7.08.2006 Historia mediów
Historia prasy polskiej - lata 1939-1945
Krzysztof Dowgird
Prasa konspiracyjnaw latach 1939 - 1945, w zależności od kryteriów, liczyła około 2000 tytułów. Wykłady Magisterskiego Zaocznego Studium Dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim.
Prasa polska w latach 1939 - 1945 (konspiracyjna)
- Skala zjawiska:
- W zależności od kryteriów około 2000 tytułów.
- Funkcje społeczne:
- Zupełnie inne, niż prasa wychodząca legalnie:
- Funkcja informacyjna.
- Funkcja organizatorsko - propagandowa.
- Funkcja organizatorska:
- Prasa konspiracyjna integrowała ludzi działających w podziemiu.
- Pojawiał się tytuł prasowy, a wokół niego powstawała organizacja konspiracyjna.
- Kontakty między członkami takiej organizacji opierały się na siatce kolportażowej.
- Funkcja propagandowa:
- Gdy Niemcy zaatakowały ZSRR (połowa 1941), trzeba było zmienić charakter prasy.
- Wtedy prasa konspiracyjna zaczęła prezentować programy polityczne (dotychczas jedynie informowała).
- Nie było organizacji, która nie prezentowałaby swoich celów politycznych.
- Funkcja organizatorska:
- Funkcja kształtowania postaw i zachowań.
- Wskazywała, jak społeczeństwo ma się zachować w sytuacji ekstremalnej.
- Piętnowała zachowania niepożądane.
- Funkcja rozrywkowa.
- Zupełnie inne, niż prasa wychodząca legalnie:
- Najwięksi wydawcy prasy konspiracyjnej:
- Struktury związane z Rządem Londyńskim:
- Cywilna - Pion Delegatury Rządu na Kraj.
- Wojskowa - Biuro Informacji i Propagandy Komendy Głównej A.K.
- Wydawały łącznie 1/4 całej prasy konspiracyjnej.
- Delegatura Rządu na Kraj:
- Posiadała Departament Prasy i Informacji.
- Funkcjonował od marca 1941 r.
- Współpracował z Biurem Informacji i Propagandy K.G.A.K. i koordynował działalność.
- Organem prasowym był tygodnik Rzeczpospolita Polska.
- Biuro Informacji i Propagandy K.G.A.K.
- Uformowała się ostatecznie w październiku 1940 r.
- Posiadała dział prasy, wydający prasę dla środowisk AK.
- Główny tytuł: Biuletyn Informacyjny (tygodnik).
- Redaktor naczelny: Alex Kamiński.
- Nakład 40 000 egz. - największy spośród pism konspiracyjnych.
- Oprócz wydawania prasy, Biuro Propagandy:
- Zbierało informacje z różnych dziedzin życia, analizowało je i przesyłało do Londynu.
- Zorganizowało ogromny, podziemny koncern wydawniczy.
- Organizowało akcje dywersyjne wobec Niemców i folksdojczów (akcja N).
- Zasłużył się tam grafik Stanisław Miedza Tomaszewski.
- W 1943 powołało Referat R:
- Referat dywersyjny antykomunistyczny.
- Delegatura Rządu na Kraj:
- Prasa Ruchu Ludowego (sygnowane pseudonimem Roch).
- Ok. 200 tytułów.
- 80 % to inicjatywy lokalne.
- Skoncentrowana na obszarach GG, na których działały Bataliony chłopskie (Lubelszczyzna i Kielecczyzna).
- Prasa Polskiej Partii Robotniczej.
- Ok. 140 tytułów (ale od 1942 r., kiedy powstali).
- Starali się zmienić swój wizerunek.
- Prasa Stronnictwa Narodowego.
- Endecja była wtedy bardzo podzielona.
- Najbardziej aktywna - formacja "Szaniec".
- O rodowodzie endeckim, ale bliższa ONR.
- Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej.
