30.12.2024 Prawo w mediach
Jak rządy w Azji Południowej manipulują mediami. Raport IFJ
Krzysztof Fiedorek
Azja Południowa zmaga się z ogromnymi wyzwaniami w utrzymaniu demokracji i wolności prasy. Najnowszy raport Międzynarodowej Federacji Dziennikarzy (IFJ), „Artificial Independence: The Fight To Save Media and Democracy”, przedstawia rosnące zagrożenia dla dziennikarzy, którzy mierzą się z przemocą, presją finansową i cenzurą
Read this article
in Global Edition
ilustracja: Bing AIW regionie Azji Południowej, gdzie żyje ponad 1,8 miliarda ludzi, media pełnią fundamentalną rolę w kształtowaniu demokracji. Jednak, jak pokazuje raport „Artificial Independence: The Fight To Save Media and Democracy” opracowany przez Międzynarodową Federację Dziennikarzy (IFJ), niezależność prasy jest wciąż poważnie zagrożona. W latach 2023–2024 odnotowano 232 przypadki naruszeń praw dziennikarzy, a 15 z nich wciąż pozostaje w więzieniach. Raport ukazuje również, jak finansowe, polityczne i technologiczne naciski wpływają na stan mediów w regionie.
Kryzys finansowy w mediach
Media w Azji Południowej walczą o przetrwanie w trudnych warunkach gospodarczych. Raport IFJ podkreśla, że kryzys finansowy pogłębia trudności dziennikarzy, zmuszając wielu do opuszczenia zawodu. W Afganistanie sytuacja jest dramatyczna – od 2021 roku liczba dziennikarzy zmniejszyła się o ponad 60%. Bhutan także odnotował masowy odpływ kadry medialnej z powodu niskich wynagrodzeń i braku perspektyw.
- W Nepalu ponad 240 mediów zamknęło działalność w 2023 roku.
- W Afganistanie liczba aktywnych kobiet-dziennikarek spadła z 2800 do zaledwie 700.
- W Bhutanie ponad 30% dziennikarzy porzuciło zawód w ciągu ostatnich pięciu lat.
| Kraj | Spadek liczby dziennikarzy (2021–2023) | Liczba zamkniętych mediów w 2023 |
|---|---|---|
| Afganistan | 60% | 150 |
| Nepal | 243 | 240 |
| Bhutan | 30% | 20 |
| Indie | 20% | 75 |
| Pakistan | 25% | 120 |
| Bangladesz | 35% | 50 |
| Sri Lanka | 40% | 30 |
Przemoc i represje wobec dziennikarzy
Ataki na dziennikarzy to stały element krajobrazu politycznego w regionie. Raport IFJ wskazuje na eskalację przemocy w Bangladeszu, gdzie w 2023 roku zaatakowano 30 dziennikarzy podczas jednego protestu politycznego. W Pakistanie zginęło czterech dziennikarzy, a w Indiach coraz częściej dochodzi do fizycznych napaści na reporterów dokumentujących konflikty etniczne i społeczne.
- W Bangladeszu reporter Agence France-Presse został brutalnie pobity podczas relacjonowania zamieszek.
- W Pakistanie dziennikarze z regionu Balochistanu regularnie są celem ataków z użyciem broni.
- W Nepalu w 2023 roku zarejestrowano 45 przypadków naruszeń wolności prasy, w tym ataki na reporterów śledczych.
Polaryzacja polityczna i manipulacja mediami
Rządy w regionie coraz częściej używają mediów jako narzędzia propagandy. W Malediwach podczas wyborów prezydenckich w 2023 roku publiczne media otwarcie wspierały urzędującego prezydenta. Podobnie w Indiach rządząca partia BJP stosowała „zalecenia” dla mediów, by unikały tematów mogących „zakłócić porządek publiczny”.
| Kraj | Nowe prawo ograniczające wolność słowa | Rok |
|---|---|---|
| Indie | Broadcasting (Services) Regulation Bill | 2023 |
| Sri Lanka | Ustawa o bezpieczeństwie w internecie | 2024 |
| Pakistan | Ustawa o ochronie danych osobowych | 2023 |
| Bangladesz | Przepisy dotyczące cyberprzestępczości | 2022 |
| Nepal | Social Media Regulation Bill | 2023 |
| Malediwy | Blokowanie niezależnych stron internetowych | 2023 |
| Afganistan | Ograniczenia w dostępie do informacji | 2021 |
Kobiety w mediach
Raport IFJ podkreśla, że kobiety dziennikarki w regionie są szczególnie narażone na przemoc i dyskryminację. W Afganistanie muszą zakrywać twarze, a ich obecność na konferencjach prasowych jest marginalizowana. W Pakistanie kobiety stanowią zaledwie 5-30% zatrudnionych w mediach, a ich reprezentacja w związkach zawodowych jest minimalna.
