7.08.2006 Historia mediów
Historia prasy polskiej - lata 1939-1945
Krzysztof Dowgird
Prasa konspiracyjnaw latach 1939 - 1945, w zależności od kryteriów, liczyła około 2000 tytułów. Wykłady Magisterskiego Zaocznego Studium Dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim.
Prasa polska w latach 1939 - 1945 (konspiracyjna)
- Skala zjawiska:
- W zależności od kryteriów około 2000 tytułów.
- Funkcje społeczne:
- Zupełnie inne, niż prasa wychodząca legalnie:
- Funkcja informacyjna.
- Funkcja organizatorsko - propagandowa.
- Funkcja organizatorska:
- Prasa konspiracyjna integrowała ludzi działających w podziemiu.
- Pojawiał się tytuł prasowy, a wokół niego powstawała organizacja konspiracyjna.
- Kontakty między członkami takiej organizacji opierały się na siatce kolportażowej.
- Funkcja propagandowa:
- Gdy Niemcy zaatakowały ZSRR (połowa 1941), trzeba było zmienić charakter prasy.
- Wtedy prasa konspiracyjna zaczęła prezentować programy polityczne (dotychczas jedynie informowała).
- Nie było organizacji, która nie prezentowałaby swoich celów politycznych.
- Funkcja organizatorska:
- Funkcja kształtowania postaw i zachowań.
- Wskazywała, jak społeczeństwo ma się zachować w sytuacji ekstremalnej.
- Piętnowała zachowania niepożądane.
- Funkcja rozrywkowa.
- Zupełnie inne, niż prasa wychodząca legalnie:
- Najwięksi wydawcy prasy konspiracyjnej:
- Struktury związane z Rządem Londyńskim:
- Cywilna - Pion Delegatury Rządu na Kraj.
- Wojskowa - Biuro Informacji i Propagandy Komendy Głównej A.K.
- Wydawały łącznie 1/4 całej prasy konspiracyjnej.
- Delegatura Rządu na Kraj:
- Posiadała Departament Prasy i Informacji.
- Funkcjonował od marca 1941 r.
- Współpracował z Biurem Informacji i Propagandy K.G.A.K. i koordynował działalność.
- Organem prasowym był tygodnik Rzeczpospolita Polska.
- Biuro Informacji i Propagandy K.G.A.K.
- Uformowała się ostatecznie w październiku 1940 r.
- Posiadała dział prasy, wydający prasę dla środowisk AK.
- Główny tytuł: Biuletyn Informacyjny (tygodnik).
- Redaktor naczelny: Alex Kamiński.
- Nakład 40 000 egz. - największy spośród pism konspiracyjnych.
- Oprócz wydawania prasy, Biuro Propagandy:
- Zbierało informacje z różnych dziedzin życia, analizowało je i przesyłało do Londynu.
- Zorganizowało ogromny, podziemny koncern wydawniczy.
- Organizowało akcje dywersyjne wobec Niemców i folksdojczów (akcja N).
- Zasłużył się tam grafik Stanisław Miedza Tomaszewski.
- W 1943 powołało Referat R:
- Referat dywersyjny antykomunistyczny.
- Delegatura Rządu na Kraj:
- Prasa Ruchu Ludowego (sygnowane pseudonimem Roch).
- Ok. 200 tytułów.
- 80 % to inicjatywy lokalne.
- Skoncentrowana na obszarach GG, na których działały Bataliony chłopskie (Lubelszczyzna i Kielecczyzna).
- Prasa Polskiej Partii Robotniczej.
- Ok. 140 tytułów (ale od 1942 r., kiedy powstali).
- Starali się zmienić swój wizerunek.
- Prasa Stronnictwa Narodowego.
- Endecja była wtedy bardzo podzielona.
- Najbardziej aktywna - formacja "Szaniec".
- O rodowodzie endeckim, ale bliższa ONR.
- Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej.
- Struktury związane z Rządem Londyńskim:
- Były też pisma społeczno kulturalne i literackie.
- Literackie.
- Tam debiutowali poeci okresu wojennego.
- Sztuka i Naród.
- Tadeusz Gajcy.
- Drogi.
- Krzysztof Kamil Baczyński.
- Tadeusz Borowski.
- Sztuka i Naród.
- Tam debiutowali poeci okresu wojennego.
- Satyryczne.
- Literackie.
Pozostałe części cyklu Historia prasy polskiej:
PRZERWA NA REKLAMĘ
Zobacz artykuły na podobny temat:
Historia dziennika Le Monde. Od szybkiego sukcesu do serii kłopotów
Małgorzata Dwornik
W poniedziałek, 18 grudnia 1944 roku na ulicach Paryża pojawił się pierwszy numer wieczornej gazety Le Monde. Jej nakład wynosił 144000 egzemplarzy, które rozeszły się błyskawicznie. W ciągu trzech dekad tytuł zyskał miano najbardziej wpływowego dziennika we Francji, by następnie pogrążyć się w serii skandali i kłopotów finansowych.
Prasa Powstania Listopadowego
Bartłomiej Dwornik
Natychmiast po wybuchu powstania, 29 listopada 1830 gazety wyszły poza cenzurą. Aż do kapitulacji, we wrześniu 1831, prasa Królestwa Polskiego była całkowicie swobodna.
Czwarta władza w Ameryce: Starsza siostra telewizji...
Urszula Sienkiewicz
Początek lat dwudziestych XX wieku przyniósł Amerykanom nowe, inspirujące źródło informacji - radio. Artykuł udostępniony przez SAGA Foundation.
Dziennikarz pod naszym niebem
Katarzyna Enerlich
Niewątpliwie najważniejszą datą w całej historii polskich mediów jest moment, kiedy media stają się wolne. To rok 1991 - dla dziennikarzy magiczna data - zniesienie cenzury.
Telewizja cyfrowa - co to jest?
Grupa Vectra
Telewizja cyfrowa (DTV) jest metodą przekazu sygnału telewizyjnego. Dzięki niej możliwe staje się przesłanie nawet kilkunastokrotnie większej liczby programów telewizyjnych i radiowych.
The Guardian. Historia gazety, która relacje z frontu słała balonikami
Małgorzata Dwornik
Kiedy w lutym 1820 roku gazeta Manchester Observer zaczęła mieć kłopoty a jej dziennikarze oskarżeni zostali o wywrotową działalność, biznesmen, handlarz bawełny i dziennikarz John Edward Taylor zaczął myśleć o wydaniu swojej gazety. Gazety, która na start miała 1050 funtów i wywołała sensację. Tak zaczyna się historia dziennika The Guardian.
Radio KDKA. Historia stacji, która mówi o sobie "pierwsza"
Małgorzata Dwornik
Stacja z Pittsburgha stała się prekursorem nowych technologii, od radia poprzez telewizję do internetu. A wszystko zaczęło się od Franka Conrada, nadajnika na strychu i puszczania w eter muzyki z płyt. Płyt pożyczonych z pobliskiego sklepu muzycznego w zamian za informację, gdzie można je kupić.