji i Polskiego Radia, czego efektem jest magazyn informacyjno-publicystyczny Reflektor oraz Magazyn Europejski. W 1996 powstaje w Warszawie redakcja Sekcji Polskiej BBC pod kierunkiem Roberta Kozaka. Dziennikarze sekcji przygotowują serwisy informacyjne BBC dla stacji komercyjnych i współtworzą projekt Inforadia (później TOK FM). Są twórcami serwisu informacyjny WAP dla telefonii komórkowej. Od 2004 pojawiają się informacje w języku polskim na stronie internetowej stacji.
Niestety, 25 października 2005 roku podjęto decyzję o rozwiązaniu 10 sekcji językowych, w tym polskiej. Ostatnią audycję sekcja polska BBC nadała 23 grudnia. Wiadomości o 20:00 i Reflektor o 22:00 to ostatnie wyemitowane pozycje. A na sam finał nadano piosenkę "Koniec" Elektrycznych Gitar.
Kalendarium najważniejszych wydarzeń w historii radia BBC
- 18 października 1922 - powstaje brytyjska firma nadawcza British Broadcasting Company Ltd, BBC
- 14 listopada 1922 pierwsze transmisje BBC z Londynu (stacja 2LO).
- 15 listopada 1922 - pierwsze transmisje z Birmingham (stacja 5IT ) i Manchester (stacja 2ZY )
- 14 grudnia 1922 Dyrektorem zostaje John Charles Walsham Reith
- 24 grudnia 1922 - pierwsza próba teatru radiowego
- 18 stycznia 1923 - Brytyjski Dyrektor Poczty przyznaje BBC prawo emisji.
- 6 czerwca 1923 - Edgar Wallacekomentuje Derby Epsom stając się tym samym pierwszym brytyjskim reporterem radia sportowego.
- 28 września 1923 - pierwsza publikacja magazynu Times Radio Times.
- 23 kwietnia 1924 - Pierwsza transmisja z udziałem króla Jerzego V, otwierająca wystawę Imperium Brytyjskiego na stadionie Wembley.
- 27 lipca 1925 - stacja o dalekim zasięgu przemieszcza się z Chelmsford do Daventry i staje się pierwszą brytyjską stacją radiową, która osiąga zasięg krajowy: pierwszy krok w tworzeniu Programu Narodowego BBC
- 4 maja 1926 - Wybucha strajk generalny. BBC nadaje pięć komunikatów dziennie. Gazety nie pracują
- 1 stycznia 1927 - British Broadcasting Company Ltd, BBC przekształca się w British Broadcasting Corporation, której prawa, obowiązki i finanse za warte zostają w Karcie Królewskiej.Sir John Reith zostaje pierwszym dyrektorem generalnym.
- 15 stycznia 1927 - pierwsze transmisje sportowe na żywo.
- 15 marca 1932 - Pierwsza transmisja radiowa z nowej siedziby Broadcasting House nowej siedziby BBC.
- 19 grudnia 1932 - uruchomiona zostaje usługa Imperium (prekursor World Service ), nadawana na krótkofalówkę z Borough Hill w Daventry.
- 25 grudnia 1932 - Król Jerzy V po raz pierwszy składa życzenia bożonarodzeniowe na falach eteru
- 12 maja 1937 - Pierwsza relacja poza studyjna.Koronacji króla Jerzego VI i królowej Elżbiety.
- 3 stycznia 1938 - powstaje pierwsza stacja obcojęzyczna. Do końca 1940 roku jest ich blisko 50.
- 1 września 1939 - Dwie stacje radiowe połączono w BBC Home Service, które działa w takiej formie do 29 lipca 1945 roku.
- 29 październik 1945 powrót do dwóch stacji BBC Light Programa i BBC Home Service
- 29 września 1946 - Powstaje Trzeci Program radiowy.
- 2 czerwca 1953 - koronacja królowej Elżbiety II w Westminster Abbey.
- 28 sierpnia 1962 - rozpoczynają nadawanie radiowe eksperymentalne stacje lokalne.
- 17 kwietnia 1966 - rozpoczynają się pierwsze regularne transmisje radiowe stereo
- 30 września- uruchomiono BBC Radio 1, będący odpowiedzią na zagrożenie ze strony pirackich radiowych stacji muzycznych.
- 29 lipca 1981 - Wesele Karola, Księcia Walii i Lady Diany Spencer jest transmitowane przez BBC Television & Radio dla 750 milionów widzów i słuchaczy w ponad 60 krajach.
- Czerwiec 1996 - Radio 1 rozpoczyna transmisje na żywo w internecie.