- W Nepalu kobiety często nie otrzymują zleceń na ważne tematy, takie jak korupcja.
- W Sri Lance kobiety dziennikarki są częściej zwalniane w czasach kryzysu gospodarczego.
- W Malediwach ponad 25% kobiet-dziennikarek zgłosiło przypadki molestowania seksualnego w pracy.
Media cyfrowe jako przestrzeń walki o wolność
Rosnące znaczenie mediów cyfrowych w regionie to jeden z niewielu pozytywnych trendów. W Indiach portale takie jak Newslaundry czy Scroll odgrywają ważną rolę w ujawnianiu korupcji. W Pakistanie organizacja Digital Media Alliance of Pakistan zrzesza niezależne platformy, które coraz lepiej docierają do odbiorców.
Jednocześnie rządy starają się kontrolować tę przestrzeń. W Indiach wprowadzono przepisy umożliwiające blokowanie artykułów na podstawie „zagrożenia dla integralności państwa”. W Nepalu zakazano korzystania z TikToka podczas protestów społecznych.
Metodologia badania opierała się na analizie danych zebranych od maja 2023 do kwietnia 2024 przez Międzynarodową Federację Dziennikarzy (IFJ) i jej partnerów w regionie Azji Południowej. Wykorzystano raporty o naruszeniach praw mediów, wywiady z dziennikarzami oraz dane z organizacji monitorujących wolność prasy. Szczególną uwagę zwrócono na przypadki przemocy i represji. Cały raport można pobrać ze strony https://www.ifj.org/
PRZERWA NA REKLAMĘ
Najnowsze w dziale Prawo w mediach:
Phishing w branży kryptowalut. Fałszywe rekrutacje kradną dane
Piotr Rozmiarek
Badacze zajmujący się bezpieczeństwem wykryli kampanię socjotechniczną, wymierzoną w osoby poszukujące pracy w branży Web3. Atak ma na celu zorganizowanie fałszywych rozmów kwalifikacyjnych za pośrednictwem aplikacji do spotkań, która instaluje złośliwe oprogramowanie kradnące informacje.
Legal Design. Prawnicze teksty ludzkim głosem brzmią coraz wyraźniej
Sonia Stępień
Legal design jako metoda oraz - szerzej - filozofia - skupia się na rozwiązaniach przyjaznych człowiekowi. Odbiorca będący na końcu łańcucha procesu prawnego dostaje do ręki umowy, regulaminy i pisma, których często nie rozumie. Legal design chce to zmienić. I zmienia coraz skuteczniej.
Pozwy SLAPP w Europie. Jak ucisza się dziennikarzy i aktywistów
Krzysztof Fiedorek
W Europie rośnie liczba strategicznych pozwów, które mają na celu zastraszenie dziennikarzy, aktywistów i organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Jak wynika z raportu CASE SLAPPs Report 2024, w latach 2010–2023 zidentyfikowano aż 1049 takich przypadków. Najwięcej - w Polsce.
Podobne artykuły:
Ochrona sygnalistów w Polsce
Robert Ciesielski
Minimalne wymogi i standardy dotyczące ochrony sygnalistów zostały wprowadzone do prawa wspólnotowego w 2019 roku. Pierwsze polskie firmy będą musiały się podporządkować nowym regulacjom już 17 grudnia 2021 roku. Z pomocą przychodzą im systemy whistleblowingowe.
Czy wolność słowa zwalnia od myślenia?
Wiesław Gałązka, Money.pl
Stało się. Dłużej tak nie mogło być. Wreszcie ktoś musiał zacząć bronić "burych suk", "małp w czerwonym" i "ścierwojadów".
Cyberzagrożenia 2023. Phishing króluje, sztuczna inteligencja na celowniku
Krzysztof Fiedorek
Raport CERT Orange Polska za rok 2023 ujawnia dynamicznie zmieniający się krajobraz cyberzagrożeń. Phishing stał się zdecydowanym liderem, odpowiadając za ponad 44% zgłoszeń. Zaawansowane techniki socjotechniczne, deepfake i natłok złośliwych reklam kuszą użytkowników obietnicą szybkich zysków lub łatwych okazji.
Czego nie chroni prawo autorskie? Porady prawne Legalnej Kultury
Paweł Kowalewicz
Tyle się mówi (i pisze) o różniej maści przedmiotach prawa autorskiego i jemu praw pokrewnych. Utwory pierwotne, utwory zależne, artystyczne wykonania, fonogramy itd., itd. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wskazuje na konkretne kategorie „wytworów”, które nie są objęte taką ochroną.