- Struktury związane z Rządem Londyńskim:
- Były też pisma społeczno kulturalne i literackie.
- Literackie.
- Tam debiutowali poeci okresu wojennego.
- Sztuka i Naród.
- Tadeusz Gajcy.
- Drogi.
- Krzysztof Kamil Baczyński.
- Tadeusz Borowski.
- Sztuka i Naród.
- Tam debiutowali poeci okresu wojennego.
- Satyryczne.
- Literackie.
Pozostałe części cyklu Historia prasy polskiej:
PRZERWA NA REKLAMĘ
Zobacz artykuły na podobny temat:
People. Historia magazynu skupionego na ludziach, nie na problemach
Małgorzata Dwornik
Pierwszy numer ukazał się 4 marca 1974 roku. Na kolorowej okładce gościła rozpoczynająca karierę Mia Farrow, a przez pierwsze miesiące redakcja eksperymentowała z kolorami okładki i układem tytułów, aby sprawdzić najlepszy wariant dla oka. Znakiem rozpoznawczym People są do dziś rankingi celebrytów. I tytuł najbardziej poczytnego magazynu w USA.
Neue Zürcher Zeitung. Szwajcarska gazeta z 239-letnim stażem
Małgorzata Dwornik
W 2003 roku przeprowadzono sondaż na najpopularniejszą gazetą świata, na terenie 50 krajów. NZZ zajął trzecie miejsce po New York Times i Financial Times. Jak na gazetę, która ukazuje się od ponad dwóch stuleci, to bardzo dobry wynik.
The Globe And Mail. Historia gazety z własnym pociągiem do kolportażu
Małgorzata Dwornik
Twórca kanadyjskiego The Globe miał przydomek "mistrza denuncjacji", stosującego dziennikarski terroryzm. Rynek zdobywał błyskawicznie dzięki nowatorskim pomysłom. Jak własny pociąg do kolportażu i... prognozowania pogody. Były gazeciarz kupił tytuł za 1,3 miliona dolarów i połączył z największym konkurentem na rynku. Oto arcyciekawa historia The Globe And Mail.
The Scotsman. Dwieście lat historii buntowniczej gazety z Edynburga
Małgorzata Dwornik
Założyciele "Szkota" byli pionierami pod wieloma względami. Nie tyko, jeśli chodzi o zamieszczane treści. Gazeta inwestowała w transport kolejowy, jako pierwszy tytuł w kraju miała telegraf, a odważne teksty dały jej pozycję największego brytyjskiego tytułu poza Londynem.
William Lane. Dziennikarz, który utopię chciał wprowadzić w życie
Małgorzata Dwornik
Twórca australijskich gazet The Boomerang i The Worker z jednej strony walczył o prawa robotników i kobiet, z drugiej nie wstydził się własnego rasizmu. Zafascynowany utopijnymi wizjami wizją idealnego społeczeństwa, tworzył eksperymentalne osady-komuny dla wybranych. To nie miało prawa się udać. A jednak próbował. Na dwóch kontynentach.
Historia telewizji TF1. Podzielmy się pozytywnymi falami
Małgorzata Dwornik
26 kwietnia 1935 roku ze studia przy Rue de Grenelle 103, o godzinie 20:30, nadano dwudziestominutowy program telewizyjny. Pierwsza twarz, jaką francuska widownia zebrana w studio zobaczyła, należała do aktorki Comédie-Française, Béatrice Bretty.
Axel Springer. Niedoszły śpiewak operowy zbudował medialne imperium
Małgorzata Dwornik
Nie wyszła mu kariera muzyczna, zajął się więc fachem drukarza. i błyskawicznie zaczął odnosić sukcesy. Największy na świecie tabloid BILD zaprojektował własnoręcznie przy pomocy nożyczek, kleju i wycinków z Daily Mail. Miał świetny pomysł na media i... mnóstwo zagorzałych wrogów. Oto historia Axela Springera, twórcy jednego z największych imperiów medialnych świata.