- 6 września 1997 - pogrzeb Diany, księżnej Walii, nadawany jest w BBC Radio & Television i emitowany do ponad 200 krajów na całym świecie. Prawie 3 miliardy widzów i słuchaczy śledzą ceremonię.
- Grudzień 1997 - BBC uruchamia serwis internetowy BBC Online.
- 2005 - Wielka redukcja zatrudnienie. Likwiduje się 10 stacji obcojęzycznych w tym polską
- 3 września 2007 - kolejna zmiana wizerunku firmy. Na mocy karty Królewskiej powołany został BBC Trust, czyli radę Powierników sprawujących pieczę nad dziełanością całej Korporacji.
- 16 lutego 2016 - BBC Three zamyka się i staje się kanałem online.
- 2 kwietnia 2017 - BBC Trust został rozwiązany z chwilą wygaśnięcia Karty Królewskiej z 2007 roku. Zastąpił go zarząd BBC.
*****
Bibliografia:
https://en.wikipedia.org/wiki/Wireless_telegraph
https://en.wikipedia.org/wiki/British_Broadcasting_Company
http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/research/culture/reith-1
http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc
http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/charter-archive
http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/research/programming/boatrace
http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/research/general/bbc-at-war
http://www.bbc.co.uk/polish/aboutus/story/2004/01/040119_polish_history.shtml
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Logie_Baird
PRZERWA NA REKLAMĘ
Zobacz artykuły na podobny temat:
Wiener Zeitung. Najstarsza gazeta świata
Małgorzata Dwornik
W środę, 8 sierpnia 1703 roku ukazał się Wiennerische Diarium, czyli Dziennik Wiedeński. Sześć osób pracowało całą noc na drewnianych prasach aby rano gotowych było około 1500 egzemplarzy pierwszego nakładu. Gazetę, która miała rozmiary zaledwie 16x20 centymetrów i dwie strony, rozprowadzono po wiedeńskich kawiarniach.
Axel Springer. Niedoszły śpiewak operowy zbudował medialne imperium
Małgorzata Dwornik
Nie wyszła mu kariera muzyczna, zajął się więc fachem drukarza. i błyskawicznie zaczął odnosić sukcesy. Największy na świecie tabloid BILD zaprojektował własnoręcznie przy pomocy nożyczek, kleju i wycinków z Daily Mail. Miał świetny pomysł na media i... mnóstwo zagorzałych wrogów. Oto historia Axela Springera, twórcy jednego z największych imperiów medialnych świata.
Czwarta władza w Ameryce: Seks i przemoc
Urszula Sienkiewicz
Media w Stanach Zjednoczonych to także wielu "rekinów biznesu", kierujących się własnym interesem i zyskiem swoich koncernów, a nie dobrem społecznym. Przeciętny Amerykanin 8 godzin dziennie poświęca środkom masowego przekazu - z czego 4 przypadają na telewizję, 3 na radio, pół godziny na rekreacyjne słuchanie muzyki i pozostałe minuty na czytanie.
Słowo Polskie, dziennik z ponadstuletnią tradycją
Cezary Kaszewski
"Słowo Polskie" zaczęło swój żywot we Lwowie, pierwszy numer ukazał się w wigilię Bożego Narodzenia 1895 roku. Gazeta szybko zdobywała czytelników. Jej nakład w 1902 r. przekroczył 10 tysięcy, trzy lata później osiągnął 20 tysięcy stając się pierwszym tak wysokonakładowym dziennikiem galicyjskim.
Sky News. Historia pionierów dziennikarstwa helikopterowego
Małgorzata Dwornik
Pierwszy całodobowy kanał informacyjny w Wielkiej Brytanii był od początku oczkiem w głowie Ruperta Murdocha. Pojawił się wcześniej od BBC, żeby uniezależnić się od kablówek trafił na satelitę. I od 30 lat zdobywa prestiżowe nagrody oraz... wywołuje skandale.
BRAVO. Historia sześćdziesięciolatka dla młodzieży
Małgorzata Dwornik
Pomysł stworzenia gazety dla "szalonych małolatów" lat 50. i 60. okazał się strzałem w dziesiątkę. Gwiazdy muzyki i filmu, ważne tematy i łamanie tabu, ocierające się o skandale - to była recepta na sukces. Milionowe nakłady to dziś już śpiew przeszłości, jednak BRAVO nadal potrafi dotrzeć do nastolatków. Buduje pozycję w mediach społecznościowych.
50 lat Nowin Jeleniogórskich
(mal)
2546. raz „Nowiny Jeleniogórskie” trafiają do rąk czytelników. Lekko licząc - jakieś trzy miliony sprzedanych egzemplarzy.